Η Εντολή (1976), που χαρακτηρίστηκε
πολιτικό μυθιστόρημα ή μυθιστόρημα ντοκουμέντο, είναι μια αυτοβιογραφική
λογοτεχνική κατάθεση της Διδώς Σωτηρίου
και αναφέρεται στη σχέση του Νίκου Μπελογιάννη με την αδελφή της συγγραφέως,
Έλλη Παππά, στις δίκες, τα βασανιστήρια και τις εξορίες των αριστερών
αγωνιστών, στην καταδίκη και εκτέλεση του Μπελογιάννη και άλλων συντρόφων παρά
τη διεθνή κατακραυγή για τη ματαίωσή της. Ο Μπελογιάννης είχε γίνει σύμβολο
μέσω των διεθνών κινητοποιήσεων και τη συμμετοχή πολλών καλλιτεχνών, με
γνωστότερο το σκίτσο του Πικάσσο (Ο άνθρωπος με το γαρύφαλλο).
Η καταξιωμένη δημιουργός (Ματωμένα χώματα, 1962) ακολουθεί τη
μαρξιστική μεθοδολογία για να ερμηνεύσει την υπόθεση Μπελογιάννη στο πλαίσιο
του ψυχρού πολέμου. Ο Μπελογιάννης κατηγορήθηκε ως κατάσκοπος και δικάστηκε
σύμφωνα με τον νόμο της δικτατορίας του Μεταξά. Η δίκη του όμως έλαβε χώρα το
1951, υπό το καθεστώς μιας κεντρώας κυβέρνησης με σύνθημα τη συμφιλίωση. Η
Σωτηρίου τονίζει στον πρόλογό της το ηθικό βάρος της γραφής και την ειλικρίνεια
των προθέσεών της και αναλύει τις πιέσεις που ασκήθηκαν στην κυβέρνηση από τον
στρατό και την αμερικανική διπλωματική αποστολή για να πραγματοποιηθεί η
εκτέλεση ώστε να αποτραπεί η προσέγγιση του κέντρου με την Αριστερά.
Η καταγραφή των σφαλμάτων της ηγεσίας του
ΚΚΕ ανάγεται σε ηθικό καθήκον. Χαρακτηριστικά παραδείγματα αποτελούν η λαθεμένη
πολιτική του στις συμφωνίες του Λιβάνου και της Γκαζέρτας που εμπόδισε το
ισχυρό κόμμα της αντίστασης να αποκτήσει εξουσία μετά την απελευθέρωση και
οδήγησε στα Δεκεμβριανά καθώς και η υπόθεση του Νίκου Πλουμπίδη. Σφάλματα που
οφείλονταν σε απουσία στρατηγικής, άγνοια των συσχετισμών αλλά και στους
θεσμούς οργάνωσης του κόμματος.
Τα προσωπικά βιώματα της Διδώς Σωτηρίου συγχωνεύονται με
πρακτικά δίκης, μαρτυρίες πολιτικών κρατουμένων, αυθεντικές επιστολές και
αυτούσια αποκόμματα εφημερίδων. Μια μνημονική αφήγηση με ιστοριογραφικές
φιλοδοξίες, ένας υβριδικός λόγος που συνδυάζει τη μαρτυρία με την πολιτική
ανάλυση.
Η παράσταση δίνει έμφαση στην ηθική και
ανθρωπιστική διάσταση του αγώνα για έναν καλύτερο κόσμο με ειρήνη, δικαιοσύνη
και κοινωνική ευημερία. Μιλάει με συγκίνηση για «μια γενιά που νίκησε την ήττα
της». Η Νάντια Δαλκυριάδου επιλέγει
προσεκτικά το υλικό από το σχεδόν 400 σελίδων βιβλίο και δημιουργεί μια
θεατρική διασκευή όπου εναλλάσσονται αφήγηση και διάλογοι συμπυκνώνοντας όλη
την ιστορία. Η σκηνοθεσία της κ. Δαλκυριάδου ανατέμνει το πεδίο των ζυμώσεων με
σύμμετρες κινήσεις, επιχειρώντας να αναδείξει εξελικτικά την πορεία του
ιδεολόγου που παραμένει πιστός μέχρι το τέλος στις αξίες, τα ιδανικά και τα
πιστεύω του.
Η Γεωργία
Μπούρδα, που υπογράφει και τα κοστούμια, δημιουργεί με ελάχιστα αντικείμενα
έναν ευέλικτο σκηνικό χώρο που υποδηλώνει τους τόπους και τη χρονική περίοδο
που εκτυλίσσονται τα γεγονότα. Με τη σκηνοθετική ανάγνωση ευθυγραμμίζονται η
κίνηση της Μαρίνας Μαυρογένη, η μουσική
του Οδυσσέα Γκάλλιου και οι φωτισμοί
του Γιώργου Ψυχράμη.
Οι ηθοποιοί Ξένια Αλεξίου, Ειρήνη
Αμπουμόγλι, Άρης Μπαταγιάννης, Σταύρος Μόσχης, Δώρα Χάγιου και Δημήτρης Χατζημιχαηλίδης ερμηνεύουν με
κοινή υποκριτική υφολογία τα πρόσωπα υπογραμμίζοντας την αδιαπραγμάτευτη
αφοσίωση των αγωνιστών στα υψηλά ιδεώδη.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου