Δευτέρα 26 Νοεμβρίου 2007

Aντικείμενο πόθου


Ο Συγγραφέας και το έργο του
Δεύτερη φορά στην Ελλάδα ανεβαίνει έργο του Γερμανού Carl Sternheim (1878-1942) που μας τον σύστησε ο Γιάννης Χουβαρδάς στο θέατρο «Αμόρε» με την παράσταση «Το βρακί» («Die Hose»). Η δραματουργία του Στέρνχαϊμ έφθασε στο απόγειό της τη δεκαετία του 1920 και κυνηγήθηκε άγρια από το ναζιστικό καθεστώς. Θεωρείται ένας από τους λίγους Γερμανούς συγγραφείς που διέπρεψαν στην κωμωδία τον εικοστό αιώνα. Ο κοφτός διάλογος και οι γκροτέσκες καταστάσεις φανέρωναν μια συγγένεια με τον εξπρεσιονισμό, αλλά σε νέα ανεβάσματα τα έργα του φαίνονται πλησιέστερα στο ρεαλισμό. Αρκετές από τις πικρές του σάτιρες των αστικών ηθών παρακολουθούν τις τύχες της ίδιας οικογένειας στην κοινωνική της άνοδο και έχουν το γενικό τίτλο «Aus dem burgerlichen Heldenleben» («Από την ηρωική ζωή των αστών»). Στα έργα αυτά, η απληστία, η βαρβαρότητα, η διαστροφή και η υποκρισία παρουσιάζονται ως τα πραγματικά χαρακτηριστικά των μικροαστών που αρέσκονται στο να περιβάλλουν μ’ ένα πέπλο αγνού ιδεαλισμού και ρομαντισμού κάθε κενή και χυδαία συναλλαγή.
Σε αυτή την ενότητα εντάσσεται και η αστική κομεντί «Η Κασετίνα» («Die Kassette») που έγραψε το 1911. Πρόκειται για ένα παράδοξο κείμενο με αυστηρή γεωμετρική δομή και ελλειπτικούς διαλόγους που ασκεί έντονη κοινωνική κριτική. Εξπρεσιονιστική αισθητική, διαβρωτικό χιούμορ και γρήγοροι ρυθμοί μιας μαύρης μπουλβάρ κωμωδίας. Ένα άψυχο αντικείμενο αποκτά δύναμη εξουσίας και γίνεται μήλον της έριδος διαταράσσοντας την οικογενειακή ισορροπία ενός μικροαστικού σπιτιού στις αρχές του περασμένου αιώνα. Ο θησαυρός που κουβαλάει μια ηλικιωμένη θεία σ’ ένα ξύλινο κουτί φέρνει τα πάνω-κάτω στους ενοίκους του δασκάλου Κρουλ. Η κατάκτηση της κασετίνας γίνεται εμμονή, αντικείμενο πόθου και οδηγεί σε ακραίες καταστάσεις. Προσωπεία πέφτουν, στρατηγικές αναπτύσσονται, ηθικοί φραγμοί παραμερίζονται. Το θέμα του έργου σαρκάζει την απληστία και το ανελέητο κυνήγι του κέρδους στη δίνη του άϋλου χρήματος, των μετοχών και ομολόγων.

Η Παράσταση
Η όψη της παράστασης διατηρεί ένα στοιχείο απόμακρο και πεπαλαιωμένο, μια παρωχημένη ηθική πρόσληψη. Το σκηνικό είναι λειτουργικό και αφαιρετικό. Ημικύκλιο με έξι πόρτες ν’ ανοιγοκλείνουν αδιάκοπα και ν’ αποκαλύπτουν πρόσωπα, καταστάσεις και δεύτερα επίπεδα χώρων. Ο ηχητικός γεμάτος υπονοούμενα κόσμος που δημιούργησε ο Κώστας Βόμβολος παρεμβάλλοντας στις βαλς μελωδίες αναστεναγμούς, γέλια, βηξίματα, ανάσες, ξεφυσήματα απέχθειας ή αγανάκτησης καθώς και ήχους απροσδιόριστης φύσης ξεσκεπάζει την αθέατη όψη των κλεισμένων θυρών και των όσων διαδραματίζονται από πίσω αφήνοντας τη φαντασία να οργιάσει. Ανελέητη ειρωνεία, γκροτέσκο και υπερβολή χαρακτηρίζει τις ερμηνείες των ηθοποιών.

Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ
«Η Κασετίνα» του Καρλ Στέρνχαϊμ
Μετάφραση : Γιώργος Δεπάστας
Σκηνοθεσία : Βίκτωρ Αρδίττης
Σκηνικά-Κοστούμια : Λιλή Κεντάκα
Μουσική : Κώστας Βόμβολος
Φωτισμοί : Μελίνα Μάσχα
Τους ρόλους ερμηνεύουν : Έμιλυ Κολιανδρή, Κλέων Γρηγοριάδης, Σύρμω Κεκέ, Έρση Μαλικέντζου, Ταξιάρχης Χάνος, Εύη Σαουλίδου και Θανάσης Δήμου

ΕΘΝΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ-ΘΕΑΤΡΟ ΚΑΠΠΑ
Κυψέλης 2, τηλ. 210 88 31 068

Τετάρτη- Πέμπτη- Παρασκευή 21.00, Σάββατο 18.00 & 21.00, Κυριακή 19.00