Τρίτη 19 Φεβρουαρίου 2008

Να ξεγελάσεις τον θάνατο...


Κατόπιν, μόλις άρχισε να φεύγει με κόκκινο η δύση
έσβυσα όλα τα προσχήματα
και άρπαξα μια δυνατή προσευχή
που ηχούσε βαθιά αναστεναγμούς
Άρπαξα αλύπητα τα φωνήεντα
και μιλούσα στα δυνατά για τους θεούς
που μισοσκέπαζαν το νεκρό πλέον κορίτσι
με άσπλαχνες δοτικές

Πιστεύω σ’ ένα εκατομμύριο προσευχές
που βγαίνουν από το εγώ μου Κύριε
πιστεύω ακόμα και στις ζωές των ποιητών
μα η λεπτή μουσική
που πρωτάκουσα απ’ τα δικά της στήθη
πραγματικά με σπρώχνει σε θυσία

(απόσπασμα από ανέκδοτο ποίημα της Κατερίνας Κατσίρη)

Η Γαλλομεξικάνα συγγραφέας και σκηνοθέτης Esther André Gonzalez που τα τελευταία χρόνια ζει και δημιουργεί στη χώρα μας, εμπνέεται από την πολυτάραχη και ασυμβίβαστη ζωή της ζωγράφου Frida Kahlo (Μεξικό, 1910-1954) και συνθέτει στη γαλλική γλώσσα ένα ψυχογράφημα που αναπαριστά τον εσωτερικό κόσμο μιας αμφιλεγόμενης προσωπικότητας. Καυστική και τρυφερή, μαχητική και ευαίσθητη, σύμβολο υπομονής και καρτερίας αποτύπωσε σε κάθε πινελιά ένα σημάδι της σωματικής ή της ψυχικής της οδύνης. Το κομματιασμένο από μοιραίο ατύχημα κορμί της, η αδυναμία να φέρει στον κόσμο ένα παιδί και η εμμονή πως μόνο αν βασανίζεται υπάρχει περίπτωση να την αγαπήσουν στοίχειωσαν την ψυχή και την τέχνη της.

Η συνεχής αναζήτηση της ταυτότητας
Το θεατρικό έργο «Frida/Frida» είναι ένα είδος καμβά, ένα μείγμα χρόνων, τόπων, δράσεων, διαλόγων και φωνών που εικονοποιεί σκηνικά την εσωτερική πάλη δύο γεμάτων αντιθέσεις κόσμων. Ένας διάλογος της καλλιτέχνιδας με τον ίδιο της τον εαυτό. Οι δυο υποστάσεις ενός προσώπου αγαπημένου αλλά και πληγωμένου. Η Ευρωπαία και η Ινδιάνα. Ο πνευματικός, καλλιτεχνικός και πολιτικός αναβρασμός και η απελευθερωμένη σεξουαλικότητα («Κάθε μου πίνακας είναι μια ερώτηση»). Το συνειδητό και το ασυνείδητο. Στα όρια λογικής και τρέλας. Η Φρίντα ως το παράδοξο πεδίο της συνάντησης δύο κόσμων που αλληλοκοιτάζονται. Η δυϊκότητα που υπάρχει μέσα σε όλους μας. Η αναζήτηση του άλλου, μιας συμπληρωματικής ύπαρξης. Το σώμα και η ψυχή. Η μουσική, η γλώσσα, η λαϊκή τέχνη, η κουζίνα, ένας ολόκληρος κόσμος γεμάτος χρώματα, ήχους και μυρωδιές ξετυλίγεται μέσα από τους διαλόγους του κειμένου που δεν είναι παρά ένας μονόλογος-απολογισμός ζωής («Θέλω να ζωγραφίσω την ομορφιά, την αλήθεια, τον πόνο»). Σημαντικοί σταθμοί το ατύχημα, η θυελλώδης σχέση της με το Ντιέγκο Ριβέρα -φύλακας άγγελος και δήμιος μαζί- καθώς και οι επιδράσεις από τους σουρεαλιστές που θέλγονται από το «παράλογο» της καθημερινότητας των Μεξικάνων, την φιλοσοφία των Ινδιάνων και την μπαρόκ σχέση τους με το θάνατο.
Το έργο, άλλωστε, εστιάζει στη στάση της ηρωίδας απέναντι στο θάνατο με αναφορές στη φιλοσοφία της συμφιλίωσης και στις παραδόσεις του μεξικανικού λαού που χορεύει και γιορτάζει με ιεροτελεστία την αναχώρηση των ψυχών.

