Τετάρτη 18 Ιουλίου 2007

Βαλς με...φουστανέλα


Η Εταιρεία Θεάτρου «Έβδομη Θύρα» παρουσιάζει το νέο έργο του Ανδρέα Στάικου, «Ναπολεοντία», μια κωμωδία εν εξελίξει, ένα «ψευτο-ιστορικό» θεατρικό δρώμενο που εκτυλίσσεται στη μετεπαναστατική Ελλάδα με συμβολισμό δυσοίωνο για τον εγχώριο ραγιαδισμό και την ελληνική ξενομανία. Μια πρώτη εκδοχή του έργου παρουσιάστηκε στο φετινό «Θεατρικό Αναλόγιο».
Ο Ανδρέας Στάικος έχει γράψει και σκηνοθετήσει πολλά θεατρικά κείμενα που έχουν ανέβει στην Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη και το Παρίσι : «Δαίδαλος», «Κλυταιμνήστρα;», «Καρακορούμ», «Το μικρό δακτυλάκι της Ολυμπιάδος», «Φτερά Στρουθοκαμήλου», «Το μήλον της Μήλου», «Η Αυλαία πέφτει», «Ακόλαστες εσπερίδες» και «Καπνοκράτωρ». Το θέατρο του Ανδρέα Στάικου είναι το θέατρο της συνεχούς γλωσσικής ανατροπής, του αέναου γλωσσικού και σκηνικού παιχνιδιού, της παρωδίας του διαλόγου, του χώρου, του χρόνου, της ίδιας της Ιστορίας και προσφέρεται για πολύπλευρες σκηνικές αναγνώσεις και θελκτικές ερμηνείες. Ο δραματουργός έχει ασχοληθεί συστηματικά με τη μετάφραση έργων συγγραφέων του γαλλικού 18ου και 19ου αιώνα όπως ο Λακλό, ο Μαριβώ, ο Μυσσέ, ο Μολιέρος και ο Λαμπίς.
Το καινούργιο έργο του «Ναπολεοντία» διαδραματίζεται στο Ναύπλιο, το καλοκαίρι του 1835. Με την ενηλικίωσή του ο νεαρός Όθων αναλαμβάνει την εξουσία του νέου Ελληνικού Βασιλείου. Οι Έλληνες υπήκοοί του, προκειμένου να τιμήσουν «αυθόρμητα» το βασιλιά τους, μυούνται στο χορό βαλς, υπό την εποπτεία ξένων χοροδιδασκάλων και ντόπιων χωροφυλάκων. Μετά το ζυγό της τούρκικης δουλείας, οι Έλληνες ετοιμάζονται να παραδοθούν σε μια νέα δουλεία αυτή του εξευρωπαϊσμού, άλλοτε δια ροπάλου κι άλλοτε δια της σαγήνης του βαλς. Ένα ταξίδι στην ιστορία, στις απαρχές, στο παρόν και το μέλλον του ελληνικού κράτους. Το έργο είναι γραμμένο με τον παροιμιώδη σκωπτικό τρόπο του σύγχρονου Έλληνα συγγραφέα και με ήρωες την όμορφη Ναπολεοντία, τον τέως αγωνιστή Χαλδούπη, την υπηρέτρια Μαρούλα –η οποία μέσα σε μια προοπτική εκδημοκρατισμού που είχε στο μυαλό του ο Φαναριώτης, βαθμηδόν γίνεται μια μικρή κυρία- και ένα μικρόκοσμο του Ναυπλίου της εποχής, έρχεται να μας θυμίσει πως «όταν μαδάει η φρόνησις, αναπτερώνεται το φρόνημα».
