Τρίτη 17 Νοεμβρίου 2009

Αν είχα ενός αγγέλου τα φτερά...


Σαράντα χρόνια λειτουργίας και κοινωνικής προσφοράς συμπληρώνει φέτος το «Θεατρικό Εργαστήρι της Φαντασίας» («Imagination Workshop»), μια «Συμμαχία Τέχνης και Επιστήμης», όπως αποκαλούν το «πνευματικό παιδί» τους ο ηθοποιός (με θητεία στο Actor Studio), θεατρικός συγγραφέας, σεναριογράφος και παραγωγός ταινιών Λάιλ Κέσλερ και η ηθοποιός Μάργκαρετ Λαντ.
Πρόκειται για έναν ετερόκλιτο θίασο από επαγγελματίες καλλιτέχνες και από ασθενείς που νοσηλεύονται με βαριές ψυχικές παθήσεις, προβλήματα επαναπροσαρμογής ή εφήβους, οι οποίοι έχουν βιώσει την εγκαταλείψη, την κακοποίηση ακόμη και το έγκλημα. Έτσι, κάθε χρόνο, με μεθοδικότητα και ακρίβεια, στήνεται σε παράσταση και παρουσιάζεται στο κοινό, ένα πρωτότυπο θεατρικό έργο, που γράφεται και παίζεται από τους συμμετέχοντες στο εργαστήριο.
Η Τέχνη αποτελεί παράγοντα ανάκτησης της ψυχικής υγείας και ειδικά η θεατρική πράξη, με οδηγό τη φαντασία, λειτουργεί ως μέσο ίασης ψυχικών νοσημάτων, ανεξάρτητα από τις αιτίες που τα έχουν προκαλέσει. Τα αποτελέσματα πολύχρονων ερευνών έδειξαν ότι η μέθοδος του Κέσλερ έφερε ευεργετικά αποτελέσματα σε αξιοσημείωτο ποσοστό περιπτώσεων και συγκαταλέγεται σήμερα ανάμεσα στις πιο αξιόλογες ψυχοθεραπευτικές μεθόδους σε παγκόσμια κλίμακα.
Το Θέατρο Αγγέλων Βήμα αποδίδει φόρο τιμής σε αυτή την επέτειο ανεβάζοντας στην κεντρική του σκηνή, ένα από τα σημαντικότερα έργα του Λάϊλ Κέσλερ «Τα Ορφανά» σε σκηνοθεσία Κοραή Δαμάτη.
Στην ελληνική σκηνή, το έργο παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το 1994, από το Θέατρο Στοά, σε μετάφραση Μαρλένας Γεωργιάδη και σκηνοθεσία Θανάση Παπαγεωργίου. Δέκα χρόνια αργότερα, τη θεατρική περίοδο 2003-2004, ανέβηκε στη Β’ Σκηνή του Θεάτρου της Οδού Κεφαλληνίας σε μετάφραση και σκηνοθεσία Δημοσθένη Παπαδόπουλου.
Αντλώντας στοιχεία από έναν ανεξάντλητο καμβά αληθινών καταστάσεων, ο Κέσλερ, που γράφει «Τα Ορφανά» το 1983, στοιχειοθετεί κομβικά γεγονότα και παρακολουθεί το ξεδίπλωμα μιας επικίνδυνης εκθέσεως έκκεντρων περιστατικών βίου και βιωματικών ενοχών σε ένα παιχνίδι αλυσιδωτών αντιδράσεων προβάλλοντας με καταλυτικό τρόπο την αναμονή μιας ανατροπής…
Στο στέρεο και υποδειγματικά δομημένο κείμενο, ο θεατής βρίσκεται αντιμέτωπος με ολάνοιχτους ψυχισμούς. Ο αγώνας επιβίωσης δύο ορφανών αδελφών σε ένα άγριο, κυνικό και αδίστακτο κοινωνικό περιβάλλον, η αρρωστημένη σχέση αλληλεξάρτησης, οι εκ διαμέτρου αντίθετοι χαρακτήρες, οι εμμονές με αντικείμενα νεκρών αγαπημένων προσώπων, οι ανασφάλειες, οι φοβίες, η έλλειψη τρυφερότητας και στοργής, η απουσία της πατρικής φιγούρας, η καταπίεση έκφρασης συναισθημάτων και μια εισβολή που θα ανατρέψει τα πάντα. Ένα αμφιλεγόμενο πρόσωπο υπεισέρχεται σαν καταλύτης για να ανασύρει στην επιφάνεια απωθημένα και να αποκαλύψει δυσβάσταχτες αλήθειες.
Η μετάφραση της Μαργαρίτας Δαλαμάγκα-Καλογήρου επιτρέπει στους ηθοποιούς να κινηθούν με άνεση τόσο στη γλωσσική όσο και στην παραγλωσσική εκφορά των ρόλων, που καθίστανται κατά αυτόν τον τρόπο κατανοητοί από το κοινό.
Η σκηνοθεσία του Κοραή Δαμάτη διευθετεί έναν ευσύνοπτο κόσμο, σε αναλογίες ρυθμικών εναλλαγών χάρη στις οποίες ο κάθε ηθοποιός-ρόλος έχει την άνεση να συνθέσει τα δεσπόζοντα χαρακτηριστικά του εν σχέσει προς τα αντίστοιχα των προσώπων του δραματικού κειμένου. Ο κύριος Δαμάτης λαμβάνει υπόψη του το ποσό πληροφοριών που πρέπει να αποκομίσει ο θεατής από την παράσταση, φροντίζοντας εκ παραλλήλου να αποδώσει την ποιότητα του λόγου μέσα από την «καθαρή» εγγραφή του τόσο στην ομιλία των ηθοποιών όσο και στη σωματική έκφραση του.
Οι τρεις ηθοποιοί προβάλλουν και επικυρώνουν τη σύλληψη των συγκοινωνούντων δοχείων ενός ιδιόμορφου τριγώνου ενώ κατορθώνουν να αναδείξουν τις περιπέτειες του συναισθήματος στο πλαίσιο των παραληρηματικών αποχρώσεων στην ενδότερη επικοινωνία ανάμεσα στο νοείν και στο είναι.
Ο Παναγιώτης Μπρατάκος (Φίλιπ) ερμηνεύει με μοναδική εκφραστικότητα τον αγαθό και εσωστρεφή αδελφό και ανταποκρίνεται με σκηνική ενάργεια στις απαιτήσεις των συνδιαλεκτικών αντιστίξεων. Ο κύριος Μπρατάκος, στην πρώτη του θεατρική εμφάνιση, κινείται με αμεσότητα και φορτισμένη συγκινησιακά ακρίβεια.
Ο Στέλιος Καλαϊτζής (Τρητ) ισορροπεί ανάμεσα στο θύτη και στο θύμα με αποφασιστικές κινήσεις ώστε να δημιουργηθούν οι απαραίτητες φωτοσκιάσεις των αντιθέσεων, τόσο στον πυρήνα του ρόλου του, όσο και σε ό, τι αφορά στις διαπλοκές με τους άλλους δύο χαρακτήρες του έργου.
Ο Κώστας Ανταλόπουλος (Χάρολντ) στο ρόλο του εισβολέα γκάνκστερ, εκφράζεται με σκηνική άνεση και αποδίδει ευθύβολα το σκεπτικισμό που αναδίδει ο ήρωας.

Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ
«Τα Ορφανά» του Λάιλ Κέσλερ
Μετάφραση : Μαργαρίτα Δαλαμάγκα – Καλογήρου
Σκηνοθεσία – Φωτισμοί : Κοραής Δαμάτης
Σκηνικά – Κοστούμια : Παύλος Ιωάννου
Τους ρόλους ερμηνεύουν : Παναγιώτης Μπρατάκος, Στέλιος Καλαϊτζής και Κώστας Ανταλόπουλος

ΘΕΑΤΡΟ ΑΓΓΕΛΩΝ ΒΗΜΑ
Σατωβριάνδου 36, Ομόνοια, τηλ. 210 52 42 211
Τετάρτη-Κυριακή 19.15, Πέμπτη-Παρασκευή-Σάββατο 21.15, Σάββατο 18.15