Πέμπτη 27 Δεκεμβρίου 2007

Αρρωστημένο πάθος


Στη δεύτερη σκηνή του θεάτρου Αργώ παρουσιάζεται δραματοποιημένη η διάσημη νουβέλα του John Fowles «Ο Συλλέκτης» (The Collector) σε σκηνοθεσία Γιάννη Βούρου. Πρόκειται για ένα ψυχολογικό θρίλερ που χτίζεται πάνω στην κλιμάκωση του φόβου και στο ξεδίπλωμα δυο άρτιων και υποδειγματικά δομημένων χαρακτήρων. Το έργο αφηγείται την ιστορία ενός ατόμου με διαταραγμένο νου καταγράφοντας τα συμπτώματα μιας ψυχοπαθολογικής συμπεριφοράς και εστιάζοντας στην έκφραση του εγωισμού της ζήλιας που προκύπτει από μια παράφορα αρρωστημένη κτητικότητα. Η χαμηλή αυτοπεποίθηση, η έλλειψη διάθεσης προσέγγισης του άλλου, η μοναχικότητα, η αδυναμία εύρεσης τρόπων επικοινωνίας και η αδιάλλακτη εγωπάθεια είναι χαρακτηριστικά που περιγράφουν την αναπηρία του ήρωα να συνάψει υγιείς ερωτικές σχέσεις καθώς και τα αίτια της σεξουαλικής του ανεπάρκειας.

Ο Συγγραφέας και το έργο του
Ο Βρετανός John Fowles (1926-2005) γεννήθηκε στο Έσσεξ, φοίτησε στο πανεπιστήμιο της Οξφόρδης και πριν αφιερωθεί στη συγγραφή βιβλίων, εργάστηκε ως δάσκαλος. Έγραψε κυρίως δοκίμια, νουβέλες και μυθιστορήματα που πολλά διασκευαστήκαν με μεγάλη επιτυχία για το θέατρο και τον κινηματογράφο. Στα ελληνικά κυκλοφορούν βιβλία του από τις εκδόσεις Εστία : «Η Εξορία του συγγραφέα/Μια συνέντευξη», «Εβένινος πύργος» (The Ebony Tower), «Ο Μάγος» (The Magus), μυθιστόρημα εμπνευσμένο από την παραμονή του συγγραφέα στις Σπέτσες, «Ο Συλλέκτης», από τις εκδόσεις Ολκός : «Η Ελληνική εμπειρία» και από τις εκδόσεις Bell : «Η Γυναίκα του Γάλλου υπολοχαγού» (The French Lieutenant’s woman), που μεταφέρθηκε στη μεγάλη οθόνη με πρωταγωνιστές τη Meryl Strip και το Jeremy Irons.
«Ο Συλλέκτης» (1963) είναι το πρώτο μυθιστόρημα του John Fowles. Το 1966 γίνεται ταινία από το σκηνοθέτη William Wyler με τη Samantha Eggar και το Terence Stamp στους κεντρικούς ρόλους ενώ με την πάροδο του χρόνου παίζεται σε πολλές θεατρικές σκηνές του κόσμου. Στη χώρα μας παρουσιάστηκε για πρώτη φορά, πριν μερικά χρόνια, στο θέατρο Ιλίσια-Ντενίση σε σκηνοθεσία Δημήτρη Λιγνάδη και με τους ηθοποιούς Κωνσταντίνο Μαρκουλάκη και Μαρίνα Καλογήρου.
Η ιστορία αναφέρεται στις παράλογες πράξεις του Φρέντερικ Κλεγκ, ενός μοναχικού νεαρού που δουλεύει σαν κλητήρας στο δημαρχείο της πόλης του και στον ελεύθερο χρόνο του συλλέγει πεταλούδες. Ο Φρέντερικ έχοντας κερδίσει υπέρογκο ποσό χρημάτων στο λαχείο, εγκαταλείπει τη δουλειά του και εγκαθίσταται σ’ ένα μεγάλο σπίτι στην εξοχή. Έχει ερωτευτεί μια νεαρή φοιτήτρια της σχολής Καλών Τεχνών, τη Μιράντα Γκρέυ, που τη θαυμάζει και την κατασκοπεύει από απόσταση καθώς δε βρίσκει το θάρρος να εξωτερικεύσει τα συναισθήματά του. Απελπισμένος αλλά αποφασισμένος να την κατακτήσει και να την κάνει μέρος της συλλογής του, φθάνει στα άκρα και οδηγείται στην αποτρόπαιη πράξη της απαγωγής. Κρατώντας φυλακισμένη στο κελάρι του τη νεαρή κοπέλα, πιστεύει ότι έστω και με αυτό τον τρόπο, εκείνη θα μπορέσει σταδιακά να τον γνωρίσει και να τον αγαπήσει. Η τρομοκρατημένη Μιράντα παλεύει αδιάκοπα να βρει τρόπους να δραπετεύσει και να επιστρέψει στους δικούς της ανθρώπους οι οποίοι, καθώς οι μέρες περνούν, έχουν αρχίσει ν’ ανησυχούν για την εξαφάνισή της. Ο Φρέντερικ προσπαθεί να την κερδίσει παρέχοντας της πλούσια αγαθά και εκπληρώνοντας κάθε της επιθυμία εκτός από το να την αφήσει ελεύθερη. Εξουθενωμένη η νεαρή κοπέλα νοιώθει ανάμεικτα συναισθήματα οίκτου, οργής και αγανάκτησης και πνίγεται στον ασφυκτικό κλοιό που έχει στηθεί γύρω της. Αδυνατώντας να επιβιώσει στις άθλιες συνθήκες ζωής που της επιβάλλει ο βασανιστής της και ν’ ανταποκριθεί στους όρους που της θέτει, αρρωσταίνει και πεθαίνει σιγοψιθυρίζοντας το όνομα του αγαπημένου της. Βαθιά πληγωμένος και απογοητευμένος, ο Φρέντερικ φθάνει στα πρόθυρα της αυτοκτονίας. Σκαλίζοντας τα προσωπικά γράμματα της Μιράντας αν και αναγκάζεται να έρθει αντιμέτωπος με την αλήθεια, δε συνειδητοποιεί τις συνέπειες των ενεργειών του. Πεπεισμένος πως δεν ευθύνεται για το θάνατό της, δε νοιώθει τύψεις και ενοχές, αλλά, προσχεδιάζει τις κινήσεις του για τον εντοπισμό του επόμενου θύματος.

Η παράσταση
Στη θεατρική μεταφορά αποδόθηκε επιδέξια η κλειστοφοβική ατμόσφαιρα ενός θρίλερ που σκιαγραφεί με λεπτομέρεια τις ψυχωτικές εμμονές ενός παρανοϊκού ατόμου και τη μονομερή αγωνία για την κατάκτηση του ερωτικού του αντικειμένου. Η μετάφραση της Μαριλένας Παναγιωτοπούλου δημιουργεί ένα θεατρικό λόγο που εναρμονίζει τη δομή και το λεξιλόγιο επιτρέποντας στους ηθοποιούς να κινηθούν άνετα τόσο στη γλωσσική όσο και στην παραγλωσσική εκφορά των ρόλων.
Η σκηνοθεσία επιβλέποντας το σύνολο της σκηνικής εκθέσεως των ηρώων του συγγραφέα σε συνάρτηση με το χώρο και τους φωτισμούς, φρόντισε σχολαστικά το ρυθμό και τη σταδιακή κορύφωση των συγκρούσεων. Χρησιμοποιήθηκε λειτουργικά κάθε γωνιά του υπόγειου σκηνικού χώρου και όλα τ’ αντικείμενα κατέχουν σημαίνουσα θέση. Οι υποβλητικοί φωτισμοί της Χριστίνας Θανάσουλα υπογραμμίζουν τις ψυχολογικές μεταπτώσεις των προσώπων ενώ η μουσική του Χρήστου Χατζή συμβάλλει στην πρόκληση της αγωνίας και στη δημιουργία ενός σασπένς που αναζωπυρώνει το ενδιαφέρον του θεατή.
Δυο διαφορετικές ιδιοσυγκρασίες, δυο εντελώς αντίθετοι κόσμοι έρχονται σε αντιπαράθεση στο μικρόκοσμο του John Fowles. Ο Τάσος Ιορδανίδης αποκαλύπτει σταδιακά τις αντιφατικές πτυχές της προσωπικότητας του εκκεντρικού Φρέντερικ. Ο ταλαντούχος ηθοποιός εντοπίζει και ξεδιαλύνει τις στιγμές που ο ήρωας από θύτης γίνεται θύμα αποδίδοντας με την ακρίβεια των πλούσιων εκφραστικών του μέσων τις ψυχολογικές διακυμάνσεις ενός θολωμένου νου. Η Ζέτα Δούκα ενσαρκώνει με δυναμισμό και νεύρο τη Μιράντα αποτυπώνοντας στην ερμηνεία της όλες τις συναισθηματικές εναλλαγές που βιώνει η ηρωίδα. Υποδειγματική η σκηνική χημεία των δυο ηθοποιών ιδιαίτερα σε σημεία έντονης φόρτισης, εντάσεων και βίας. Ένα ενδιαφέρον υποκριτικό δίδυμο που χειρίζεται αρμονικά τις παλινδρομήσεις στο δυναμικό πεδίο ασκήσεως μιας κεντρομόλου και μιας φυγόκεντρης δύναμης σε παράλληλη συνεύρεση.


Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ
«Ο Συλλέκτης» του John Fowles
Μετάφραση : Μαριλένα Παναγιωτοπούλου
Σκηνοθεσία : Γιάννης Βούρος
Μουσική : Χρήστος Χατζής
Κοστούμια : Λαμπρινή Καρδαρά
Φωτισμοί : Χριστίνα Θανάσουλα
Τους ρόλους ερμηνεύουν : Ζέτα Δούκα και Τάσος Ιορδανίδης

ΘΕΑΤΡΟ ΑΡΓΩ-STUDIO
Ελευσινίων 15, Μεταξουργείο, τηλ. 210 52 01 684
Δευτέρα-Τρίτη 21. 15

Παρασκευή 21 Δεκεμβρίου 2007

Παράνομος και αν είναι ο δεσμός μας...


Στο θέατρο «Αλέκος Αλεξανδράκης», (στο πρώην «Ριάλτο» που μετονομάστηκε για να τιμηθεί ο σπουδαίος Έλληνας ηθοποιός) ανεβαίνει σε σκηνοθεσία Κώστα Αρζόγλου η απολαυστική συγκινητική κωμωδία του Bernard Slade «Κάθε χρόνο ίδια μέρα» (Same time, next year). Πρόκειται για μια ανάλαφρη ερωτική ιστορία που αποτελεί ιδανική πρόταση για θεατρική έξοδο τις μέρες των γιορτών και προτείνεται ως κατάλληλο θέαμα για όλα τα μέλη της οικογένειας.
Ο Καναδός θεατρικός συγγραφέας (που γεννήθηκε το 1930) έχει υπογράψει μεγάλες επιτυχίες στο Broadway και σε άλλα θέατρα με τα έργα «I remember you», «Μια σφιχτά δεμένη οικογένεια», «Η Ρομαντική κωμωδία», «Fatal Attraction» και άλλα. Παράλληλα ασχολήθηκε για πολλά χρόνια με τηλεοπτικές σειρές ενώ έργα του μεταφέρθηκαν και στη μεγάλη οθόνη. Το «Κάθε χρόνο ίδια μέρα» πρωτοπαρουσιάστηκε στο Brooks Atkinson Theatre της Νέας Υόρκης το 1975 σε σκηνοθεσία Τζην Σακς. Την ίδια χρονιά παρουσιάζεται και στη χώρα μας με πρωταγωνιστές τον Αλέκο Αλεξανδράκη και τη Νόνικα Γαληνέα.

Φέτες ζωής
Η ιστορία θίγει το θέμα της μοιχείας και παρουσιάζει κομμάτια από τη ζωή ενός παράνομου ζευγαριού. Ένας παράξενος δεσμός επισυνάπτεται κάτω από ιδιαίτερες συνθήκες και υπό συγκεκριμένους όρους. Η Ντόρις και ο Τζωρτζ γνωρίζουν ο ένας τον άλλο τυχαία μια βραδιά και την περνούν μαζί στο δωμάτιο ενός ξενοδοχείου κοντά στο San Francisco. Και οι δύο τους είναι παντρεμένοι, έχουν παιδιά και αγαπούν τους συζύγους τους. Δεν επιθυμούν να διαλύσουν τις οικογένειές τους και αποφασίζουν να βρουν μια λύση που θα τους οδηγήσει στο αδιέξοδο της παράλληλης σχέσης. Ο καθένας νοιώθει με το δικό του τρόπο τύψεις ή ενοχές και εκφράζει διαφορετικά τα συναισθήματά του. Από εκείνη τη νύχτα, συμφωνούν να συναντιούνται μόνο μια φορά το χρόνο, στο ίδιο μέρος, την ίδια περίπου μέρα και να περνούν μαζί όμορφες στιγμές. Κάθε χρόνο όμως τα πράγματα εξελίσσονται, τίποτα δεν είναι όπως τον προηγούμενο καθώς απρόβλεπτα γεγονότα αναθεωρούν τα δεδομένα. Μέσα από ζωηρούς διαλόγους ξεδιπλώνονται οι χαρακτήρες των δυο ηρώων και επισημαίνονται οι αλλαγές των καταστάσεων. Η Ντορίς και ο Τζωρτζ γνωρίζονται μεταξύ τους καλύτερα, εξομολογείται ο ένας τα μυστικά του στον άλλο, αφηγούνται ιστορίες για τους συντρόφους τους, βιώνουν μαζί ένα σωρό καταστάσεις που τους φέρνουν κοντά και στο τέλος τους κάνουν «αληθινό» ζευγάρι.
Το έργο διαπραγματεύεται χωρίς ίχνος διδακτισμού και τάση ηθικολογίας τα προβλήματα των ανθρώπινων σχέσεων εστιάζοντας στην έλλειψη ειλικρίνειας και ευθύτητας, στην αδυναμία επικοινωνίας και αλληλοκατανόησης, στον εγωισμό και στην αδιαφορία που πολύ συχνά διαταράσσουν τις ισορροπίες σ’ ένα ζευγάρι. Πρόκειται για ένα καταπληκτικό έργο που συνδυάζει απολαυστικά την κωμωδία και το δράμα και ταυτόχρονα είναι τόσο ανθρώπινο που αγγίζει τη ψυχή και την καρδιά όλων μας.

Η παράσταση
Ο Κώστας Αρζόγλου έχοντας στα χέρια του τη στρωτή μετάφραση του Μιχάλη Παπαμιχάλη και τον καθαρό σε εντολές μικρόκοσμο του συγγραφέα, έκανε μια απλή και καθαρή σκηνοθετική ανάγνωση επικεντρώνοντας το ενδιαφέρον του στην κλιμάκωση των συγκρούσεων, στις εναλλαγές των απόψεων, των συμπεριφορών αλλά και στη ψυχολογική εξέλιξη των δύο χαρακτήρων-εκπροσώπων των δύο φύλων.
Εντυπωσιακός και λειτουργικός ο σκηνικός χώρος που διαμόρφωσε ο Γιώργος Ασημακόπουλος. Μια πολυτελής και καλόγουστη σουίτα ενός ξενοδοχείου που διαθέτει πιάνο, τζάκι, αναπαυτικό ανάκλιντρο και διπλό κρεβάτι. Γύρω από το δωμάτιο, μεγάλο μέρος της σκηνής καλύπτεται από μεγάλα δένδρα που σχηματίζουν σχεδόν ένα μικρό δάσος. Η συνολική εικόνα αποτυπώνει την αίσθηση που αποπνέει μια απομονωμένη, ζεστή και άνετη ερωτική φωλιά. Κατά τη διάρκεια εναλλαγής των σκηνών προβάλλονται βιντεάκια με αποσπάσματα από γνωστές ταινίες, φωτογραφίες και άρθρα από εφημερίδες της εποχής με πολιτικά πρόσωπα αλλά και καλλιτέχνες που άφησαν ισχυρό το στίγμα τους καθώς και αγαπημένα τραγούδια, από το «Rock around the clock» έως το «American Pie» και άλλες δημοφιλείς μελωδίες. Άρτια μονταρισμένα πλάνα, ολοκληρωμένες ενότητες και μετρημένος χρόνος. Η χρήση αυτού του υλικού αν και δεν προσφέρει κάτι επί της ουσίας στην εξέλιξη της δράσης, λειτουργεί σαν ένα σχόλιο για την εποχή που γράφτηκε το έργο και εξυπηρετεί ως κάλυψη χρόνου στις απαραίτητες μικρές αλλαγές του σκηνικού. Από τη μια σκηνή στην άλλη μεσολαβεί ένα χρονικό διάστημα. Από το 1951 καταλήγουμε στην τελευταία σκηνή στο 1976 και είναι ευκαιρία εκτός από τις προσωπικές στιγμές των ηρώων του έργου, να ρίξουμε μια κλεφτή ματιά σε ιστορικά, κοινωνικά και καλλιτεχνικά γεγονότα που σημάδεψαν κάθε έτος. Η επιλογή των κοστουμιών ανταποκρίνεται στις ανάγκες της κάθε περίστασης που καλούνται ν’ αντιμετωπίσουν τα πρόσωπα. Οι καλοσχεδιασμένοι φωτισμοί του Παντελή Πετράκη δεν κατορθώνουν να παγώσουν τις λεπτομέρειες, δεν εστιάζουν σε καταστάσεις και δεν υπογραμμίζουν-παρά τις συνεχείς απόπειρες- τις συναισθηματικές μεταπτώσεις των ηρώων.
Η Μαριάννα Τουμασάτου στο ρόλο της Ντορίς και ο Αλέξανδρος Σταύρου ως Τζωρτζ βρήκαν κοινούς υποκριτικούς κώδικες και επικοινωνούν σκηνικά σ’ ένα ισορροπημένο αποτέλεσμα. Ερμηνείες με κέφι, ζωντάνια και ζωηράδα. Ξεκαρδιστικά αστεία η σκηνή που η έγκυος, από το σύζυγό της, Ντορίς χρειάζεται επειγόντως τη βοήθεια του Τζωρτζ, ο οποίος καλείται να εκτελέσει χρέη μαιευτήρα καθώς φθάνει πρόωρα και αιφνίδια η γέννα. Στιγμές γέλιου αλλά και συγκίνησης μαζί μ’ ένα τρυφερό «happy end» γεμίζουν με αισιοδοξία και θετική ενέργεια το θεατή.

Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ
«Κάθε χρόνο ίδια μέρα» του Bernard Slade
Μετάφραση : Μιχάλης Παπαμιχάλης
Σκηνοθεσία : Κώστας Αρζόγλου
Σκηνικά : Γιώργος Ασημακόπουλος
Μουσική επιμέλεια : Ιάκωβος Δρόσος
Φωτισμοί : Παντελής Πετράκης
Βοηθός σκηνογράφου : Βάλια Σπυροπούλου
Τους ρόλους ερμηνεύουν : Μαριάννα Τουμασάτου και Αλέξανδρος Σταύρου

ΘΕΑΤΡΟ ΑΛΕΚΟΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑΚΗΣ (πρώην Ριάλτο)
Κυψέλης 54, τηλ. 210 88 27 000
Τετάρτη-Κυριακή 19.00, Σάββατο 18.00, Πέμπτη-Παρασκευή-Σάββατο 21.00

Τρίτη 11 Δεκεμβρίου 2007

Ερωτικό τρίγωνο




Η νεοσύστατη θεατρική ομάδα με το χαρακτηριστικό λογότυπο «Breath of art» κάνει την πρώτη της εμφάνιση στον πολυχώρο τέχνης «Altera Pars» που συστηματικά παρέχει τη δυνατότητα σε νέους αλλά και καταξιωμένους δημιουργούς να φέρουν στο φως τα καλλιτεχνικά σχέδια τους. Εξαιρετικές εντυπώσεις άφησαν φέτος οι νύχτες «Nova Pars» κατά τη διάρκεια των οποίων μια πλειάδα θεατρικών σχημάτων παρουσίασε τη δουλειά της ανοίγοντας ένα γόνιμο και δημιουργικό διάλογο.
Η ομάδα «Breath of art» απαρτίζεται από νέους ηθοποιούς που βρίσκοντας κοινούς κώδικες επικοινωνίας, ένωσαν τις δυνάμεις τους. Διαρκώς «ανήσυχη», πειραματίζεται, αναζητά νέους τρόπους έκφρασης και σκοπεύει ν’ ασχοληθεί με σύγχρονους Έλληνες και ξένους δραματουργούς των οποίων τα έργα θα διεγείρουν τη φαντασία της και θα ενεργοποιήσουν τη σκέψη της. Βασικό εργαλείο για τη δουλειά της ομάδας είναι η αναπνοή και οι δυνατότητες χρήσης της στην υποκριτική τέχνη. Από το εργαλείο αυτό, άλλωστε, τα μέλη της ομάδας εμπνεύστηκαν την ονομασία της. Κατά τη διάρκεια των προβών, οι ηθοποιοί ασκούνται πολύ μέσα από τη σιωπή και τη συστηματική παρατήρηση προκειμένου να διαμορφώσουν κοινή υποκριτική γλώσσα. Εφαρμόζουν βιοενεργειακές ασκήσεις που στηρίζονται στις θεωρίες του Βίλχελμ Ράϊχ. Τη μελέτη τους συμπληρώνουν οι ασκήσεις αυτοσυγκέντρωσης και οι δημιουργικοί αυτοσχεδιασμοί που συμβάλλουν καταλυτικά στην εξέλιξη του σκηνικού προϊόντος

Ο Συγγραφέας και το έργο
Στην πρώτη της θεατρική παράσταση, η ομάδα καταπιάνεται με το έργο του Βρετανού Andrew Cowie «Η ζωή μου στην Τέχνη» (My life in Art). Ηθοποιός, σκηνοθέτης και θεατρικός συγγραφέας, ο Andrew Cowie, που γεννήθηκε το 1956, ζει και εργάζεται στο Birmingham. Μέχρι σήμερα έχει γράψει τα εξής θεατρικά κείμενα που έχουν ανέβει με επιτυχία σε μεγάλες σκηνές της Αγγλίας και άλλων χωρών : «A one man Hamlet», «Castle Dracula», «Friction», «The Authorised version», «Cait’s story» και «1984» (youth theatre adaptation). Στη χώρα μας, το έργο αυτό ανεβαίνει για πρώτη φορά και τη μετάφραση απέδωσε επάξια η Μαρία Φακίνου παραδίνοντας ένα ρέοντα λόγο που εκφέρεται αβίαστα από τους ηθοποιούς.
Πρόκειται για μια σύγχρονη κωμωδία εμπνευσμένη από τις χαοτικές μυστηριώδεις σχέσεις των θεατρίνων και των ερωτικών «διαπλοκών» των παρασκηνίων στο χώρο του θεάματος. Αν και απλοϊκή και ανάλαφρη, ίσως, λίγο αφελής ή επιδερμική σε πρώτο επίπεδο, μέσα από το έξυπνο χιούμορ και την αισιόδοξη οπτική αναδεικνύονται οι αρετές της με μια δεύτερη πιο υποψιασμένη ανάγνωση.
Το έργο ξεκινάει με τις πρόβες ενός θιάσου για το ανέβασμα μιας παράστασης που είναι βασισμένη σ’ ένα κείμενο του 19ου αιώνα, από το λόρδο Βύρωνα. Στο αυθεντικό λυρικό ποίημα πρωταγωνιστούν μια νεαρή γυναίκα, ένας ώριμος άνδρας και ο καρδιοκατακτητής Δον Ζουάν. Κατά τη διάρκεια των δοκιμών οι σχέσεις των συντελεστών περιπλέκονται μέσα από ένα απίστευτο ερωτικό γαϊτανάκι. Ο νεαρός ηθοποιός ερωτεύεται τη συνομήλικη συμπρωταγωνίστρια του, εκείνη με τη σειρά της γοητεύεται από τον ώριμο σκηνοθέτη, ο οποίος όμως ποθεί το αγόρι. Μέσα σε μια τεταμένη ατμόσφαιρα, τα όρια της ζωής και της τέχνης, της αλήθειας και του ψέματος, του λάθος και σωστού φαντάζουν δυσδιάκριτα. Οι ισορροπίες διαταράσσονται καθώς τα επαγγελματικά μπλέκονται με τα προσωπικά με κίνδυνο η παράσταση να τιναχθεί στον αέρα.

Η Παράσταση
Η σκηνοθεσία θόλωσε τις δραματουργικές αδυναμίες και επέμεινε στην εξέλιξη των διαπροσωπικών σχέσεων προκειμένου ν’ αναδειχθούν οι όποιες βαθύτερες δομές του έργου. Κάθε γωνιά του πολύχρωμου σκηνικού αποτελεί ένα ξεχωριστό χώρο δράσης. Στα έξι επίπεδα, βλέπουμε το εσωτερικό του σπιτιού του κάθε ήρωα, ειδικά διαμορφωμένο με το προσωπικό του στυλ, καθώς και τους κοινούς χώρους που εκτυλίσσονται οι πρόβες και, στο τέλος, η παράσταση. Το στήσιμο του σκηνικού διευκολύνει την παράλληλη δράση από την οποία αποκαλύπτονται οι αθέατες σκέψεις των ηρώων, οι διπρόσωπες συμπεριφορές τους, η υποκριτική στάση τους απέναντι στους άλλους, η διαφορετική οπτική τους απέναντι στα πράγματα, ο τρόπος πρόσληψης των όσων συμβαίνουν και οι αντίθετες απόψεις τους. Συγκρούσεις και αδιέξοδα, μίση και ερωτικά πάθη, μυστικά και εξομολογήσεις. Χαρακτηριστικές σκηνές η «αποπλάνηση» του νεαρού και η καυστική σάτιρα των παρωχημένων σκηνοθετικών μεθόδων.
Η χρήση των χρωμάτων προκαλεί ιδιαίτερη αίσθηση με τη συνέπεια της και λειτουργεί συμβολικά. Το χρώμα των σκηνικών αντικειμένων σε κάθε δωμάτιο είναι ανάλογο με αυτό που έχει επιλεγεί για το κάθε πρόσωπο : πράσινο για το αγόρι, μωβ για το σκηνοθέτη και πορτοκαλί για το κορίτσι. Οι άρτια επιμελημένοι φωτισμοί παρακολουθούν σε κάθε βήμα τα πρόσωπα αποτυπώνοντας τις συναισθηματικές μεταπτώσεις τους και διαμορφώνοντας μέσα από τις διασταυρώσεις τους ένα «παιχνιδιάρικο» εικαστικό αποτέλεσμα.
Τα βίντεο που προβάλλονται εμβόλιμα στη δράση, αν και απαθανατίζουν χαρακτηριστικά στιγμιότυπα από τις ζωές των καλλιτεχνών μέσα από γρήγορες εναλλαγές ζωντανών εικόνων και υπό τους ζωηρούς μουσικούς ήχους, δεν εξυπηρετούν επί της ουσίας τις προθέσεις του όλου εγχειρήματος. Το εκλαμβάνουμε ως έναν επιμέρους σχολιασμό των όσων διαδραματίζονται. Ο διακοσμητικός ρόλος τους θα ήταν πιο ωφέλιμος αν κάλυπτε τον ενδιάμεσο χρόνο των απαραίτητων αλλαγών για το πέρασμα από τη μια σκηνή στην άλλη. Εδώ εντοπίζεται ένα πρόβλημα ρυθμού και καθυστέρησης που με την πάροδο του χρόνου, οι συντελεστές θα επιληφθούν για την απάλειψή του.

Οι ερμηνείες
Ο Γιάννης Χαρμπάτσης (Graham), στον απαιτητικό ρόλο του σκηνοθέτη, ξεδιαλύνει το αρχικό αμήχανο και συγκεχυμένο τοπίο στιγμών μιας μονοδιάστατης ερμηνείας και βρίσκει, στη συνέχεια, το υποκριτικό του στίγμα. Ο κύριος Χαρμπάτσης κατορθώνει να ξεδιπλώσει μια γκάμα συναισθηματικών αποχρώσεων που κορυφώνεται κυρίως στο φορτισμένο από τις εξομολογήσεις και αναμνήσεις μονόλογο. Ως Steven, ο Νικόλας Μακρής εκπέμπει δυναμικά ερωτισμό με τη σκηνική γοητεία του πλάθοντας έναν ολοκληρωμένο χαρακτήρα. Η ταλαντούχα Χριστέλα Γκιζέλη υποδύεται τη Rebecca αποκαλύπτοντας σταδιακά μέσα από την ερμηνεία της όλες τις στρατηγικές που επιστρατεύει ένα φιλόδοξο θηλυκό προκειμένου να επιτύχει το στόχο του.

Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ
«Η Ζωή μου στην Τέχνη» του Andrew Cowie
Από τη θεατρική ομάδα «Breath of art»
Μετάφραση : Μαρία Φακίνου
Σκηνοθεσία : Γιάννης Χαρμπάτσης
Σκηνικά : Άννα Ταουκτσή
Κοστούμια : Ρούλα Γιορδαμίνη, Μαργαρίτα Καστανιά
Φωτισμοί : Ohm David
Μουσική και ενορχήστρωση : Μάνος Λουκόπουλος
Στίχοι και μουσική επιμέλεια : Νέλλη Αλμπάνη
Μουσική και τραγούδι : Χαρά Αργυροπούλου
Βίντεο : Χριστίνα Σαμπατάκου
Τους ρόλους ερμηνεύουν : Χριστέλα Γκιζέλη, Νικόλας Μακρής και Γιάννης Χαρμπάτσης

ΠΟΛΥΧΩΡΟΣ ΤΕΧΝΗΣ «ALTERA PARS»
Μ. Αλεξάνδρου 123, Κεραμεικός, τηλ. 210 34 16 611
Δευτέρα –Τρίτη 21. 30 και Πέμπτη 01. 00