Η παράσταση
Περιστατικά από της ζωή της Frida, σκέψεις, ιδανικά, έρωτας, μίσος, πάθη, φόβοι και αγωνίες. Ένα σκηνικό παιχνίδι με γρήγορους ρυθμούς, βίαιες εναλλαγές συναισθημάτων και αυτοσχεδιασμούς που σπάνε τη θεατρική σύμβαση. Ένα παιχνίδι που κάνει δυσδιάκριτα τα όρια της φαντασίας με την πραγματικότητα. Σημείο εκκίνησης η επιβλητική έναρξη μ’ ένα παρατεταμένο εκκωφαντικό ποδοκρότημα.
Ο έντονα πολύχρωμος σκηνικός χώρος είναι καλυμμένος από εικόνες αγίων ενώ στο κέντρο της σκηνής βρίσκεται τοποθετημένο ένα ανοιχτό φέρετρο. Πίνακες ζωγραφικής, ρούχα, δύο κορσέδες κρεμασμένοι, κοσμήματα, γράμματα, ένας κόσμος που αναπαριστά την ζωντανή εικόνα του ινδάλματος. Στο πάνω μέρος, ένα πλαίσιο πίνακα από το οποίο ξεπροβάλλει μια μυστηριώδης φιγούρα που σχεδόν κατασκοπεύει όσα συμβαίνουν. Οι ατμοσφαιρικοί φωτισμοί του Αλέκου Αναστασίου παγώνουν καίριες στιγμές.
Η Φωτεινή Παπαδόδημα και η Κωνσταντίνα Τάκαλου δημιουργώντας ένα ισχυρό υποκριτικό δίδυμο ενσαρκώνουν τα δύο πρόσωπα της ζωγράφου αποτυπώνοντας στις ερμηνείες τους διαφορετικές πτυχές της προσωπικότητας της. Οι δυο ηθοποιοί φωτίζουν τις αντιθέσεις, τις αντιφάσεις, τα διλήμματα και αποδίδουν με εκφραστική ακρίβεια τις διακυμάνσεις του ιδιαίτερου ψυχικού κόσμου της ηρωίδας. Μ’ εξαίσιο ασπρόμαυρο μακιγιάζ και ντύσιμο, ο ταλαντούχος Γιάννης Φίλιας (προσωποποίηση του θανάτου;) παρεμβαίνει στα διαλογικά μέρη και τραγουδάει γνωστές μελωδίες. Η γεμάτη χρώμα και μουσική παράσταση κορυφώνεται με το συγκινητικό ποιητικό της φινάλε.

Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ
«Frida/Frida» της Esther André Gonzalez
Μετάφραση : Esther André Gonzalez-Χρήστος Κωνσταντέλλος
Σκηνοθεσία : Esther André Gonzalez
Σκηνικά-Κοστούμια : Χρήστος Κωνσταντέλλος
Φωτισμοί : Αλέκος Αναστασίου
Σύνθεση ήχων : Ορέστης Καμπερίδης
Χορογραφίες : Yanell Lopez
Βοηθός σκηνογράφου-ενδυματολόγου : Δημήτρης Πλατανάκης
Βοηθός σκηνοθέτη : Πέτρος Αλατζάς
Τους ρόλους ερμηνεύουν : Φωτεινή Παπαδόδημα και Κωνσταντίνα Τάκαλου
Τραγουδάει ο Γιάννης Φίλιας

ΘΕΑΤΡΟ ΟΔΟΥ ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑΣ-Β ΣΚΗΝΗ
Κεφαλληνίας 16, Κυψέλη, τηλ. 210 88 38 727
Τετάρτη-Κυριακή 20.00, Πέμπτη-Παρασκευή-Σάββατο 21.00