Τρίτη 12 Μαΐου 2009

Η Δυστυχία του ανεκπλήρωτου


«Τα ακίνητα υγρά του αέρα
Κάτω από την ηχώ των κλαδιών.

Τα ακίνητα υγρά της θάλασσας
Κάτω από ένα φύλλο αστεριών.

Τα ακίνητα υγρά των χειλιών σου
Κάτω από ένα θάμνο φιλιών


(Από την ποιητική συλλογή του Λόρκα, «Primeras Canciones», 1922)

Μετά τη συλλογή «Romancero Gitano», ο Ισπανός ποιητής και θεατρικός συγγραφέας Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα (1898 – 1936) ολοκληρώνει το έργο «Ο Έρωτας του Δον Περλιμπλίν με τη Μπελίσα στον κήπο του» (1929), ένα ερωτικό αλληλούια σε τέσσερις εικόνες και έναν πρόλογο, όπου ο δημιουργός επανέρχεται στο προσφιλές του θέμα, τον ανεκπλήρωτο έρωτα. Έναν έρωτα όχι λιγότερο έντονο σε πάθος, καταδικασμένο όμως να οδηγηθεί στην αυτοκαταστροφή. Μια παραλλαγή ερωτικού τραγουδιού, ένα ποιητικό παραμύθι με μαγικό ρεαλισμό, εύθραυστο και ονειρικό, ένα «ανθρώπινο κουκλοθέατρο», όπως το χαρακτήρισε και ο ίδιος ο συγγραφέας. Στο μικρόκοσμο του Λόρκα, οι ήρωες εκτίθενται στο άγρυπνο μάτι του κυκλώνα των δυνάμεων της ετερότητας που δικάζει και συχνά καταδικάζει ενώ τα ακαταμάχητα σύμβολα εποπτεύουν τις μοιραίες κινήσεις του διπλανού.
Ο παραιτημένος από τη ζωή και τις γήινες απολαύσεις, Δον Περλιμπλίν παρακινείται από τη συνετή του υπηρέτρια Μαρκόλφα να παντρευτεί την όμορφη και κατά πολύ νεότερη γειτόνισσά του Μπελίσα, η οποία με τη σειρά της ωθείται σε αυτόν το γάμο υπακούοντας πειθήνια στις μητρικές προσταγές που αποβλέπουν στην οικονομική αποκατάσταση. Οι ερωτικές συνευρέσεις της Μπελίσα με διαφορετικούς εραστές την πρώτη νύχτα του γάμου και η συνειδητοποίηση του γεγονότος αυτού από τον ηλικιωμένο σύζυγο βυθίζουν τον τελευταίο σε μια θάλασσα αγάπης και ευγνωμοσύνης και παράλληλα σε μια ανείπωτη δυστυχία. Ένα σαδιστικό παιχνίδι διεκδίκησης ξεκινά καθώς ο Δον Περλιμπλίν μεταμφιέζεται προσποιούμενος έναν άγνωστο νεαρό και κατορθώνει να κάνει τη Μπελίσα να τον ερωτευθεί. Η κόρη μυείται στο μυστήριο του έρωτα από τον άγνωστο ο οποίος ενσαρκώνει την ελκυστική εξιδανίκευση. Ο θάνατος που έρχεται με την αυτοκτονία θα λυτρώσει τον ήρωα από τον τραγικά διχασμένο του εαυτό και θα προσδώσει για μια μόνο στιγμή υπόσταση στον έρωτα του.
Η σκηνοθεσία του Νικόλα Μίχα διανθίζει το έργο του Λόρκα με μουσικοχορευτικά ιντερλούδια τα οποία βασίστηκαν σε μερικά από τα πιο όμορφα του ποιήματα. Με βασικό άξονα την αφηγήτρια της παράστασης η οποία καθοδηγεί τη συνεχή εναλλαγή ανάμεσα στα ποιητικά και διαλογικά μέρη, ο θεατής παρασύρεται σε ένα παραμυθένιο ταξίδι στον κόσμο του Ανδαλουσιανού συγγραφέα. Στην παράσταση γίνονται αναφορές σε πληθώρα στοιχείων που ενέπνευσαν το δημιουργό όπως ο βωβός κινηματογράφος, η παντομίμα και το κουκλοθέατρο.
Η οπτική εστιάζει κυρίως στις αλληλοσυγκρουόμενες έννοιες που περιστρέφονται γύρω από τη δυστυχία του ανεκπλήρωτου έρωτα, τη συνεχή πάλη ανάμεσα στο γέλιο και το δάκρυ, τη φαντασίωση και την πραγματικότητα, τη σάρκα και το πνεύμα, το λυρισμό και το γκροτεσκ. Τα πρόσωπα του έργου προσδιορίζονται αρχικά σα χάρτινες φιγούρες που σταδιακά μετουσιώνονται σε αληθινά πρόσωπα με συναισθήματα. Συγκινητική η σκηνή του φινάλε!
Τα κοστούμια της Παναγιώτας Κάπελα και της Όλγας Πανοπούλου παραπέμπουν σε αισθητική παιδικού θεάτρου ενώ το υποτυπώδες σκηνικό επιζητεί να αποδείξει πως αυτό που γίνεται «εδώ και τώρα» γίνεται για πρώτη φορά χάριν ενός θεατρικού δρώμενου. Οι φωτισμοί της Ελένης Τριανταφυλλοπούλου υπογραμμίζουν τις συναισθηματικές μεταβολές των προσώπων και ενισχύουν τη διάσταση της ονειροφαντασίας.
Στην παράσταση ακούγονται τα τραγούδια : «Το τραγούδι των μαύρων περιστεριών», «Η Μπαλάντα της μικρής αυλής», «Πόθος για ένα άγαλμα», «Πέθανε το ξημέρωμα», «Το τραγούδι της απεγνωσμένης αγάπης», «Η μοιχαλίδα», «Η μπαλάντα του υπνοβάτη» και «Αυτοκτονία» σε ποίηση του Φεντερίκου Γκαρθία Λόρκα, μετάφραση του Νικόλα Μίχα και μουσική του Χρίστου Θεοδώρου.
Ο Μελέτης Γεωργιάδης (Δον Περλιμπλίν) αν και μονοδιάστατα αναδεικνύει εν τέλει το τραγικό υπόβαθρο του χαρακτήρα. Η Νικολέτα Κοτσαηλίδου (Μπελίσα) δεν ερμηνεύει εξελικτικά το ρόλο ώστε ν’ αποκαλύπτονται σταδιακά οι συναισθηματικές μεταπτώσεις της ηρωίδας. Η Κατερίνα Σουβλή (Μαρκόλφα) βρίσκει ευτυχώς το υποκριτικό της στίγμα στην τελευταία καίρια σκηνή.
Ο Κωνσταντίνος Παπαβασιλείου (Δαιμόνιο Α) και η Μαρία Αντωνίου (Δαιμόνιο Β) δημιουργούν ένα ενδιαφέρον υποκριτικό δίδυμο που κινείται χορογραφικά και σε κοινούς κώδικες. («Δαιμόνιο» - «Duende» αποκαλούν ένα παιχνιδιάρικο, υπερφυσικό πλασματάκι, που στήνει ανώδυνες παγίδες ή προκαλεί αλλόκοτους θορύβους μέσα στο λαϊκό σπίτι ή μέσα στον κόσμο των παλιών παραμυθιών). Η Άρτεμη Ματαφιά (Αφηγήτρια) διακρίνεται και για τη φωνητική της δεινότητα. Η Χάρις Συμεωνίδου (Μητέρα της Μπελίσας) στη σύντομη σκηνή που εμφανίζεται δεν κάνει «φάλτσο».
Καλαίσθητο το ολιγοσέλιδο πρόγραμμα με πληροφορίες για τη ζωή και το έργο του συγγραφέα, σκίτσα και φωτογραφικό υλικό ενώ διατίθεται προαιρετικά και ένα CD με τη μουσική της παράστασης.

Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ
«Δον Περλιμπλίν και Μπελίσα» του Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα
Μετάφραση – Σκηνοθεσία : Νικόλας Μίχας
Σκηνικά : Παναγιώτα Κάπελα
Κοστούμια : Παναγιώτα Κάπελα – Όλγα Πανοπούλου
Μουσική : Χρίστος Θεοδώρου
Χορογραφίες : Ελισάβετ Πλιακοστάθη
Φωτισμοί : Ελένη Τριανταφυλλοπούλου
Τους ρόλους ερμηνεύουν : Μελέτης Γεωργιάδης, Νικολέτα Κοτσαηλίδου, Κατερίνα Σουβλή, Κωνσταντίνος Παπαβασιλείου, Μαρία Αντωνίου, Άρτεμη Ματαφιά και Χάρις Συμεωνίδου

ΘΕΑΤΡΟ ΦΟΥΡΝΟΣ
Μαυρομιχάλη 168, τηλ. 210 64 60 748
Δευτέρα – Τρίτη 21.15