Δευτέρα 3 Δεκεμβρίου 2007

Σε εμπόλεμη ζώνη


Ο Θεατρικός οργανισμός «Πρώτες Ύλες», που ιδρύθηκε από τον ταλαντούχο ηθοποιό και σκηνοθέτη Χρίστο Λύγκα, συνεχίζει την αξιόλογη πορεία του παρουσιάζοντας νέα και άπαιχτα κείμενα της σύγχρονης δραματουργίας στα πλαίσια ενός «ανήσυχου» και δημιουργικού πειραματισμού και επιχειρώντας νέες αναγνώσεις στα «κλασικά» κείμενα.
Πρώτος σταθμός η παράσταση «Μικρή ερωτική ιστορία» βασισμένη στο έργο του Alfred de Musset «Δεν παίζουν με τον έρωτα» στο θέατρο «Άλεκτον». Στη συνέχεια, «Οι εξόριστοι» του James Joyce στην Πειραματική σκηνή του Εθνικού Θεάτρου και η «Έντα Γκάμπλερ» του Ίψεν στο θέατρο «Κατερίνας Βασιλάκου». Το 2004, η ομάδα βρίσκει μόνιμη στέγη στο «Αντιθέατρο» της Μαρίας Ξενουδάκη, στο Studio «Πρώτες Ύλες», όπου ανεβαίνουν οι παραστάσεις «Τα Πουλιά» της Johanna Laurens, «Death Valley Junction» του Albert Ostermaier και «Αθωότητα» της Dea Loher, παραστάσεις που προκάλεσαν γόνιμες συζητήσεις για τον έντονα πολιτικό και κοινωνικό τους χαρακτήρα και άνοιξαν το διάλογο για τις ιδιαιτερότητες της σύγχρονης θεατρικής γραφής.

Μια ιδιαίτερη γραφή
Τη φετινή χρονιά, η ομάδα καταπιάνεται με το έργο του Βρετανού Martin Crimp «Σκληρά και τρυφερά» (Cruel and Tender) στην έξοχη μετάφραση της Χριστίνας Μπάμπου-Παγκουρέλη. Ο συγγραφέας γεννήθηκε το 1956 στο Dartford του Kent. Έργα του έχουν ανέβει με επιτυχία σε σκηνές του Λονδίνου και σε πολλές χώρες του κόσμου. Στην Ελλάδα παρουσιάζεται αυτή την περίοδο στο θέατρο «Ιλίσια-Ντενίση» σε σκηνοθεσία Αθανασίας Καραγιαννοπούλου η παράσταση «Απόπειρες» (Attempts on her life). Άλλα θεατρικά κείμενα του είναι : «No one sees the video», «Living Remains», «The Country», «Dealing with Clair» κτλ
Γραφή εικονοπλαστική, λέξεις που έρχονται να σχηματίσουν μια φιγούρα, φράσεις που ξετυλίγονται, σιωπηλή συζήτηση εικόνων. Ο Crimp εκφράζεται αφήνοντας ένα κενό νοήματος να υφίσταται ανάμεσα στην πρόθεση του συγγραφέα και την τελική του ρήση. Δεν καταφεύγει, όπως πολλοί σύγχρονοι του, στην ωμή εικονοποίηση της φρίκης επί σκηνής αλλά αναπτύσσει μια διαλεκτική γύρω από τη βία και τα συναφή θέματα. Μια γραφή που συμπληρώνεται από τη σωματική έκφραση των ηθοποιών, διαμορφώνεται από τις ρήξεις τις επικαιρότητας και ανιχνεύει νέους θεατρικούς κώδικες.
Το «Σκληρά και τρυφερά» λειτουργεί σαν μια διαρκής υπενθύμιση πως η πρώτη απώλεια σ’ ένα πόλεμο είναι η αλήθεια. Με σημείο εκκίνησης το μύθο των Τραχίνιων του Σοφοκλή στήνεται μια ιστορία σ’ ένα σύγχρονο κόσμο πολιτικής υποκρισίας και συναισθηματικής τρομοκρατίας. Ο πόλεμος είναι μια τραγωδία για κάθε εποχή και τα στοιχειώδη συστατικά του δεν αλλοιώνονται. Τα ονόματα αλλάζουν μόνο και οι συνθήκες.

Η Παράσταση
Σε συζήτηση γύρω από την παράσταση ο Χρίστος Λύγκας επισημαίνει : «Αντιμετώπισα το σκηνοθετικό μου ρόλο σαν ένας διαμεσολαβητής ανάμεσα στο έργο και το ζωντανό υλικό μου, τους ηθοποιούς. Για μένα, η σκηνοθεσία σήμερα, οφείλει ν’ ακολουθεί τον τόνο της εξέλιξης της μετα-μοντέρνας συγγραφικής ματιάς όπου πια η φόρμα του συγγραφέα αλλάζει έως και ριζικά από έργο σε έργο».
Στο «Σκληρά και τρυφερά» ο Crimp εστιάζει στις σχέσεις εξουσίας, στις εσωτερικές και εξωτερικές συγκρούσεις των χαρακτήρων. Η σκηνοθεσία του Χρίστου Λύγκα δημιούργησε σκηνικά μια σημειολογία σχέσεων και κινήσεων που παραπέμπει σε μια μάχη για την εδαφική κυριότητα και επιβολή, αφήνοντας παράλληλα τη βία του λόγου να ενεργήσει γυμνά μέσα από την ερμηνεία των ηθοποιών.
Στο κέντρο της σκηνής ένα πελώριο στρατιωτικό αντίσκηνο, μια τέντα που στηρίζεται ακτινωτά σε μεταλλικά σύρματα, υλικό που αποτυπώνει την οξύτητα και τη βιαιότητα του περιβάλλοντος. Επάνω στο ύφασμα, αναγράφεται με μεγάλα κεφαλαία γράμματα η λέξη «Δολοφόνοι» παραπέμποντας σε σύνθημα διαμαρτυρίας και κατακραυγής στη βάναυση επίθεση κατά του άμαχου πληθυσμού. Ο χώρος διασχίζεται εγκάρσια και κάθετα από μεταλλικά υποστυλώματα που φέρουν πλέγμα παραπέμποντας ανοιχτά σε κλουβιά-φυλακές. Ο μη ρεαλιστικός σκηνικός χώρος, η εγκατάσταση θα λέγαμε καλύτερα, συγχωνεύει τους διαφορετικούς, διαμετρικά αντίθετους κόσμους της Αμέλιας και του στρατηγού.
Οι μουσικοί ήχοι μας μεταφέρουν με τη δυναμική τους στο περιβάλλον ενός αεροδρομίου και επιτείνουν την αίσθηση της εισβολής και της λεηλασίας. Ένα ισχυρό ηχητικό σύμπαν από φωνές και κρότους αφίξεων και αναχωρήσεων, απογειώσεων και προσγειώσεων. Οι καίριοι φωτισμοί με τη συμβολική χρήση των λαμπτήρων, ευθυγραμμίζονται με την ατμόσφαιρα που διαμορφώνει το σκηνικό και η μουσική.
Η έμπειρη ηθοποιός Αλεξάνδρα Διαμαντοπούλου ενσαρκώνει το ρόλο της Αμέλιας με έμφαση στις ψυχολογικές μεταπτώσεις και τις συναισθηματικές εντάσεις. Ο στρατηγός του Ερρίκου Λίτση αποτυπώνει το άκαρδο, ψυχρό και κυνικό προσωπείο του πολέμου. Ο κύριος Λίτσης χειρίζεται επιδέξια τον απολογητικό μονόλογο («ό,τι έχω κάνει, είναι αυτό που με εκπαίδευσαν να κάνω…δεν είμαι ο εγκληματίας αλλά το θύμα») αποφεύγοντας τις παγίδες της υπερβολής και του άκρατου λυρισμού. Ως Τζέιμς ο Λεωνίδας Μαράκης εκφράζει την ισορροπητική δομή που επιχειρεί να εκπροσωπήσει η παρουσία της νέας γενιάς και τη διαφορετική οπτική της απέναντι στα πράγματα. Ο Χρίστος Λύγκας στο ρόλο του δημοσιογράφου Ρίτσαρντ και ο Στάθης Κόκκορης στο ρόλο του υπουργού Τζόναθαν πλάθουν δυο φιγούρες που εμπλέκονται δραστικά στη σύγκρουση των δυο κόσμων. Η Μαρία Μπρανίδου (Οικονόμος), η Ευαγγελία Καπόγιαννη (Φυσικοθεραπεύτρια) και η Ράσμι Σούκουλη (Αισθητικός) υποδύονται κινούμενες σε ενιαία υποκριτική γραμμή το προσωπικό της Αμέλιας που εδώ υποκαθιστά το χορό της αρχαίας τραγωδίας. Στον απαιτητικό ρόλο της Λέιλας, γυναίκα πέτρα του σκανδάλου, η Ελευθερία Γεροφωκά υπογραμμίζει την ανταγωνιστική σχέση της με τη σύζυγο του στρατηγού («Ένας άνδρας μπορεί να έχει δύο γυναίκες κάτω από μια κουβέρτα»). Αποκαλύπτει σταδιακά και με επιδέξια αύξηση της φωνητικής έντασης (ιδιαίτερα στο μονόλογο «τα αγόρια χρειάζεται να πολεμούν-πρέπει να μάθουν να σκοτώνουν») το ήθος που προβάλλει η ηρωίδα που υποδύεται και ο τρόπος που αυτό λειτουργεί για την εξέλιξη του έργου. Ο φίλος του στρατηγού Ιόλαος δυναμιτίζει την τελευταία σκηνή του έργου με την απρόσμενη λιγόλογη παρουσία του. Ο Χρήστος Νταρακτσής αναδεικνύει το λόγο ύπαρξης αυτού του συμπυκνωμένου χαρακτήρα μέσα από την υποκριτική του δεινότητα.


Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ
«Σκληρά και τρυφερά» του Martin Crimp
Μετάφραση : Χριστίνα Μπάμπου-Παγκουρέλη
Σκηνοθεσία : Χρίστος Λύγκας
Σκηνικά : Μαρία Κονομή
Κοστούμια : Γιάννης Μετζικώφ
Φωτισμοί : Λουκάς Χατζής, Νίκη Φωταρέλη
Μουσική : Σταύρος Γασπαράτος
Τους ρόλους ερμηνεύουν : Αλεξάνδρα Διαμαντοπούλου, Ερρίκος Λίτσης, Λεωνίδας Μαράκης, Χρίστος Λύγκας, Στάθης Κόκκορης, Μαρία Μπρανίδου, Ευαγγελία Καπόγιαννη, Ράσμι Σούκουλη, Ελευθερία Γεροφωκά και Χρίστος Νταρακτσής.

ΣΤΟΥΝΤΙΟ ΠΡΩΤΕΣ ΥΛΕΣ (ΑΝΤΙΘΕΑΤΡΟ ΜΑΡΙΑΣ ΞΕΝΟΥΔΑΚΗ)
Μοσχονησίων 36, Πλατεία Αμερικής, τηλ 210 86 61 168
Τετάρτη-Πέμπτη-Παρασκευή-Σάββατο 21. 00, Κυριακή 20. 00