Το όνομα του έργου είναι καθαρά κατασκευασμένο. Ο κεντρικός ήρωας είναι ένας Φαναριώτης, θαυμαστής του Ναπολέοντα, που ζούσε στην Τεργέστη πριν από το 1815. Λόγω του θαυμασμού του στο Ναπολέοντα αποφάσισε να ονομάσει έτσι την κόρη του. Η σύλληψη του έργου στηρίχθηκε σε ένα καταγεγραμμένο ιστορικό συμβάν το οποίο μεγιστοποιήθηκε και δραματοποιήθηκε για λόγους θεατρικότητας και αλληγορίας. Πρόκειται για τον ξυλοδαρμό ενός αγωνιστή του ’21 που δεν κατόρθωνε να μάθει βαλς. Ο Χαλδούπης εκπροσωπεί την τάξη των αγωνιστών και Ελλήνων, οι οποίοι δεν αφομοίωναν τα μαθήματα εξευρωπαϊσμού.
Ο Ανδρέας Στάικος γράφει και ολοκληρώνει τα έργα του δουλεύοντας παράλληλα με τους ηθοποιούς και «χτίζοντας» τα μέσα από τις πρόβες. Αντλεί στοιχεία από την προσωπικότητα του κάθε ηθοποιού και αξιοποιεί στο έπακρο τις δυνατότητες του. Για εκείνον, το θέατρο είναι η τέχνη της επικοινωνίας αλλά ακόμη περισσότερο της συντροφικότητας. Έτσι, οι εμπνεύσεις και οι δημιουργίες του επιθυμεί να δοκιμάζονται επί σκηνής. Η διαδικασία που ακολουθεί έχει εξελιχθεί σε μια ιδιαίτερη μέθοδο βάσει της οποίας σκηνοθετεί τα έργα του.
Στους χαρακτήρες του έργου είναι ανιχνεύσιμο το στοιχείο της επαναστατικότητας. Κάθε θεατρικό πρόσωπο κάνει τη δική του επαναστατική πράξη. Ωστόσο, κάθε απόπειρα οδηγείται στο κενό ή σ’ ένα είδος εξαγοράς που καταλήγει στο απόλυτο φιάσκο. Οι ήρωες περιφέρονται μέσα στα στεγανά του αστικού τους κόσμου χωρίς να κατορθώνουν μια ουσιαστική ρηξικέλευθη έξοδο. Ο Πέρης Μιχαηλίδης στο ρόλο του ιατρού Γιαννόπουλου με τα ιδιαίτερα εκφραστικά του μέσα πλάθει μια ολοκληρωμένη φιγούρα. Η Αντωνία Γιαννούλη υποδύεται με κέφι και μπρίο τη σύζυγό του Πολυτίμη. Η Κατερίνα Παυλάκη, ως Ναπολεοντία, διεκπεραιώνει με άνεση το ρόλο της αποδίδοντας αρμονικά και εύστοχα τις ιδιομορφίες του. Η Έλενα Χατζηαυξέντη υποδύεται τη Μαρούλα, την καλομαθημένη υπηρέτρια του σπιτιού με νάζι και τσαχπινιά. Ο Μάνος Βακούσης, ως τέως αγωνιστής Χαλδούπης, δημιουργεί μια έξοχη περσόνα βγαλμένη κυριολεκτικά από τις ανησυχίες και τις αναζητήσεις της εποχής που ακροβατεί ανάμεσα στο κωμικό και το τραγικό. Άγνοια; Αθωότητα; Αφέλεια; («Τι είναι, γιατρέ, τα απομνημονέματα;»)
Λιτό και λειτουργικό το σκηνικό της παράστασης και καλοσχεδιασμένοι οι φωτισμοί.


Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ
«Ναπολεοντία» του Ανδρέα Στάικου
Σκηνοθεσία : Ανδρέας Στάικος
Βοηθός σκηνοθέτη : Χριστίνα Ζαχαροπούλου
Σκηνικά : Ιουλία Σταυρίδη
Κοστούμια : Μπιάνκα Νικολαρέϊζη
Μουσική επιμέλεια : Δημήτρης Ιατρόπουλος
Επιμέλεια κίνησης : Πατρίτσια Λάζου
Φωτισμοί : Ανδρέας Μπέλλης
Φωτογραφίες : Τάκης Διαμαντόπουλος
Παίζουν : Πέρης Μιχαηλίδης, Αντωνία Γιαννούλη, Κατερίνα Παυλάκη, Μάνος Βακούσης και Έλενα Χατζηαυξέντη

ΘΕΑΤΡΟ ΠΡΟΣΚΗΝΙΟ
Καπνοκοπτηρίου 8 και Στουρνάρη, τηλ. 210 82 52 242

Δεν υπάρχουν σχόλια: