Δευτέρα 29 Δεκεμβρίου 2008

Μυστήριο πράγμα ο γάμος



Μυθιστοριογράφος, σεναριογράφος και θεατρική συγγραφέας η Λιουντμίλα Πετρουσέφσκαγια, γεννημένη στη Μόσχα το 1938, αποτυπώνει στα έργα της τη σκοτεινή πλευρά της ύστερης σοβιετικής πραγματικότητας και περιγράφει με διεισδυτική ματιά την καθημερινή μάχη της επιβίωσης.
Στο μονόπρακτο «Έρωτας» (1979) παρακολουθούμε σκηνή από την πρώτη και παράδοξη νύχτα γάμου ενός ζευγαριού στη Μόσχα, τον καιρό της Περεστρόικα. Στον «κλειστοφοβικό» μικρόκοσμο της συγγραφέως, οι χαρακτήρες δρουν σε χώρους ασφυκτικούς, που συρρικνώνονται σταθερά. Έτσι και σε αυτούς τους διαλόγους, οι νιόπαντροι Σβέτα και Τόλια βρίσκονται στη δύσκολη θέση να γνωρίσουν το πρόσωπο με το οποίο δεσμεύθηκαν για να ζήσουν την υπόλοιπη ζωή τους, σ’ έναν απρόσωπο και μάλλον αφιλόξενο χώρο.
Στην Ελλάδα, το έργο ανέβηκε τη θεατρική περίοδο 1995-1996 στον εξώστη του θεάτρου «Αμόρε» σε σκηνοθεσία Θωμά Μοσχόπουλου ενώ το 2003 στο Δώμα του θεάτρου του Νέου Κόσμου, ο Νίκος Σακαλίδης, με την Εταιρεία Θεάτρου Τελεία, παρουσίασε σε ενιαία παράσταση τα μονόπρακτα «Έρωτας» και «Ένα ποτήρι νερό». Το τελευταίο είχε πρωτοπαιχθεί στο θέατρο «Σημείο» σε σκηνοθεσία Νίκου Διαμαντή το 1994.
Η παράσταση
Από το 2000, σταθερά και με συνέπεια, η ομάδα «Δρόμος με Δέντρα» ασχολείται με πειραματικές – εργαστηριακού ύφους παραστάσεις, τα αποτελέσματα των οποίων έχουν προκαλέσει γόνιμες αντιπαραθέσεις.
Στο συγκεκριμένο έργο, η σκηνοθεσία επιχείρησε να εξερευνήσει βαθύτερες αιτίες που οδηγούν άλλοτε στην επικοινωνία και άλλοτε στην απομόνωση του ενός από τον άλλο. Εξαντλήθηκε, όμως, σε τεχνάσματα εντυπωσιασμού, δημιουργία ατμόσφαιρας και γνώριμα σκηνοθετικά εφφέ.
Οι θεατές χωρίζονται στα δυο διαζώματα, αντικριστά άνδρες και γυναίκες, και η δράση εκτυλίσσεται στο κέντρο, όπου σχηματίζεται ένας διάδρομος. Διαφορετικού είδους και σχήματος φωτιστικών κρέμονται στο ταβάνι ενώ οι εύστοχες διαβαθμίσεις των φωτισμών υπογραμμίζουν τις συναισθηματικές μεταπτώσεις των προσώπων.
Το γαλάζιο κατακλύζει το γυμνό σκηνικό χώρο, με μόνα αντικείμενα μια βαλίτσα και ένα παλαιό έπιπλο, ενώ συμβολικά λειτουργεί το πελώριο χαλί που ξεδιπλώνεται και ξαναδιπλώνεται στην αρχή και στο τέλος του έργου από τους ηθοποιούς.
Ο Δημήτρης Αγαρτζίδης (Τόλια) και η Δέσποινα Αναστάσογλου (Σβέτα) επικοινωνούν με κοινούς υποκριτικούς κώδικες. Η Τάνια Παπαδοπούλου (μητέρα) με την αιφνίδια εμφάνισή της και τη λιτή εκφραστικότητα, αποδίδει το κωμικό στοιχείο του χαρακτήρα που υποδύεται.

Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ
«Έρωτας» της Λιουντμίλα Στεφάνοβνα Πετρουσέφσκαγια
Από την θεατρική ομάδα «Δρόμος με Δέντρα»
Μετάφραση : Κωστής Σκαλιόρας
Σκηνοθεσία : Μάρθα Φριντζήλα
Σκηνικά – Κοστούμια : Βασίλης Μαντζούκης
Φωτισμοί : Μελίνα Μάσχα
Τους ρόλους ερμηνεύουν : Δημήτρης Αγαρτζίδης, Δέσποινα Αναστάσογλου και Τάνια Παπαδοπούλου
ΘΕΑΤΡΟ ΧΩΡΑ- Σκηνή «Μικρή Χώρα»
Αμοργού 20, Κυψέλη, τηλ. 210 86 73 945
Τετάρτη – Πέμπτη – Παρασκευή 21.15

Δευτέρα 22 Δεκεμβρίου 2008

Καθαρά γυναικεία υπόθεση


Μιλήσαμε πολύ για τις γυναίκες
Πάντα δειλοί για να παραδεχτούμε
Την ομορφιά που μαστιγώνει τη ζωή μας

Ομολογία», ποίημα του Τίτου Πατρίκιου από τη συλλογή «Λυσιμελής Πόθος»)

Το έργο «Γυναίκα Λούζερ» της Βίλης Σωτηροπούλου ανέβηκε από τη «Θεατρική ομάδα Μπουφόνων» το 2000, στο θέατρο της Ημέρας, σε σκηνοθεσία Γιάννη Μόρτζου, με πρωταγωνιστές την ίδια τη συγγραφέα, το Μαρίνο Μουζάκη και τη Χριστίνα Χριστοδούλου ενώ την ίδια περίοδο το κείμενο κυκλοφόρησε και σε βιβλίο από τη σειρά «Ελληνικό Θέατρο» των εκδόσεων Δωδώνη.
Στο μικρόκοσμο της Βίλης Σωτηροπούλου, τα πρόσωπα αναπτύσσουν, βάσει ενός δεμένου και ταχύρρυθμου μέτρου, τις ενδόμυχες σκέψεις και τις ασταθείς θέσεις τους εκθέτοντας τα βιώματα και τα όνειρα τους. Το κείμενο αποτελείται από μονολόγους («Όμορφα φθινοπωρινά τριαντάφυλλα», «Ας ανακεφαλαιώσω ή οι φιλελεύθερες της γενιάς μου») και ιντερμέδια («Χτύπησα ένα παρισάκι») στα οποία δύο θεατρίνες και δυο σκουπιδιάρηδες θέτουν ερωτήματα για το ποιος τελικά θεωρείται κερδισμένος στη ζωή και ποιος είναι στην ουσία, ο ορισμός του αποτυχημένου, του «loser». Απάντηση δε δίνεται ποτέ, ενώ οι σχέσεις των δυο φύλων καθορίζονται από την φενάκη της ποιότητας ενός ονείρου, τη διαρκή αναμονή μιας ανατροπής. Ένας πλούσιος σε συναισθήματα κόσμος, τρυφερός αλλά και κυνικά ωμός καθώς δε διστάζει, έστω και παρορμητικά, να εκστομίσει αλήθειες παράγοντας, ωστόσο, σύστημα ευαισθησίας χωρίς να αισθηματολογεί μετ’ ευτελείας. Η σκηνοθεσία της πρώτης ανάγνωσης διατήρησε τη δομή του έργου αναδεικνύοντας το δραματικό του υπόβαθρο και ακολουθώντας τις κειμενικές σημειώσεις.

Μια διαφορετική ματιά
Φέτος, η θεατρική ομάδα «ΕΡΩ», που ιδρύθηκε το 2006, παρουσιάζει τη δεύτερη παραγωγή της, μετά την «Κυρία Μαργαρίτα» του Roberto Atayante, στο θέατρο «Φούρνος» και στη συνέχεια στο θέατρο «Αλκμήνη». Τα μέλη της ομάδας σπούδασαν υποκριτική τέχνη με δασκάλους τον Άκη Δαβή και τη Ρούλα Πατεράκη και έχουν λάβει μέρος σε παραστάσεις στο θέατρο της σχολής από το 2001.
Η σκηνοθεσία του Δημήτρη Μπογδάνου «διάβασε» το κείμενο σα μια «σουρεαλιστική κομεντί μυστηρίου γάμου» και εστίασε στο χιουμοριστικό του χαρακτήρα αντιμετωπίζοντας τις γυναίκες σαν αποσυρμένες νύφες, που είτε στολίστηκαν για την εκκλησία και δεν πήγαν ποτέ, είτε πήγαν, αλλά έπειτα εγκατέλειψαν το μυστήριο. Το μυστήριο των ανδρών…
Στην τωρινή παράσταση, δεν υπάρχουν μονόλογοι. Τρεις ταλαντούχες ηθοποιοί, ντυμένες νύφες, παίρνουν εναλλακτικά το λόγο και συμπληρώνουν η μια την άλλη. Η Άννα Μακρή, η Κωνσταντίνα Σταθοπούλου και η Χαρά Κονταξάκη οδηγούνται στον ανώδυνο κωμικό χαρακτήρα που εκφράζεται μεν με την βοήθεια εξωτερικών χαρακτηριστικών αλλά παγιώνεται ως εκφραστής ιδεολογίας που τολμάει να ξεπεράσει τον εαυτό της και να τον κοροϊδέψει χαριτωμένα.
Ο σκηνικός χώρος είναι διακοσμημένος με πολλά νυφικά τοποθετημένα σε κρεμάστρες και τυλιγμένα σε νάιλον. Η χρήση υπότιτλων που αναγράφουν τις σκηνές του έργου καθώς και τα κόμικς που προβάλλονται από τον προντζέκτορα στη συρταριέρα (στο κέντρο της σκηνής) ενισχύουν το χιουμοριστικό χαρακτήρα της σκηνοθετικής εκδοχής. Σε αυτό συμβάλλει και η φωνή της αρσενικής λογικής του Γιάννη Φέρτη που ακούγεται ηχογραφημένη επισημαίνοντας ότι «στο αγγλικό λεξικό, ο loser και ο lover είναι δίπλα-δίπλα, ένα γράμμα μόνο διαφέρει. Εραστής και χαμένος διπλά-δίπλα…».

Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ
«Γυναίκα Loser» της Βίλης Σωτηροπούλου
Από τη θεατρική ομάδα «ΕΡΩ»
Σκηνοθεσία – Σκηνικά : Δημήτρης Μπογδάνος
Κοστούμια : Νίκος Βάλβης
Φωτισμοί : Δημήτρης Παπαθανασίου
Πρωταγωνιστούν με σειρά εμφάνισης : Άννα Μακρή, Κωνσταντίνα Σταθοπούλου και Χαρά Κονταξάκη

ΘΕΑΤΡΟ ΧΩΡΑ – Σκηνή «Μικρή Χώρα»
Αμοργού 20, Κυψέλη, τηλ. 210 86 73 945
Σάββατο – Κυριακή 21.15

Δευτέρα 15 Δεκεμβρίου 2008

Η παντοδυναμία του χρήματος


Ο Ελβετός δραματουργός Φρίντριχ Ντύρρενματ (Friedrich Durrematt, 1921 - 1990) αναμιγνύοντας το γκροτέσκο με το μακάβριο και αξιοποιώντας τις δραματικές τεχνικές της εποχής του (επηρεάστηκε, άλλωστε, μεταξύ άλλων από τον Μπρεχτ, τον Βέντεκιντ και το κίνημα του εξπρεσιονισμού), κατόρθωσε να διαμορφώσει το δικό του ξεχωριστό ύφος και η λογοτεχνική του παραγωγή είχε απήχηση στις γερμανόφωνες χώρες. Πνεύμα ανήσυχο, δραστήριος και πολυτάλαντος, καταπιάνεται με τη ζωγραφική, το σχέδιο και τις χαλκογραφίες, που συγκροτούν ένα πεδίο σύγκρισης μέσα στις σκέψεις και τα θέματα που χαρακτηρίζουν την έρευνα του.
Το 1956, η φήμη του καλλιτέχνη εξαπλώνεται σε πολλές χώρες του κόσμου. «Η Επίσκεψη της γηραιάς κυρίας» («Der Besuch der alten Dame»), με τον τίτλο «The Visit» γνώρισε μεγάλη επιτυχία στην Αμερική και στην Αγγλία, ιδιαίτερα η παράσταση που σκηνοθέτησε ο Πήτερ Μπρουκ με τον Άλφρεντ Λαντ και τη Λιν Φοντάν. Η ιστορία αφορά σε μια ζάπλουτη γυναίκα που δωροδοκεί τους πολίτες της εξαθλιωμένης γενέτειράς της για να σκοτώσουν τον πρώην διαφθορέα της.
Στην ελληνική σκηνή, το πολυπρόσωπο έργο ανέβηκε για πρώτη φορά το 1961, από το Εθνικό Θέατρο, σε μετάφραση Γ.Ν.Πολίτη και σκηνοθεσία Αλέξη Μινωτή με ένα θίασο από σπουδαίους ηθοποιούς. Η παράσταση επαναλήφθηκε το 1965. Το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος, σε σκηνοθεσία Σπύρου Α. Ευαγγελάτου, παρουσιάζει τη δική του εκδοχή το 1979, ενώ με το δύσκολο αυτό κείμενο αναμετρήθηκαν ο Θεατρικός Οργανισμός Κύπρου σε μετάφραση Ηώς Αμανάκη και σκηνοθεσία Έυη Γαβριηλίδη το 1988, ο θίασος Αλέκου Αλεξανδράκη-Νόνικας Γαληνέα σε σκηνοθεσία Leon Rubin το 1991 και το Θέατρο Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών με τη Τζένη Γαϊτανοπούλου στον πρωταγωνιστικό ρόλο το 1999.
Η «επίσκεψη», όπως εύστοχα σημειώνει ο Μάριος Πλωρίτης, γίνεται μια «τερατώδης» αλληγορία της παντοδυναμίας του χρήματος, που διαφθείρει τις συνειδήσεις, ξεθεμελιώνει τις «ηθικές αρχές», εκπορνεύει τα αισθήματα και δημιουργεί «μια καινούργια παγκόσμια τάξη πραγμάτων». Το μαύρο χιούμορ του συγγραφέα που ονοματίζει το έργο του «τραγική κωμωδία» σαρκάζει ανελέητα τις ιδέες και τους σάπιους θεσμούς του κράτους, τη θρησκεία, την έννοια της δικαιοσύνης, το τέλος του ανθρωπισμού, τον απατηλό πατριωτισμό. Σταδιακά, τα προσωπεία πέφτουν και οι ιδεολογίες ακούγονται σα κούφια λόγια που χρησιμεύουν μόνο για να σκεπάσουν με λαμπερό προπέτασμα το ασελγές συμφέρον.
Η μεστότητα του λόγου, η πυκνότητα των σκηνών, οι ποιητικές προεκτάσεις, ο κυνισμός και ο διαπεραστικός σαρκασμός κινούνται από το ρεαλισμό στο συμβολισμό, από το λογικό στο παράλογο, από το δράμα στην τραγική φάρσα.

Η παράσταση
Το έργο έχει παρουσιαστεί στο παρελθόν με πλούσια σκηνικά και κοστούμια, όπως απαιτείται από τις σκηνικές οδηγίες. Στη σκηνοθεσία του Στάθη Λιβαθινού, υπάρχουν μόνο σκηνικά αντικείμενα (αναπηρικό καροτσάκι, τελάρα, κόκκινο χαλί κτλ) που υποδηλώνουν, επισημαίνουν, συμπυκνώνουν τους δραματικούς χώρους που εξελίσσεται το έργο. Η μοντέρνα όψη της παράστασης φιλοδοξεί να επικοινωνήσει το κείμενο με το σημερινό θεατή και σε αυτό συμβάλλει μεταξύ άλλων η αξιόλογη μετάφραση του Γιώργου Δεπάστα. Με τους κατάλληλους συνειρμούς, αν σκεφτεί κανείς τα τρέχοντα γεγονότα, έρχεται αντιμέτωπος με τη σαθρή εικόνα ενός ανελέητου καπιταλιστικού συστήματος, τα θεμέλια του οποίου τρίζουν...
Αφαιρετικότητα, υπαινικτική και ειρωνική διάθεση (χαρακτηριστική η σκηνή με τα πατατάκια), τονισμός των επικών στοιχείων και γκροτέσκες περιβολές. Οι σκηνικές οδηγίες εκφωνούνται από τους ηθοποιούς και έχουν ενσωματωθεί εύστοχα στα διαλογικά μέρη. Οι ερμηνείες και η ατμόσφαιρα που κατορθώνει να διαμορφώσει η σκηνοθεσία ταξιδεύουν το θεατή από τον ένα χώρο στον άλλο. Οι φωτισμοί επιτελούν περαιτέρω την συμβολική λειτουργία της συνειδησιακής αφυπνίσεως των ηρώων, που ανάγονται σε κοινωνικά παραδείγματα. Οι μουσικοί ήχοι, οι αυτοσχεδιασμοί όπως ο θόρυβος της αμαξοστοιχίας αλλά και οι σύντομες μελωδίες που ψέλνουν έντεχνα και συγχρονισμένα οι ηθοποιοί, συνθέτουν ξεχωριστή ενότητα, η οποία διαμορφώνει καλαίσθητη οπτικοακουστική εικόνα. Η παράσταση εκθέτει με λεπτομέρεια τα στάδια της ηθικής εξαθλίωσης που επιβάλλει το εκβιαστικό δίλημμα, με αποτέλεσμα να έχει μεγάλη διάρκεια…
Η Μπέττυ Αρβανίτη (Κλαιρ Τσαχανασιάν) με την ακρίβεια των εκφραστικών της μέσων αποδίδει το καυστικό χιούμορ της σνομπ αριστοκρατικής κυρίας αλλά και την οργή μιας πληγωμένης ύπαρξης που θαρρεί κανείς ότι απολαμβάνει την προετοιμασία της τρομαχτικής εκδίκησης. Ο Γιάννης Φέρτης (Αλφρεντ Ιλ) υπερασπίζεται το πάθος αλλά και την αγωνία του ήρωα για την έκβαση των πραγμάτων.
Ο Νίκος Αλεξίου (πρώτος πολίτης/Δήμαρχος), ο Μπάμπης Σαρηγιαννίδης (δεύτερος πολίτης/Αστυνόμος), ο Βασίλης Καραμπούλας (τρίτος πολίτης/ Δάσκαλος) και ο Θανάσης Δήμου (τέταρτος πολίτης/ Πάστορας) πλάθουν χαρακτήρες (οι οποίοι εκπροσωπούν κοινωνικές δομές και ανάγονται σε φορείς ιδεών) δίνοντας έμφαση στα στοιχεία εκείνα που κάνουν τον καθένα από αυτούς ξεχωριστό και αναγνωρίσιμο.
Αινιγματική και «σκοτεινή», η φιγούρα του Μπόμπυ, που «σκιτσάρει» ο Κώστας Γαλανάκης. Ο ταλαντούχος Δημήτρης Μυλωνάς (Σύζυγος 7/Σύζυγος 8/Σύζυγος 9/ Δημοσιογράφος) κατορθώνει να μεταμορφωθεί σε τέσσερα διαφορετικά πρόσωπα χωρίς να «κουβαλά» στοιχεία του ενός στο άλλο. Ο Παναγιώτης Παναγόπουλος (Μηχανοδηγός/ Δικαστικός Κλητήρας/ Καρλ) ανταποκρίνεται με άνεση στους ρόλους που καλείται να ερμηνεύσει. Η Τζίνη Παπαδοπούλου (Κυρία Ιλ/ Παρουσιάστρια) τονίζει με την εκφορά του λόγου της τα σημεία που διαφοροποιούν τα πρόσωπα που υποδύεται. Η Ελένη Ουζουνίδου (Οτίλιε), κάπως αμήχανη στο πρώτο μέρος, βρίσκει το υποκριτικό στίγμα της στη συνέχεια.
Ο Άκης Λυρής (Κόμπυ) και ο Ηλίας Κουνέλας (Λόμπυ), ομοιόμορφα μαυροντυμένοι, δημιουργούν ένα υποκριτικό δίδυμο δυναμικής που κινείται ρυθμικά και επικοινωνεί σκηνικά. Οι δυο ηθοποιοί επαναλαμβάνοντας σε καίριες στιγμές ταυτόχρονα φράσεις, εστιάζουν σε αυτό που ο λόγος υπονοεί εμμέσως αλλά δεν αποκαλύπτει ευθέως.
Το πρόγραμμα της παράστασης, που επιμελήθηκε ο Ιωσήφ Βιβιλάκης, περιέχει πλούσιο υλικό από θεωρητικά κείμενα για το έργο, χρονολόγιο, στοιχεία δηλαδή για τη ζωή του συγγραφέα, αναλυτική ελληνική παραστασιογραφία, εκδοχές του έργου στις τέχνες του θεάματος και άφθονο φωτογραφικό υλικό. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι απόψεις του Φρίντριχ Ντύρρενματ, στο άρθρο «Θεατρικά προβλήματα. Μια νέα δραματουργία».

Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ
«Η Επίσκεψη της γηραιάς κυρίας» του Φρίντριχ Ντύρρενματ
Από τη Θεατρική Εταιρία Πράξη
Μετάφραση : Γιώργος Δεπάστας
Σκηνοθεσία : Στάθης Λιβαθινός
Σκηνικά – κοστούμια : Ελένη Μανωλοπούλου
Μουσική : Θοδωρής Αμπαζής
Φωτισμοί : Αλέκος Αναστασίου
Τους ρόλους ερμηνεύουν : Νίκος Αλεξίου, Μπάμπης Σαρηγιαννίδης, Βασίλης Καραμπούλας, Θανάσης Δήμου, Γιάννης Φέρτης, Μπέττυ Αρβανίτη, Κώστας Γαλανάκης, Δημήτρης Μυλωνάς, Παναγιώτης Παναγόπουλος, Τζίνη Παπαδοπούλου, Ελένη Ουζουνίδου, Άκης Λυρής και Ηλίας Κουνέλας

ΘΕΑΤΡΟ ΟΔΟΥ ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑΣ
Κεφαλληνίας 16, Κυψέλη, τηλ. 210 88 38 727
Πέμπτη – Παρασκευή – Σάββατο 21.00, Κυριακή – Τετάρτη 20.00

Δευτέρα 8 Δεκεμβρίου 2008

Το παιχνίδι της μοναξιάς


Στον πολυχώρο «Ράγες», η θεατρική ομάδα «Minus Two» δοκιμάζει να ξανανέβει στην τραμπάλα, αυτή τη φορά παίζοντας ένα διαφορετικό παιχνίδι που ξαφνιάζει ευχάριστα με τις εκπλήξεις που κρύβει και τον πειραματισμό στον οποίο τολμά να εκτεθεί. Την περασμένη χρονιά, το έργο του William Gibson «Δύο για την τραμπάλα» («Two for the seesaw») ανέβηκε στο θέατρο «Αλκμήνη» σε σκηνοθεσία Άκη Δαβή με τον ίδιο και τη Στέλλα Μαρή στους πρωταγωνιστικούς ρόλους. Οι παραστάσεις διακόπηκαν από την αιφνίδια και τραγική απώλεια του σκηνοθέτη, ηθοποιού και δασκάλου. Ο Άκης Δαβής (1960-2008), διανοούμενος της θεατρικής πράξης και ερευνητής της υποκριτικής τέχνης, αφιερώθηκε τα τελευταία χρόνια στη διδασκαλία, στο εργαστήρι ελευθέρων σπουδών που είχε ιδρύσει από το 1990, και στην παραγωγή παραστάσεων γόνιμου πειραματισμού.

Το έργο και η παράσταση
Ο Ουίλλιαμ Γκίμσον (Νέα Υόρκη 1914 – 2008) γράφει το κείμενο το 1958 κάνοντας την πρώτη του μεγάλη θεατρική επιτυχία στο Μπρόντγουαίη με την Αν Μπάνκροφτ και τον Χένρι Φόντα. Το έργο ταξιδεύει σε όλο τον κόσμο ενώ στην ελληνική σκηνή γίνεται γνωστό με τον τίτλο «Το παιχνίδι της μοναξιάς». Παρουσιάζεται για πρώτη φορά από τον θίασο Έλλης Λαμπέτη – Δημήτρη Χορν σε μετάφραση Αλέξη Σολωμού και σκηνοθεσία Sylbert Paul. Το 1991 ανεβαίνει από το ΔΗ. ΠΕ.ΘΕ Βέροιας σε σκηνοθεσία Πάνου Γλυκοφρύδη και το 1996 από το θίασο Δάνη Κατρανίδη – Φιλαρέτη Κομηνού σε μετάφραση – σκηνοθεσία Γιάννη Ιορδανίδη στο θέατρο Άλφα.
Τη φετινή χρονιά, η ομάδα «Minus Two» καταθέτει μια διαφορετική σκηνοθετική ανάγνωση και μέσα από περαιτέρω έρευνα και αναζήτηση οδηγείται σε ένα εντελώς καινούργιο αποτέλεσμα. Η εύστοχη, σύγχρονη και ευκολομίλητη γλώσσα της μετάφρασης της Στέλλας Μαρή υπογραμμίζει τα διανοητικά και αισθητικά εκείνα στοιχεία δια των οποίων οι δυο ήρωες καθίστανται πρόσωπα της οικείας μας καθημερινότητας, άνθρωποι δηλαδή της διπλανής πόρτας.
Στους αποσπασματικούς διαλόγους του Γκίμπσον, οι ήρωες δείχνουν να μη φοβούνται τα σκαμπανεβάσματα ενός απρόβλεπτου παιχνιδιού που κανείς δε γνωρίζει με ακρίβεια τους όρους. Στην τραμπάλα δεν υπάρχει νικητής και χαμένος, θύτης και θύμα. Από το εφιαλτικό «πάνω – κάτω» και το ατέρμονο «πήγαινε – έλα» απομονώνονται στιγμές ανεπαίσθητης ευτυχίας που ανατρέπουν αιφνίδιες αλλά συσωρευτικές εκρήξεις. Οι τηλεφωνικές γραμμές της Γκιτλ και του Τζέρρυ είναι διαρκώς «κατειλημμένες» από συγκρουόμενες λέξεις. Τρυφερές και σκληρές, προσβλητικές και αδιάφορες, απειλητικές και ενοχικές…ο κατάλογος φαντάζει ατελείωτος.
Μέσα από το παιχνίδι της τραμπάλας εκδηλώνεται τελικά, η αέναη επιθυμία του ανθρώπου να βρει τη στάση ισορροπίας με το άλλο του μισό ή τουλάχιστον κάτι σταθερό και αρραγές σε πείσμα της ρευστότητας και της μοναχικής απελπισίας. Οι ανασφάλειες, ο φόβος της απόρριψης, η χαμηλή αυτοεκτίμηση, η δειλία ή ακόμα και ο πληγωμένος εγωισμός ωθεί τους ανθρώπους να οριοθετούν το χώρο τους για ν’ αναπτύσσουν τις άμυνες τους, σκέψη που η σκηνοθεσία εικονοποιεί με το ξετύλιγμα της κολλητικής ταινίας και τη δημιουργία ορίων. Οι δυο ηθοποιοί χωρίζουν με ευθεία γραμμή όχι μόνο τα σύνορα του χώρου που κινείται κάθε πρόσωπο αλλά και αυτά που ενώνουν τη σκηνή με την πλατεία.
Η κατασκευή του αρχιτέκτονα Γιώργου Σταματάκη λειτουργεί ως συμβολοποιημένο σκηνογράφημα καθώς στη σύνθετη δομή του εναλλάσσονται οι χώροι που εξελίσσεται η δράση. Ένα "multi-έπιπλο" που διαχωρίζει και ενώνει τους χώρους.
Στην παράσταση ακούγονται με τη σειρά που ακολουθούν μελωδίες και τραγούδια των Boris Vian «Fais-moi Johny» και «La Java Martienne», Craig Armstrong «Inhaler», The Everly Brothers «All you have to do is dream», Nick Cave «The Sweetest Embrace» και Ornella Vanoni «Anche se». Οι μουσικές επιλογές παράγουν καλαίσθητη οπτικοακουστική εικόνα σε συνάρτηση με το σκηνικό και τους καίριους φωτισμούς του Κώστα Δρίμτζια που τονίζουν πράγματι πτυχές σημασιών παράγοντας ερεθίσματα, τα οποία διεγείρουν την ομοιοπαθητική λειτουργία μεταξύ θεάματος και θεατή.
Η σκηνοθεσία της Στέλλας Μαρή πειραματίζεται με διάφορα μέσα για να επικοινωνήσει το έργο με το σύγχρονο θεατή. Οι κινηματογραφημένες σκηνές που προβάλλονται σε video wall και ιδίως οι φράσεις σε μορφή υποτίτλων, οι οποίες παραπέμπουν στο βωβό ασπρόμαυρο κινηματογράφο, εκπλήσσουν και εξάπτουν την περιέργεια για τη συνέχεια. Φαίνεται πράγματι ενδιαφέρον ο τρόπος που η σκηνοθεσία έχει αφομοιώσει ετερόκλητα στοιχεία και τα έχει ενσωματώσει σε μια ενιαία και οργανωμένη πρόταση με αυστηρή κινησιολογική έκφραση, συνειρμικές αλληλουχίες και πλήρως αιτιολογημένες επιλογές.
Τίποτε στην παράσταση δε συμβαίνει τυχαία ούτε αποσκοπεί στον εντυπωσιασμό. Ακόμα και η σκηνή στο φουαγιέ (γνώριμη και εύστοχη επιλογή όταν υποστηρίζεται με ακρίβεια), που καταργεί έστω για μερικά λεπτά τον «τέταρτο τοίχο» καθιστώντας σχεδόν αδιάκριτα τα βλέμματα όσων παρακολουθούν τις κουβέντες που ανταλλάσσει το ζευγάρι κατά τη διάρκεια του δείπνου, αποτελεί άλλο έναν τρόπο ώστε τα πρόσωπα να γίνουν οικεία αίροντας τη θεατρική ψευδαίσθηση.
Η Στέλλα Μαρή (Γκιτλ Μόσκα) και ο Δημήτρης Παπαναστασίου (Τζέρρυ Ράϊαν) καλλιεργούν τη σύλληψη της οργανικής ενότητας των χαρακτήρων που ερμηνεύουν δημιουργώντας ένα λειτουργικό υποκριτικό ζεύγος δυνάμεων αντιστικτικής υφής.
Στην πρόταση της Στέλλας Μαρή κυριαρχεί η αισθητική της υπέρβασης του ρεαλιστικού πλαισίου του έργου και η διαλεκτική σχέση ανάμεσα στις «πλασματικές» σιλουέτες-μορφές του βίντεο και στις ανθρώπινες θεατρικές παρουσίες της σκηνής. Δεν ξέρω αν η ομάδα κερδίζει το στοίχημα που βάζει με τον εαυτό της. Σίγουρα όμως η προσέγγιση της όχι μόνο δεν αφήνει αδιάφορους τους θεατές αλλά εύκολα κάνει συνένοχους και τους πιο ανυποψίαστους.

Η παράσταση είναι αφιερωμένη στη μνήμη του Άκη Δαβή

Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ
«Δύο για την τραμπάλα» του Ουίλλιαμ Γκίμπσον
Από την θεατρική ομάδα «Minus Two»
Μετάφραση – σκηνοθεσία : Στέλλα Μαρή
Σκηνογραφία – μουσική επιμέλεια : Γιώργος Σταματάκης
Κοστούμια : Ελένη Παππά
Φωτισμοί : Κώστας Δρίμτζιας
Τους ρόλους ερμηνεύουν η Στέλλα Μαρή και ο Δημήτρης Παπαναστασίου

ΘΕΑΤΡΟ ΡΑΓΕΣ
Κωνσταντινουπόλεως 82, Κεραμεικός, τηλ. 210 34 52 751
Τετάρτη – Πέμπτη 21.00

Τρίτη 2 Δεκεμβρίου 2008

Ανακαλύπτοντας την ηδονή...


Μέλχιορ : Ποιος είστε; Ποιος είστε; Δεν μπορώ να εμπιστευθώ έναν άνθρωπο που δεν τον γνωρίζω
Ο Άντρας με τη μάσκα : Δεν θα με γνωρίσεις αν δεν μ’ εμπιστευθείς

(Φρανκ Βέντεκιντ, «Το Ξύπνημα της άνοιξης»)

Την εποχή του θριάμβου της νατουραλιστικής ποιητικής έγιναν πολλές δραματουργικές απόπειρες που, εμφανώς, άνοιξαν τον δρόμο για τη ζωγραφική, τη βασιζόμενη σε ντοκουμέντα, γεννώντας στην πραγματικότητα μια τέχνη που στιγματίστηκε από τον ψυχολογισμό και την γκροτέσκα αποσύνθεση. Σε αυτή την εποχή, ο Γερμανός δραματουργός και ηθοποιός Φρανκ Βέντεκιντ (Frank Wedekind, 1864 – 1918) πρωτοεμφανίστηκε σε καμπαρέ τραγουδώντας δικά του κομμάτια ενώ αργότερα έπαιζε μαζί με τη νεαρή σύζυγο του, σε έργα που έγραφε ο ίδιος όπως το «Die junge Welt» («Ο νέος κόσμος»).
Σε σύντομο χρονικό διάστημα, ο εκφραστής του λογοτεχνικού κύκλου του Μονάχου μέσα από πολυάριθμα θεατρικά κείμενα και κυρίως τη δημιουργία ενός μυθικού προσώπου που ενσάρκωσε τον ερωτισμό και τη χαρά της ζωής δίχως κανένα ηθικό φραγμό (τη φιγούρα της Λούλου), θεωρήθηκε οδηγητής της αισθητικής ανανέωσης στο θέατρο. Η ανάλυση της σύγχρονης κοινωνίας απέδειξε στο έργο του Βέντεκιντ ότι οι αυστηρές φόρμες και οι συμβατικές σχέσεις στις οποίες δομείται, κατέπνιγαν τα ζωτικά ένστικτα του ατόμου, νεκρώνοντας τις πιο αυθεντικές εκφράσεις του, ξεκινώντας από τη σεξουαλικότητα που βρισκόταν αντιμέτωπη με την άγρια κοινωνική και θρησκευτική καταστολή.
Το 1891 γράφει το «Fruhlings Erwachen» («Το Ξύπνημα της Άνοιξης»), έργο με στακάτη δομή και έντονο ρεαλισμό που προαναγγέλλει τον εξπρεσιονισμό και το συμβολισμό, ιδιαίτερα μέσα από τις σκηνές στο νεκροταφείο και στην αίθουσα του σχολείου, όπου δύο 14χρονοι εραστές πληρώνουν με τη ζωή τους την ηθική ανεντιμότητα των τυραννικών γονιών τους. Η μυστηριώδης επίσκεψη του άνδρα με τη μάσκα στην τελευταία σκηνή του έργου ρίχνει τα πρώτα θεμέλια για το μελλοντικό θέατρο του Παραλόγου.
Το επαναστατικό, τολμηρό και προκλητικό για την εποχή του δράμα με θέμα τον έρωτα στην εφηβεία απεικονίζει την κατασταλτική εκπαίδευση (μιας συντηρητικής και σοβαροφανούς κοινωνίας) στον σεξουαλικό και σε άλλους τομείς, που οδηγεί τους νεαρούς ήρωες σε μια διατάραξη των ενστίκτων, σε μια απρόσμενη και ανεξέλεγκτη έκρηξη με καταστροφικές συνέπειες για τη ζωή τους. Η αυτοκτονία, η άμβλωση, η παράκρουση και το αναμορφωτήριο παρουσιάζονται μέσα από σκηνές που εκτυλίσσονται με καίριες και γραμμικές διαδοχές, απορρίπτοντας τη σταδιακή και συμπαγή εξέλιξη, ενώ η γλώσσα εκφωνείται σε γκροτέσκους τόνους, τους οποίους απαλύνουν λυρικά αποστάγματα.
Ο κριτικός Paul Fechter παρατηρώντας την ειρωνεία που περικλείει ο τίτλος του έργου επισημαίνει ότι «η άνθηση της νέας φυσικής ορμής, της βλάστησης της άνοιξης, πέρα από όλους τους ηθικούς φραγμούς της κοινωνίας θα μαραθεί γρήγορα και θα σαπίσει μέσα στην αθλιότητα, την ασχήμια και το έγκλημα. Η θυμοσοφία και το ορμέμφυτο του ανθρώπου πνίγεται σε νεκρές έννοιες, σε ψεύτικα ιδανικά και σε σεμνότυφη ηθικότητα».
Το παράδειγμα της δραματουργίας του Βέντεκιντ υπήρξε σημαντικό για την επανάσταση του νατουραλισμού στις φόρμες, στα πλαίσια μιας γραφής που εκδηλώνει καινοτομίες όχι μόνο σε θεματικό επίπεδο, αλλά και σε αισθητικό – δομικό. Η αλληγορική γλώσσα, η αισθητική των γκροτέσκων καταστάσεων και τα πρόσωπα που κινούνται σαν μαριονέτες από τα νήματα των ενστίκτων τους συντέλεσαν στη διαμόρφωση της εξπρεσιονιστικής θεατρικής φόρμας. Ο συγγραφέας φέρνει στο ευρωπαϊκό θέατρο τον κυνισμό, τον αισθησιασμό, το απροσδόκητο, το άλογο στοιχείο, τον ακροβατισμό των γεγονότων και την ταχυδακτυλουργία της εσωτερικής δράσης.
Στο μεταίχμιο των δύο αιώνων, καλλιεργήθηκε ένα καλλιτεχνικό ενδιαφέρον προς την κατεύθυνση των ιδεολογικών κινημάτων που έτειναν στο στυλιζάρισμα και την εξερεύνηση του υποσυνείδητου, ενθαρρυμένο από την επεξεργασία των ψυχαναλυτικών θεωριών του Freud.
Στην Ελλάδα, το έργο ανέβηκε από το Εθνικό Θέατρο το 1971 με τον τίτλο «Το Ξύπνημα της Νιότης». Το 1996, ο Γιώργος Μιχαηλίδης σκηνοθετεί «Το Ξύπνημα της Άνοιξης», σε μετάφραση Πέτρου Μάρκαρη, στο Ανοιχτό Θέατρο, παράσταση που προκάλεσε γόνιμο διάλογο για την οπτική της γωνία και τις αισθητικές της επιλογές, όπως η χρήση της μάσκας στη σκηνή της συνδιάσκεψης των καθηγητών.

Η παράσταση
Ο θεατής με την είσοδό του στον ευρύ σκηνικό χώρο που παραπέμπει σε σχολική αίθουσα, αντικρίζει καρέκλες και έδρανα πάνω στα οποία έχουν τοποθετηθεί υπεράριθμα βιβλία σε αυστηρή παράταξη. Με μια ευφυής χορογραφία, η τάξη μετατρέπεται αιφνιδίως και με νευρώδη ρυθμό σε αταξία καθώς οι διευθετημένες στοίβες των βιβλίων εκτινάζονται και σκορπίζονται βίαια με όλες τις σημαίνουσες κινήσεις μιας θεατρικής αναρχίας. Οι «εγγράμματοι» μαυροπίνακες, γνωστοί και από παλαιότερες παραστάσεις, «δημιουργούνται» από τους ηθοποιούς με το θεατρικό θόρυβο της κιμωλίας στίζοντας την παράσταση πριν την εκρηκτική εναρκτήρια κίνηση.
Ο Νίκος Μαστοράκης αδίκησε τη συνολικά καλοστημένη παράσταση του με τις επαναλήψεις του ευρήματος της μαριονέτας, ιδιαιτέρως στη σκηνή της διακωμώδησης της νεκρώσιμης ακολουθίας αλλά και του εδραίου κατηγορητηρίου των καθηγητών που όχι μόνο δε σάρκασε την κοινωνική καταπίεση αλλά και την αλλοίωσε δεόντως. Στην ίδια προοπτική, οι γονικές «κούκλες», με άψογη σημαίνουσα κίνηση και ιδιάζουσα εκφορά λόγου, έδωσαν το στίγμα της παράστασης που κινήθηκε με εξπρεσιονιστικά χαρακτηριστικά για να περάσει σε ένα συμβατικό ρεαλισμό και να εκτονωθεί αδέξια με εντελώς περιγραφικές διατυπώσεις.
Ο Προμηθέας Αλειφερόπουλος (Μόριτς Στήφελ) χωρίς διακυμάνσεις επέμεινε σε μια πειστική πραγματεία του ρόλου του που παρόλα αυτά δε συγκίνησε στην καταληκτική σκηνή, την οποία ούτως ή άλλως χειρίστηκε αδέξια ο σκηνοθέτης. Ο κύριος Αλειφερόπουλος, πάντως, μετέτρεψε την ανωριμότητά του σε υποκριτική αρετή και έδειξε ότι μπορεί ν’ αναμετρηθεί με απαιτητικούς ρόλους.
Ο Όμηρος Πουλάκης (Όττο) διαθέτει το προσόν ν’ αρθρώνει συγκεχυμένα και το αξιοποιεί ευεργετικά αν σκεφτεί κανείς ότι ενσαρκώνει έναν έφηβο. Η ερμηνεία του με ανιαρή αφετηρία, έχω την αίσθηση, ότι στάθηκε στην ανολοκλήρωτη δοκιμή. Ωστόσο, στη δύσκολη σκηνή του αυνανισμού, ο ηθοποιός κινείται με φυσικότητα διατηρώντας ένα αξιοπρόσεκτο μέτρο, στο οποίο προσθέτει μια αισθαντική αμηχανία.
Η Ιωάννα Παππά υποδύθηκε με ευκρινείς όρους το χαρακτήρα της Βέντλας, που έπεσε θύμα του στυγερού «ξυπνήματος» της άνοιξης. Εύγλωττες στη σημειολογία τους οι φονικές «κούκλες» της Αγγελικής Καρυστινού (Κυρία Μπέργκμαν), της Γαλήνης Χατζηπασχάλη (Κυρία Γκάμπορ), της Αννίτας Κούλη (Κυρία Σμιτ, μαμή) όπως και η φιγούρα του γιατρού από τον Κωνσταντίνο Ασπιώτη (Μυγοσκοτώστρας, Δόκτωρ Μπράουζεπουλφερ, Κύριος Στήφελ).
Πειστικό με σαφείς υποκριτικές υπομνήσεις το δίδυμο Θάνος Τοκάκης (Ερνστ) και Μιχάλης Φωτόπουλος (Χένσχεν Ρίλοφ). Η Νατάσα Ζάγκα (Ίνα Μύλλερ, Τέα), ο Δημήτρης Καρτόκης (Ντήτχελμ, Καθηγητής Ψωμόλυσσας), ο Δημήτρης Κουτροβιδέας (Καθηγητής Βούρδουλας, Κύριος Γκάμπορ, Ο Άντρας με τη Μάσκα), η πληθωρική και ναζιάρα Άλκηστις Πουλοπούλου (Ίλζε), ο Μίλτος Σωτηριάδης (Χέλμουτ, Καθηγητής Κάμινος) και ο Γιάννης Χαρτοδιπλωμένος (Καθηγητής Παπατρέχας, Ρούπρεχτ) ανταποκρίθηκαν με άνεση στους ρόλους τους.
Η μουσική λειτούργησε διαλυτικά με την ένταση σε συγκεκριμένα σημεία της παράστασης ενώ οι φωτισμοί ανέδειξαν το ζοφερό κατά τα άλλα ξύπνημα της εφηβείας και το μεταφυσικό περιβάλλον που φιλοδοξούσε να διαμορφώσει η σκηνοθεσία.
Τα κοστούμια με τις επιλογές τους, κάνουν διακριτές τις δυο ερμητικά κλειστές ομάδες που αντιπαρατίθενται μέσα στο έργο, τον κόσμο των ενηλίκων και αυτόν των εφήβων. Δύο κόσμοι απομονωμένοι, χωρίς ουσιαστική επικοινωνία, χωρισμένοι από ένα αγεφύρωτο χάσμα στις αντιλήψεις, τις ιδέες, τις αξίες και τη νοοτροπία.
Σε γενικές γραμμές, μια άρτια παράσταση, δουλεμένη στη λεπτομέρεια, σε εικαστικό επίπεδο, με αντιφατικές συστοιχίες, με εμφανείς τάσεις εντυπωσιασμού αλλά με αναμφισβήτητη ποιητική ατμόσφαιρα.
Στο πρόγραμμα της παράστασης περιλαμβάνονται εμπεριστατωμένες μελέτες γύρω από ένα πυκνό κείμενο που επιτρέπει πολλαπλές αναγνώσεις και αφήνει περιθώρια στο σκηνοθέτη να φωτίσει τη δική του οπτική γωνία καθώς κοινός αισθητικός παρανομαστής των σκηνών του δεν είναι η αποκάλυψη και η απόδοση μιας αντικειμενικής πραγματικότητας, αλλά η πρισματικότητα και πολλαπλότητα των προσεγγίσεων της κεντρικής υπόθεσης.
Το παρόν κείμενο αφιερώνεται στη μνήμη του ταλαντούχου ηθοποιού Κωνσταντίνου Παπαχρόνη που στην παράσταση ενσάρκωνε το χαρακτήρα του Μέλχιορ. Η είδηση της αιφνίδιας και τραγικής του απώλειας συνέπεσε με τη σύνταξη αυτών των γραμμών. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο νεαρός καλλιτέχνης, στη σύντομη διαδρομή του στο θεατρικό σανίδι αναμετρήθηκε με επιτυχία σε κωμικούς αλλά και δραματικούς ρόλους.

Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ
«Το Ξύπνημα της άνοιξης» του Φρανκ Βέντεκιντ
Από το Εθνικό Θέατρο
Μετάφραση : Γιώργος Δεπάστας
Σκηνοθεσία – Μουσική επιμέλεια : Νίκος Μαστοράκης
Σκηνικά – Κοστούμια : Εύα Μανιδάκη
Φωτισμοί : Τάσος Παλαιορούτας
Τους ρόλους ερμηνεύουν : Προμηθέας Αλειφερόπουλος, Κωνσταντίνος Ασπιώτης, Νατάσα Ζάγκα, Δημήτρης Καρτόκης, Αγγελική Καρυστινού, Αννίτα Κούλη, Δημήτρης Κουτροβιδέας, Ιωάννα Παππά, Κωνσταντίνος Παπαχρόνης, Όμηρος Πουλάκης, Άλκηστις Πουλοπούλου, Μίλτος Σωτηριάδης, Θάνος Τοκάκης, Μιχάλης Φωτόπουλος, Γιάννης Χαρτοδιπλωμένος και Γαλήνη Χατζηπασχάλη

ΕΘΝΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ-ΝΕΑ ΣΚΗΝΗ-ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΘΕΑΤΡΟ ΑΘΗΝΑΣ
Ευμολπιδών 41, Γκάζι, τηλ. 210 34 55 020
Τετάρτη-Πέμπτη-Παρασκευή-Σάββατο 20.30, Κυριακή 19.00

Σάββατο 29 Νοεμβρίου 2008

Έτοιμοι για...απογείωση!


Η ομάδα «Ab Ovo» εισέβαλλε δυναμικά στην εγχώρια θεατρική μας πραγματικότητα και κατέκτησε ξεχωριστή θέση. Εξελίσσοντας και ανανεώνοντας υποκριτικούς κώδικες, διαμόρφωσε το δικό της αυθεντικό στίγμα που έχει σημαντική απήχηση ιδιαίτερα στο νεανικό κοινό. Ήδη από την πρώτη της παραγωγή, το «Εκεί, εκεί στην κόλαση…», παράσταση που γνώρισε τεράστια επιτυχία και διήρκησε τρεις σαιζόν περνώντας από διαφορετικά θέατρα, η ομάδα διακρίθηκε για την πρωτοτυπία των ιδεών της, την ευρηματικότητα και τις μεθόδους επεξεργασίας των κειμένων πάνω στις αρχές του σωματικού (physical theatre) και επινοητικού θεάτρου (devised theatre). Μια απολαυστική παρωδία των θρησκοληπτικών εμμονών του ανθρώπου, διανθισμένη με επιθεωρησιακά στοιχεία και καυστικό χιούμορ. Στο ίδιο πνεύμα, με πολλούς αυτοσχεδιασμούς και τους διαλόγους να «χτίζονται» στην κυριολεξία κατά τη διάρκεια των δοκιμών, κινήθηκαν οι παραστάσεις «Ζελόβ» και «Μαμά Ελλάδα».

Η παράσταση
Ο «Πλανήτης» αποτελεί τη φετινή έκπληξη της ομάδας που ξαναβρίσκει το δυναμικό της παλμό και επιχειρεί να προτείνει κάτι που ξεφεύγει από τα τετριμμένα. Το έργο μας ταξιδεύει στο χρόνο! Ζούμε την 25η Μαρτίου 2071 και βρισκόμαστε στις διαστημικές εγκαταστάσεις της Πολεμικής Αεροπορίας στο Λαύριο. Το πρώτο επανδρωμένο Ελληνικό διαστημόπλοιο ετοιμάζεται για απογείωση. Στόχος της αποστολής είναι η ανακάλυψη ενός βιώσιμου πλανήτη, ικανού να φιλοξενήσει τον αθάνατο Ελληνικό Πολιτισμό. Η γαλανόλευκη θα κυματίσει για πρώτη φορά σε συνθήκες έλλειψης βαρύτητας. Είναι όμως τόσο απλό; Μήπως λογαριάζουμε χωρίς τον ξενοδόχο;
Ελάχιστες λέξεις εκφωνούνται στη διαστημική κωμωδία σωματικού θεάτρου κατά τη διάρκεια της οποίας η δεξιοτεχνία της παντομίμας και της μιμικής τέχνης κατέχουν τον πρώτο λόγο. Στο εκφραστικό αυτό «θέατρο της σιωπής», τα μέλη της ομάδας συντονίζονται υποδειγματικά και κινούνται επιδέξια σε γρήγορους ρυθμούς όπως οι καρτουνίστικες φιγούρες, οι ήρωες των κόμικς. Οι υπαινιγμοί των επιφωνημάτων, η υπερβολή των χειρονομιών, οι γκροτέσκο αποχρώσεις των μορφασμών και η συμβολική χρήση των αντικειμένων γίνονται αντιληπτοί ακόμα και από τον θεατή που δε γνωρίζει λέξη ελληνικά προκαλώντας αν όχι εκρήξεις γέλιου τουλάχιστον ένα μπλαζέ μειδίαμα συνενοχής…

Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ
«Ο Πλανήτης»
Κωμωδία της ομάδας «Ab Ovo»
Σκηνοθεσία : Γιάννης Σαρακατσάνης
Σκηνικά – κοστούμια : Ομάδα Ab Ovo
Φωτογραφίες : Stavros – Christos Vlachakis
Η εξαμελής ομάδα αποτελείται από τους ηθοποιούς : Γιάννη Γιαννούλη, Λευτέρη Ελευθερίου, Βάσω Καβαλιεράτου, Γιάννη Σαρακατσάνη, Σωσώ Χατζημανώλη και Βάσω Χελά

ΘΕΑΤΡΟ ΤΟΥ ΗΛΙΟΥ
Φρυνίχου 10, Πλάκα, τηλ. 210 32 31 591
Σάββατο 19.00 – Κυριακή 21.15

Κυριακή 23 Νοεμβρίου 2008

Σε φόντο ασπρόμαυρο


Γράφω πάντα στους τοίχους μηνύματα
που τα ξεφτίζουν οι πέτρες
σε πληγές πορφυρές
Γράφω τις λέξεις
έρωτας
πατρίδα
κι όλο με διώχνουν οι χαφιέδες
από το ξώφυλλο των τοίχων
Ω πόσα χέρια κουβαλώ
και μες στο θάνατο
ακόμη γράφω
φτιάχνοντας φλόγες με τους τοίχους

(ανέκδοτο ποίημα της Κατερίνας Κατσίρη)

Η θεατρική ομάδα «πείρα(γ)μα» -εξαίρετο και ευφάνταστο λογοπαίγνιο που μαρτυρά και τις προθέσεις της- παρουσίασε την πρώτη της παραγωγή, το έργο «Όνειρο για δύο» του Γάλλου G. Foissy, στον πολυχώρο «Bios», τον Ιούνιο του 2008, στα πλαίσια του φεστιβάλ καλλιτεχνικών ομάδων του ΔΙΚ.ΑΝ.Ο. (Δίκτυο Ανεξάρτητων Ομάδων), ενώ στη συνέχεια έκανε περιοδεία σε θερινά εγχώρια φεστιβάλ.
Η φετινή δεύτερη πρόταση της, μας ξαφνιάζει ευχάριστα καθώς φέρνει και πάλι στο προσκήνιο την πολιτική αλληγορία του Περικλή Κοροβέση «Επιχείρησις Ιουδίθ». Το δυνατό αυτό κείμενο παραστάθηκε για πρώτη φορά από τη «Θεατρική Σκηνή» (1991-1992) σε σκηνοθεσία Αντώνη Αντωνίου. Ένα πολιτικό θρίλερ; Ένα φιλμ νουάρ; Μια ερωτική σβησμένη φλόγα; Μια ιστορία που τρέχει σαν αργεντίνικο ταγκό; Σα μαύρο μπλουζ; Σαν εξτρεμιστικές εκρήξεις; Ή μήπως μια αναρχική διαμαρτυρία;
Μετά το «Τάνγκο Μπαρ», ο Περικλής Κοροβέσης, με αφορμή προσωπική ιστορία, καταθέτει ένα ισχυρά υπαινικτικό σχόλιο για τη σαθρότητα ενός συστήματος του οποίου τα θεμέλια τρίζουν. Η ελεύθερη ατομική συνείδηση αντιστέκεται στο κρατικό μονοπώλιο της νομιμότητας, καθώς το κράτος σκευωρεί χαλκεύοντας τους δήθεν τρομοκράτες-ανατροπείς του. Η πλοκή του θεατρικού έργου «Επιχείρησις Ιουδίθ» παραπέμπει σαφώς σε αυτοβιογραφικό συμβάν, στη γνωστή περιπέτεια του συγγραφέα που είχε άδικα κατηγορηθεί ως ιθύνων νους τρομοκρατικών ενεργειών. Η πρώτη γραφή έδειχνε φανερές δραματουργικές αδυναμίες, προϊόντα παρόρμησης και οργής που προκάλεσαν οι νωπές μνήμες. Μια δεύτερη επεξεργασία, δεκαεφτά περίπου χρόνια μετά το πρώτο ανέβασμα, εστιάζει σε καίρια σημεία και αναδεικνύει τα πυκνά ιδεολογικά σημαινόμενα.

Η παράσταση
Η σκηνοθεσία του Θόδωρου Κυριακού ακολουθεί με συνέπεια τις δομές του έργου δίνοντας έμφαση στην ένταση των στιγμιότυπων και των εξάρσεων (ερωτικών και άλλων) ενώ επιχειρεί να τοποθετήσει ευθύβολα τις απότομες αλλαγές των καταστάσεων προκαλώντας σασπένς στον θεατή. Στη δημιουργία αυτής της ατμόσφαιρας συμβάλλουν δυναμικά οι αισθαντικές παρεμβάσεις της υποβλητικής μουσικής σύνθεσης του Νίκου Γιούσεφ αλλά και οι ζωηροί φωτισμοί που παίζουν στην κυριολεξία με το αντιθετικό δίπολο «φως-σκοτάδι» στο ασπρόμαυρο σκηνικό της Ανθής Σοφοκλέους.
Ο Γιάννης Καρούνης (Νίκος), η Ειρήνη Μελά (Μαρία), η πληθωρική Βίβιαν Κραββαρίτη (Ιουδίθ) και ο Γιώργος Μοσκιού στο ρόλο του μπάτσου (Ντικ) «λύνουν και δένουν» σ’ ένα ατέρμονο ερωτικό παιχνίδι-γρίφο επικοινωνώντας με κοινούς σκηνικούς κώδικες.

Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ
«Επιχείρησις Ιουδίθ» του Περικλή Κοροβέση
Από τη θεατρική ομάδα «πείρα(γ)μα»
Σκηνοθεσία : Θόδωρος Κυριακός
Μουσική σύνθεση : Νίκος Γιούσεφ
Σκηνικά – Κοστούμια : Ανθή Σοφοκλέους
Χορογραφίες – επιμέλεια κίνησης : Μυρτώ Παπαδοπούλου
Φωτογραφίες : Αθανασία Παστρικού
Επιμέλεια προγράμματος : Αλέξης Λαμπούσης
Τους ρόλους ερμηνεύουν οι ηθοποιοί : Γιάννης Κουρούνης, Ειρήνη Μελά, Βίβιαν Κραββαρίτη και Γιώργος Μοσκιού


ΘΕΑΤΡΟ ΑΡΓΩ
Ελευσινίων 15, Μεταξουργείο, τηλ. 210 52 01 684
Δευτέρα – Τρίτη 21.15

Κυριακή 16 Νοεμβρίου 2008

Σύζευξη γέλιου με κριτική σκέψη


Η μικτή παράσταση κωμικών σκετς, τραγουδιού και χορού με τίτλο «Βαριετέ» («Variétés») που ανεβάζει ο οργανισμός «Θέατρο του Μάρτη» σε σκηνοθεσία Θεόδωρου Εσπίριτου, βασίζεται σε κείμενα του Γερμανού κωμικού Karl Valentin (Valentin Ludwig Fey, Μόναχο 1882 – 1948), ο οποίος έγραψε πολυάριθμα νούμερα και τα παρουσίαζε με τη συνεργάτιδά του Liesl Karlstadt σε καμπαρέ, σε πίστες και μπυραρίες της Γερμανίας. Σε πολλές παρλάτες του σατίριζε με χιούμορ τους εμπόρους, τις εμμονές των απλών ανθρώπων, τη μικροαστική νοοτροπία, χρησιμοποιώντας πολλές φορές ιδιαίτερα γλωσσικά ιδιώματα. Οι χαρακτήρες που εμφάνιζε στο σανίδι ήταν συχνά αλλόκοτοι με παράξενη συμπεριφορά.
Κωμικός περφόρμερ και ευφυής κειμενογράφος αποτέλεσε μια από τις δημοφιλέστερες μορφές του γερμανικού λαϊκού θεάτρου, άσκησε επιρροή σε ρεύματα και τάσεις ενώ θεωρήθηκε από κάποιους ειδικούς μελετητές ως ένας από τους πρόδρομους του «θεάτρου του παραλόγου» κυρίως για το γλωσσικό παιχνίδι της διακωμώδησης των περιστάσεων. Το έργο του περιλαμβάνει περίπου 400 κείμενα και διαλόγους, πάνω από 40 κινηματογραφικές ταινίες καθώς και μεγάλο αριθμό ηχογραφήσεων.
Ο Brecht παρακολουθούσε συστηματικά τις δουλειές του κλόουν Valentin και τον είχε παρομοιάσει με τον Chaplin. Στο ανέβασμα κάποιου έργου του που περιλάμβανε μια μάχη τριάντα λεπτών, ο Brecht ρώτησε τον Valentin πώς είναι οι στρατιώτες στη μάχη και εκείνος αποκρίθηκε : «είναι χλωμοί. Φοβισμένοι». Ήταν ιδέα του Valentin ν’ απλωθεί κιμωλία στα πρόσωπα των ηθοποιών του Brecht στην παράσταση του έργου «Εδουάρδος ο δεύτερος» κατά την οποία συνέλαβε την ιδέα του «Επικού Θεάτρου».
Ο Valentin θεωρήθηκε ένας αναρχικός της γλώσσας. Η κωμωδία του άρχιζε συχνά με απλές λεκτικές παρανοήσεις των οποίων οι ανατροπές είχαν απρόβλεπτες εξελίξεις. Ο κριτικός Alfred Kerr τον εγκωμίασε σαν κάποιον που «σχίζει τη λέξη για να εκμαιεύσει και να αναλύσει την πρωταρχική έννοιά της».

Ένας ζωντανός θεατρικός οργανισμός
Το «Θέατρο του Μαρτίου» ιδρύθηκε με πρωτοβουλία του σκηνοθέτη Θεόδωρου Εσπίριτου και έχει επικεντρώσει το ενδιαφέρον του στην προβολή και προώθηση σύγχρονων και πειραματικών μορφών τέχνης. Μέχρι σήμερα, η ομάδα έχει παρουσιάσει τις παραστάσεις : «Η Μικρή Σειρήνα» της Μαργκερίτ Γιουρσενάρ στο Θέατρο του Κολλεγίου Αθηνών, «Στο πανδοχείο Stimming», βασισμένη στην αλληλογραφία του Χάινριχ φον Κλάιστ, «1843» του Ανδρέα Στάικου (παράσταση για την οποία ο σκηνοθέτης είχε προταθεί για το βραβείο σκηνοθεσίας Κάρολος Κουν) και «Inferno, εικόνες μιας έκθεσης» στο θέατρο Φούρνος.

Η παράσταση
Σε γενικές γραμμές, παρατηρούμε ότι η παράσταση έχει σκηνοθετηθεί με νευρώδη τρόπο και κυλάει με γοργό ρυθμό, όπως ακριβώς αρμόζει στο είδος του θεατρικού στιγμιότυπου.
Στην ασύμμετρη διάταξη των υφολογικών συντεταγμένων των κομματιών – σκετς, η σκηνοθεσία του Θεόδωρου Εσπίριτου κατορθώνει να δώσει έμφαση στο στερεότυπο μέρος της λεκτικής εκφράσεως των κειμένων και να δημιουργήσει ένα ταχύρρυθμο παραγλωσσικό σύστημα εξελίξεως των καταστάσεων.
Ο σκηνοθέτης απέδωσε πολύ εύστοχα τη διάθεση του Valentin όχι μόνο να δείξει τα κοινωνικά ελλείμματα μιας εποχής που παραπαίει ανάμεσα στα αποτελέσματα του Α Παγκοσμίου Πολέμου και στις απειλές ενός Δευτέρου (προαναγγέλλοντας ταυτόχρονα και έμμεσα την άνοδο ενός ολοκληρωτισμού στη Δυτική Ευρώπη) αλλά και να τονίσει με την υπερβολή της κωμωδίας την ανθρώπινη ανοησία, τις γελοίες διαπροσωπικές σχέσεις και τα τερατώδη αποτελέσματα μιας άγονης και άκαμπτης λογικής.
Η μετάφραση – που επιμελήθηκαν οι Λάμπρος Παπαγεωργίου, Γιώργος Εμμανουήλ, Φανή Γέμτου, Βίκυ Κυριακίδη και Κωνσταντίνος Χέλμης – δίνει το στίγμα ενός αβίαστου λόγου που ενισχύει ακόμη περισσότερο την κωμικότητα των παρανοήσεων.
Η μουσική και οι στίχοι του Γιάννη Αρζιμάνογλου μαζί με τις χαριτωμένες χορογραφίες της Άννας – Μαρίας Λογαρά και τους ζωηρούς φωτισμούς εγγράφονται στα δυνατά σημεία της συνολικής εικόνας καθώς προβάλλουν τον εύθυμο χαρακτήρα ενός ποικίλου θεάματος που εξάπτει την περιέργεια για όσα πρόκειται ν’ ακολουθήσουν. Ιδιαίτερα οι χορογραφίες της κυρίας Λογαρά συνδυάζουν την κομψότητα με μια ελαφρά απόχρωση γκροτέσκου που προσιδιάζει σε τέτοιου είδους θεάματα.
Το σκηνικό του Ευθύμη Γκίνη, με τις διαφορετικού μήκους και σχήματος κορνίζες, λειτουργεί ως γλαφυρό φόντο της εν κινήσει «γελοιογραφίας» ενώ, τα αντικείμενα όπως και τα κοστούμια δείχνουν φροντισμένα στο ίδιο πνεύμα και ενδεικτικά κάθε προσώπου – ρόλου.
Οι ηθοποιοί – Βιβή Κόκκα, Φανή Γέμτου, Νατάσσα Στρατάκη, Λάμπρος Παπαγεωργίου και Λύσανδρος Σπετσιέρης – με έντονες αποχρώσεις αισθητικής και εκφραστικότητας, πλάθουν και εναλλάσσουν φιγούρες που σκιτσάρει ο συγγραφέας, αναζητώντας την αιώνια ευθυγράμμιση του υπέρμετρου με το μέτρο.
Οι ερμηνείες και η συντονισμένη κίνηση των πέντε ταλαντούχων καλλιτεχνών φέρνουν κυριολεκτικά τον θεατή αντιμέτωπο μ’ ένα κόσμο που στροβιλίζεται ιλλιγιωδώς στο γαϊτανάκι του «παραλόγου» μιας καθημερινότητας, η οποία κοιτάζει τον εαυτό της στον μαγικό καθρέφτη της κωμικής εκφοράς…

Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ
«Βαριετέ» («Variétés»), παράσταση βασισμένη σε κείμενα του Γερμανού κωμικού Karl Valentin
Από το «Θέατρο του Μαρτίου»
Μετάφραση : Λάμπρος Παπαγεωργίου, Γιώργος Εμμανουήλ, Φανή Γέμτου, Βίκυ Κυριακίδη και Κωνσταντίνος Χέλμης
Σκηνοθεσία – Τελική επεξεργασία κειμένων : Θεόδωρος Εσπίριτου
Μουσική – Στίχοι : Γιάννης Αρζιμάνογλου
Χορογραφίες : Άννα – Μαρία Λογαρά
Επιμέλεια σκηνογραφίας – κατασκευή σκηνικών αντικειμένων : Ευθύμης Γκίνης
Βοηθός σκηνοθέτη : Ηρώ Διαμάντη
Φωτογραφίες : Μάνος Χατζηκωνσταντής
Τους ρόλους ερμηνεύουν : Βιβή Κόκκα, Νατάσσα Στρατάκη, Λάμπρος Παπαγεωργίου, Φανή Γέμτου και Λύσανδρος Σπετσιέρης

ΘΕΑΤΡΟ ΒΑΦΕΙΟ
Αγίου Όρους 16 και Κωνσταντινουπόλεως 115, Κεραμεικός, τηλ. 210 34 25 637
Δευτέρα – Τρίτη 21.15

Δευτέρα 10 Νοεμβρίου 2008

Στη σκιά της...


«Γύρω από μένα, υπήρχε η δόξα μιας άλλης, η ομορφιά μιας άλλης, η ευτυχία μιας άλλης, και το πιο δύσκολο απ’ όλα είναι ότι ήξερα πως τα άξιζε, ήξερα πως αν δεν ήμουνα στο πιάνο, πάνω στη σκηνή, όπου κανείς δεν με πρόσεχε, αλλά μέσα σ’ αυτό το πλήθος που τη χειροκροτούσε, θα την κοιτούσα κι εγώ με ενθουσιασμό, θα λαχταρούσα κι εγώ να της μιλήσω, να ακουμπήσω το χέρι της, να δω το χαμόγελό της. Αλλά, τώρα, είχα μόνο ένα όνειρο, να βρω το αδύνατο σημείο αυτής της δυνατής ύπαρξης, να αποκτήσω τη δύναμη να διευθύνω τη ζωή της, να πάψω πια να είμαι η σκιά της»

(απόσπασμα από το έργο)

Στο θέατρο «Βαφείο» παρουσιάζεται η παράσταση «Η Συνοδός», θεατρική διασκευή της νουβέλας της Νίνα Μπερμπέροβα (Πετρούπολη 1901-Η.Π.Α. 1993) , σε σκηνοθεσία Δαμιανού Κωνσταντινίδη. Το έργο γράφτηκε το 1934, δημοσιεύθηκε το 1985 στη Γαλλία ενώ το 1992 μεταφέρθηκε στην κινηματογραφική οθόνη από τον Claude Miller.
Η ιστορία εκτυλίσσεται στη Ρωσία, στα ταραγμένα χρόνια μετά την Οκτωβριανή επανάσταση. Η δραματική σοπράνο Μαρία Νικολάιεβνα, όμορφη, λαμπερή, πλούσια και επιτυχημένη βρίσκει στο πρόσωπο της φτωχής πιανίστριας Σόνιας μια συνοδό για τα επαγγελματικά της ταξίδια. Μέσα από αυτή τη μοιραία συνάντηση χτίζεται μια αμφιλεγόμενη σχέση, περίεργα και ανομολόγητα ερωτική, όπου τα συναισθήματα γνωρίζουν όλες τις αποχρώσεις, από τον θαυμασμό στην απέχθεια, από τη λατρεία στη ζήλια και το μίσος. Η διασταύρωση δυο διαφορετικών κόσμων θα μπορούσε να είναι μια άλλη άποψη, σχεδόν προφητική, της ιστορίας της ίδιας της ρωσικής επανάστασης και της κατάληξής της.
Η διασκευή της Razvan Masilu διατηρεί τη λογοτεχνική υφή της νουβέλας, τον αφηγηματικό κορμό από τον οποίο έχουν αφαιρεθεί τα στοιχεία που δεν σχετίζονται άμεσα με την ιστορία. Τα γεγονότα παρουσιάζονται μέσα από το βλέμμα της Σόνιας και η εξιστόρηση γίνεται σε πρώτο πρόσωπο. Οι ελάχιστες διαλογικές σκηνές είναι σκηνές μνήμης, flash back ή σύντομες παρεμβολές στην αφήγηση.
Από τη διασκευή προκύπτει στην ουσία ένας μακρόσυρτος μονόλογος που αποτυπώνει με συγκροτημένο τρόπο πτυχές της ψυχοσύνθεσης της Σόνιας φέρνωντας στην επιφάνεια μνήμες και απωθημένα. Γύρω από την αποκαλυπτική αφήγηση αλλά και εκ βαθέων εξομολόγηση στροβιλίζονται σα φιγούρες που εισβάλλουν λαθραία, όλα τα υπόλοιπα πρόσωπα, των οποίων οι είσοδοι-έξοδοι και οι παρεμβάσεις προωθούν σταδιακά την εξέλιξη και κορύφωση της δράσης.

Η παράσταση
Η σκηνοθεσία του Δαμιανού Κωνσταντινίδη διευθέτησε με τέτοιο τρόπο το έμψυχο αλλά και άψυχο υλικό το οποίο διέθετε ώστε όλα όσα αφηγείται η ηρωίδα να ζωντανεύουν και ν’ αποκτούν στην κυριολεξία σάρκα και οστά μπροστά στα μάτια των θεατών προσδίδοντας στην ατμόσφαιρα ένα στοιχείο ονειροφαντασίας.
Σ’ αυτό συμβάλλουν πράγματι η διαμόρφωση του σκηνικού χώρου, η χορογραφημένη κίνηση των ερμηνευτών, οι καίριοι φωτισμοί της Ελίζας Αλεξανδροπούλου, οι οποίοι εστιάζουν σε κομβικά συμβάντα παγώνοντας τη λεπτομέρεια και οι άριες που τραγουδά με την αισθαντική της φωνή η Έλενα Χατζηαυξέντη.
Η σκηνή, σα καμαρίνι μεγάλης αρτίστας. Στο βάθος μια ολάνοιχτη γκαρταρόμπα, πλειάδα κοστουμιών, στο πίσω φόντο καθρέφτες ενώ στην άκρη της σκηνής δεσπόζει ένα πιάνο με ουρά. Οι νιφάδες που εκτοξεύουν οι ηθοποιοί από σάκους, η χρήση και η μετακίνηση διαφορετικού σχήματος καρεκλών καθώς και ο τρόπος περιφοράς αντικειμένων στο χώρο ενεργοποιούν πολλαπλά σημαινόμενα. Για παράδειγμα, η μετακίνηση των καρεκλών από ένα παρατρεχάμενο πλήθος, η τοποθέτηση τους σε διάσπαρτα σημεία καθώς και οι στιγμιαίες σημαίνουσες παύσεις αποτυπώνουν το χρόνο που κυλά, τις θυσίες, τις αγωνίες, τους αγχωτικούς ρυθμούς που επιβάλλουν οι εξαντλητικές περιοδείες, τα αντίτιμα, με λίγα λόγια, της ανοδικής πορείας μιας καριέρας.
Ιδιαίτερα φροντισμένα τα κοστούμια που επιμελήθηκε ο Απόστολος Αποστολίδης, προσαρμόζονται στο ύφος του τόπου και της εποχής που διαδραματίζεται το έργο.
Η Δήμητρα Χατούπη αποκαλύπτει σταδιακά πτυχές της ψυχοσύνθεσης της ηρωίδας και κινείται στα χνάρια της γνώριμης και αναγνωρίσιμης υποκριτικής της υφολογίας. Η κυρία Χατούπη αντλεί από τον πλούσιο καμβά συναισθηματικών και συγκινησιακών ευκολιών που έχει κατακτήσει μέσα από την πολυετή εμπειρία της και την αναμέτρησή της με απαιτητικούς ρόλους και ενσαρκώνει τη Σόνια δίνοντας σε κάποιες στιγμές την αίσθηση ότι ενεργοποιεί τον «αυτόματο πιλότο».
Ως Μαρία Νικολάιεβνα, η ταλαντούχα Έλενα Χατζηαυξέντη προβάλλει τη λάμψη και το γόητρο της επιτυχημένης αρτίστας με ένα λεπτό και διακριτικό σνομπισμό, ένα ελαφρύ τουπέ στη σωστή του δόση. Η κυρία Χατζηαυξέντη χειρίζεται επιδέξια τα εκφραστικά της μέσα κλέβοντας, όμως, στην κυριολεξία την παράσταση με τη φωνητική της δεινότητα η οποία αφήνει τις καλύτερες εντυπώσεις.
Το κείμενο δεν αφήνει στους υπόλοιπους χαρακτήρες τη δυνατότητα ν’ αναπτυχθούν. Έτσι, στις σύντομες παρεμβάσεις-περάσματα ανταποκρίνονται με άνεση οι νέοι ηθοποιοί Άλκης Ζούπας (Πάβελ), Γιώργος Καπινιάρης (Μπερ), Άντα Σπανού (μητέρα, υπηρέτρια), Ηλίας Παρασκευόπουλος (Μίτενκα, φοιτητής) και Γιάννης Μουγιάκος (έμπορος, αξιωματικός). Πιάνο παίζει ζωντανά επί σκηνής η Μαρίνα Χρονοπούλου.
Στο καλαίσθητο πρόγραμμα-βιβλίο, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Αιγόκερως, υπάρχει η μετάφραση του Δαμιανού Κωνσταντινίδη, ελάχιστα κείμενα γύρω από το έργο και την εποχή, φωτογραφικό υλικό από την παράσταση και τα βιογραφικά των συντελεστών.

Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ
«Η Συνοδός» της Νίνα Μπερμπέροβα
Από τη θεατρική εταιρεία «Η Πάνδημος Ηώς»
Διασκευή : Razvan Masilu
Μετάφραση-Σκηνοθεσία : Δαμιανός Κωνσταντινίδης

Κινησιολογία : Χρυσηίς Λιατζιβίρη
Σκηνικά-Κοστούμια : Απόστολος Αποστολίδης
Μουσική : Μαρίνα Χρονοπούλου
Επιμέλεια ήχου : Φώτης Καράμπας – Βασίλης Σιάφακας
Φωτισμοί : Ελίζα Αλεξανδροπούλου
Βοηθοί σκηνοθέτη : Ηλίας Παρασκευόπουλος – Γιάννης Μουγιάκος
Τους ρόλους ερμηνεύουν : Δήμητρα Χατούπη, Έλενα Χατζηαυξέντη, Ηλίας Παρασκευόπουλος, Άντα Σπανού, Άλκης Ζούπας, Γιώργος Καπινιάρης και Γιάννης Μουγιάκος
Παίζει ζωντανά πιάνο η Μαρίνα Χρονοπούλου

ΘΕΑΤΡΟ ΒΑΦΕΙΟ
Αγίου Όρους 16 και Κωνσταντινουπόλεως 115, Βοτανικός, τηλ. 210 34 25 637
Τετάρτη- Πέμπτη- Παρασκευή- Σάββατο- Κυριακή 21.00

Δευτέρα 3 Νοεμβρίου 2008

Οι βλαβερες συνέπειες του...κουτσομπολιού!


Στο θέατρο «Γκλόρια», η παράσταση «Φήμες» του Neil Simon σε σκηνοθεσία Πέρη Μιχαηλίδη προσφέρει ένα ατέλειωτο παιχνίδι παρεξηγήσεων, αποκαλύψεων και ανατροπών, που την καθιστά μια απολαυστική φαρσοκωμωδία, ιδανική για οικογενειακή θεατρική έξοδο. Η καλοστημένη πλοκή του έργου, η στρωτή μετάφραση και οι ερμηνείες των γνωστών πρωταγωνιστών συντελούν στη δημιουργία ενός άρτιου και ποιοτικού θεάματος.

Ο συγγραφέας και το έργο του
Ο πετυχημένος δραματουργός Neil Simon (1927) εντάχθηκε αμέσως στο σύστημα της αμερικανικής show business και ακολούθησε πιστά το κοινό του. Σχεδόν όλες του οι κωμωδίες – ανάμεσα στις οποίες συγκαταλέγονται και οι «Ξυπόλυτοι στο πάρκο» (1963), «Ένα παράξενο ζευγάρι» (1965), «Ξενοδοχείο Πλάζα» (1968), «Ο φυλακισμένος της δεύτερης λεωφόρου» (1971), «Δεύτερο κεφάλαιο» (1977), «Προς Μπρόντγουεϊ» και «Οι γυναίκες του Τζέικ» (1990) – έσπασαν ρεκόρ επαναλήψεων σημειώνοντας επιτυχία στις σκηνές όλου του κόσμου καθώς και σε κινηματογραφικές διασκευές. Πέρα από την περιγελαστική εμφάνιση των έργων και τις μοναδικές ατάκες, διακρίνει κανείς σε κάποιες κωμωδίες την ειλικρινή αναπαράσταση της δυστυχίας και των νευρώσεων του σύγχρονου ανθρώπου, του οποίου οι αξίες αμφισβητούνται εξαιτίας της εχθρικής κοινωνίας που τον αναγκάζει να συμβιβαστεί και να βάψει το πικρό τέλος με χρώματα ευτυχίας.
Τόσο στο επίπεδο των προσώπων, όσο και σε εκείνο της πλοκής, τα κείμενα του προβάλλουν με ανάλαφρο τρόπο χαρακτηριστικές συγκρουσιακές συλλήψεις. Σύμφωνα με την κριτικό θεάτρου Μαρίκα Θωμαδάκη «διαμέσου των χαρακτήρων που ευθύνονται για τη δημιουργία των κατά βάσιν καθημερινής υφής συμβάντων στα οποία μετέχουν οι ήρωες της δράσεως, ο θεατής έχει τη δυνατότητα να παρακολουθήσει τις θεμελιακής σημασίας πτυχώσεις των θεμάτων τα οποία πραγματεύεται ο Αμερικανός συγγραφέας χωρίς τυμπανοκρουσίες και βαρύγδουπα εκφραστικά εφέ».
Το έργο «Φήμες» είδε για πρώτη φορά τα φώτα της σκηνής στο Broadway το 1988 στο θέατρο Broadhurst σε σκηνοθεσία Gene Saks. Στην Ελλάδα, παίχτηκε για πρώτη φορά τη θεατρική περίοδο 1989-1990 στο θέατρο Ιλίσια σε μετάφραση-διασκευή Νόνικας Γαληνέα-Γιώργου Κιμούλη και σκηνοθεσία Αλέκου Αλεξανδράκη. Η υπόθεση διαδραματίζεται σε ένα μεγάλο αστικό σαλόνι και καλύπτει τη χρονική περίοδο μιας βραδιάς απρόβλεπτων εξελίξεων. Παρά τρίχα γλιτώνει από μια ξώφαλτση σφαίρα ο υφυπουργός οικονομικών Τσάρλι Μπροκ. Το κλίμα αναταραχής που επικρατεί στο σπίτι του εντείνεται με την άφιξη τεσσάρων ζευγαριών. Η κατάσταση ξεφεύγει και γίνεται όλο και πιο αστεία όταν αρχίζουν να διαρρέουν διάφορες φήμες…

Η παράσταση
Ιδιαίτερα προσεγμένη η μεταφραστική απόδοση του κειμένου από τους Βάσια Παναγοπούλου και Χρήστο Καρχαδάκη. Ο σκηνικός χώρος που διαμόρφωσε η Χριστίνα Κωστέα είναι εύστοχα διαρρυθμισμένος ώστε να επιτρέπει στους ηθοποιούς να κινηθούν με άνεση. Η διακόσμιση και η επιλογή των χρωμάτων έγιναν με γούστο και καλαισθησία. Πλούσια και λαμπερά τα κοστούμια του γνωστού σχεδιαστή μόδας Vassiliou Kostetsou. Οι φωτισμοί της Χριστίνας Θανάσουλα εστιάζουν σε καίρια στιγμιότυπα του έργου αναδεικνύοντας πρόσωπα και καταστάσεις παγώνοντας την λεπτομέρεια.
Ως Κρις Γκόρμαν η Βάσια Παναγοπούλου καλλιεργεί έξυπνα την εντύπωση του ενορχηστρωτή των γεγονότων αλλά εμφανίζεται πλήρως ενσωματωμένη με τον περιρρέοντα «πανικό» υποδυόμενη την γυναίκα που αναζητεί μαζί με όλα τα υπόλοιπα πρόσωπα μια λογική για όλα όσα συμβαίνουν. Στο ρόλο του Κεν Γκόρμαν, συζύγου της Κρις ο Κωνσταντίνος Καζάκος ξεπερνάει την αρχική αμηχανία του και «λύνεται» περισσότερο ιδιαίτερα στις σκηνές που η κουφαμάρα του ήρωα που υποδύεται του εξασφαλίζει άφθονα κωμικά στιγμιότυπα. Η Μαρία Γεωργιάδου (Κλαίρ Γκανζ) και η πληθωρική Γεωργία Καλλέργη (Κούκυ Κιούζακ) μέσα από τη γνώριμη υποκριτική τους υφολογία προβάλλουν την αφέλεια, την επιπολαιότητα αλλά και το αστείρευτο κέφι των προσώπων που ερμηνεύουν αποφεύγοντας –κατά το δυνατόν – την υπερβολή και τις μονότονες υστερικές εξάρσεις.
Με κέφι και ζωηρή διάθεση, ο Κώστας Φαλελάκης (Έρνυ Κιούζακ) μπαίνει δυναμικά στο παιχνίδι των σκηνικών συνομωσιών που προκαλούν άφθονο γέλιο. Ο Μπάμπης Χατζηδάκης (Λένυ Γκανζ) πετυχαίνει μια ισορροπημένη ερμηνεία ελέγχοντας την ακρίβεια των εκφραστικών του μέσων. Ο Μιχάλης Αλικάκος (Γκλεν Κούπερ) και η Νικολέττα Καρρά (Κάσυ Κούπερ) ανταποκρίνονται με άνεση στις απαιτήσεις των ρόλων τους.
Ο Σταμάτης Τζελέπης πλάθει μια έξοχα κωμική φιγούρα με τον αστυνόμο Γουέλς και βγαίνει απολαυστικός. Ο κύριος Τζελέπης με εκφραστικές χειρονομίες και τονικούς χρωματισμούς μοιάζει να επιμένει και στην τελευταία λεπτομέρεια. Η αιφνίδια είσοδός του, το αστείο παρουσιαστικό και η αδεξιότητα στη συμπεριφορά ανανεώνουν το ενδιαφέρον και παρατείνουν την εξέλιξη της υπόθεσης περιπλέκοντας περισσότερο τα δεδομένα.
Στο σύνολό της, μια φροντισμένη παραγωγή, που σταδιακά θα βρει το σωστό ρυθμό της και θα βελτιώσει τις όποιες αδυναμίες της. Με τη ροή των παραστάσεων πολλά στοιχεία θα «δέσουν» οδηγώντας σ’ ένα καλύτερο αποτέλεσμα.

Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ
«Φήμες» του Neil Simon
Απόδοση : Βάσια Παναγοπούλου – Χρήστος Καρχαδάκης
Σκηνοθεσία : Πέρης Μιχαηλίδης
Σκηνικά : Χριστίνα Κωστέα
Κοστούμια : Vassilios Kostetsos
Μουσική επιμέλεια : Sambo Nacharda
Χορογραφίες : Δημήτρης Παπάζογλου
Φωτισμοί : Χριστίνα Θανάσουλα
Τους ρόλους ερμηνεύουν : Βάσια Παναγοπούλου, Κωνσταντίνος Καζάκος, Μαρία Γεωργιάδου, Μπάμπης Χατζηδάκης, Κώστας Φαλελάκης, Γεωργία Καλλέργη, Μιχάλης Αλικάκος, Νικολέττα Καρρά και Σταμάτης Τζελέπης

ΘΕΑΤΡΟ ΓΚΛΟΡΙΑ
Ιπποκράτους 7, τηλ. 210 86 09 400
Τετάρτη 19.30, Πέμπτη – Παρασκευή – Σάββατο - Κυριακή 21.30, Σάββατο-Κυριακή 18.30

Τετάρτη 29 Οκτωβρίου 2008

Μαγικό ταξίδι


Το έργο της Catherine Anne «Tita-Lou» (1989) ανέβηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα στο Θέατρο Αμαλία από την Πειραματική Σκηνή της Τέχνης σε σκηνοθεσία Νικηφόρου Παπανδρέου το 1993. Ο μύθος περιγράφει την περιπέτεια δύο αδελφών, της Τίτας και της τυφλής Λου που μένουν μόνες όταν πεθαίνει ο πατέρας τους. Στα χέρια τους ξεμένει ένα γράμμα του που τις συμβουλεύει να πουλήσουν τα πάντα και να φύγουν για ν’ αναζητήσουν τον θαυματοποιό Λε-Ντου.
Η ανακοίνωση του ταξιδιού των δύο γυναικών προαναγγέλλει όλα τα τυπικά χαρακτηριστικά ενός τελετουργικού σχήματος : περάσματα του σώματος και της ψυχής από τη μια κατάσταση στην άλλη, μεταμορφώσεις σ’ ένα επίπεδο κοσμικό μέσα στο φως και στο σκοτάδι.
Στο κείμενο, το ταξίδι εξελίσσεται μέσα σε 12 σκηνές, ενδεικτικός αριθμολογικός συμβολισμός. Από τη γη στον ουρανό και πάλι στη γη, σ’ ένα νησί, οι δυο αδελφές ακολουθούν τους σταθμούς μιας αρχέγονης πορείας μεταμόρφωσης.
Η τυφλή Λου συμβολίζει τη βαθύτερη πλευρά του ασυνείδητου της γυναίκας που ενσαρκώνει η Τίτα. Και οι δυο μαζί αποτελούν τις δύο πλευρές, την αρσενική και θηλυκή της ψυχής.

Η παράσταση
Τα διάκενα των μη-λεχθέντων και ο ελλειπτικός λόγος γίνονται αφορμή για ένα εικονικό παιχνίδι χρωματικών αντιθέσεων. Όσα δεν έχουν ειπωθεί μέσα από το δραματικό λόγο της συγγραφέως, προσπάθησε να μετουσιώσει σε εικόνες η σκηνοθεσία του Πάρι Ψάφου. Σχήματα και χρώματα δεσπόζουν το σκηνικό χώρο σαν να προσπαθούν να διαγράψουν την εξελικτική πορεία προσώπων και καταστάσεων, διαμορφώνοντας ένα παράλληλο, ανεξάρτητο σύμπαν σημειακών συστημάτων.
Καθισμένος οκλαδόν πάνω σ’ ένα λευκό βάθρο, ο Πάρις Ψάφος βγάζει από ένα ανοιχτό κουτί μικρούς λευκούς κύβους, τους οποίους στοιβάζει σε σειρές. Σχεδόν καθ’ όλη τη διάρκεια του έργου, ο ηθοποιός αντικαθιστά αδιάκοπα τους λευκούς κύβους με πολύχρωμους, προβάλλοντας σταδιακά το ξεχωριστό χρώμα της κάθε πλευράς ώστε να σχηματίζονται ομοιόχρωμες επιφάνειες. Η παράλληλη αυτή δράση, που υπογραμμίζεται από τις ευθύβολες εναλλαγές των φωτισμών της Εβίνας Βασιλακοπούλου, ενισχύει την έντονα συμβολική χρήση των χρωμάτων. Το λευκό σκηνικό, οι ψηφίδες Braille, τα γκρι φορέματα αλλά και οι εικόνες από το video wall έρχονται σε αντίθεση με την πολύχρωμη αντανάκλαση των κύβων.
Η Καλλιόπη Παρασχάκη (Τίτα) και η Άρτεμις Μάνου (Λου) συμπλέουν με κοινούς υποκριτικούς κώδικές.

Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ
«Τίτα-Λου» της Catherine Anne
Μετάφραση : Νικηφόρος Παπανδρέου
Σκηνοθεσία : Πάρις Ψάφος
Σκηνικά-Κοστούμια : Άγγελος Μιχαηλίδης
Μουσική : Μάριος Μπιτσάνης
Κίνηση : Λευτέρης Βάβουλας
Φωτισμοί : Εβίνα Βασιλακοπούλου
Video Art : Νικολέττα Καλαθά
Φωτογραφία : Γεωργία Λένη
Τους ρόλους ερμηνεύουν : Καλλιόπη Παρασχάκη, Άρτεμις Μάνου και Πάρις Ψάφος

ΘΕΑΤΡΟ ΡΑΓΕΣ
Κωνσταντινουπόλεως 82, Κεραμεικός, τηλ. 210 34 52 751
Κυριακή 21.45, Δευτέρα-Τρίτη 21.00

Κυριακή 26 Οκτωβρίου 2008

Να σκοτώσουμε τον...θάνατο!


Σαν πόρνη σε σκοτώνω θάνατε
χαϊδεύοντας ηδονικά νεκρούς
κι ας κλέβεις λέξεις απ’ την κόμη μου
χτενίζοντας βλαστήμιες
Μονάχα στ’ όνομα της φαντασίας μου
μην πανουργήσεις για…λιβάνι!

(Ανέκδοτο ποίημα της Κατερίνας Κατσίρη)

Μια ενδιαφέρουσα πρόταση εναλλακτικής θεατρικής εξόδου αποτελεί η πολύπτυχη performance της ομάδας «Συν Αθηνά…». Με ζωντανές εκτελέσεις από ορχήστρα επί σκηνής (ένα πιάνο με ουρά κατακλύζει την είσοδο του μπαρ), τους μουσικούς να σχολιάζουν και να συμμετέχουν στα δρώμενα και ένα θίασο να οργιάζει με το διαδραστικό του οίστρο και την υποδειγματική του χημεία υπό την παιχνιδιάρική σκηνοθετική καθοδήγηση της Αθηνάς Παππά στη γραμμή του live art theatre-ζωντανού θεάτρου.
Ο λόγος για τη σουρεαλιστική μουσική κωμωδία «Ντέτεκτιβ στόρι : Ο μύθος του Φίλιπ Μάρλοου Ηρακλή». Μια ιστορία βασισμένη στον μύθο της Άλκηστης, μέσα από το στυλ του φιλμ νουάρ, παίζεται με πολλή μουσική και χορό, από modern jazz, waltz, balkan, ρετρό, ποπ, μπλουζ, γκόσπελ μέχρι πρωτότυπη σύνθεση. Οι περσόνες που έπλασε η Αθηνά Παππά ακροβατούν ανάμεσα στο τραγικό και το κωμικό με την υπερβολή και το γκροτέσκο που χαρακτηρίζουν τους ήρωες των κόμικς, όπως για παράδειγμα τις καρτουνίστικες φιγούρες του Έλληνα Αρκά ή του Αργεντινού Copi. Οι χαρακτήρες του έργου αντλούν στοιχεία από τις αστυνομικές ιστορίες του Philip Marlowe και τις ταινίες του Peter Sellers (Ροζ Πάνθηρας).
Το «άσεμνο», προκλητικό αλλά και σε πολλές στιγμές μακάβριο κείμενο ξαφνιάζει με το μαύρο χιούμορ του παρά τη δόση αφέλειας και παιδικότητας. Η παράσταση στο σύνολο της έχει ρυθμό αν και σε μερικές στιγμές πλατειάζει με κίνδυνο φλυαρίας. Το φινάλε, παρά την έκπληξη-ανατροπή, παραμένει αμήχανο αφήνοντας μια αίσθηση ανολοκλήρωτου και βαδίζοντας σε οικείες ευκολίες. Αποζημιώνει, ωστόσο, η δυνατή ροκιά του τελευταίου κομματιού (Good bye, my love, διασκευή του Island Blues των Koop).
Ως Τζέσικα, μυστηριώδης γυναικεία φιγούρα, ο Κωνσταντίνος Ρόδης ξεπερνάει την αρχική συγκρατημένη στάση του και τιθασεύει την ανασφάλεια της σκηνικής του απειρίας αποκαλύπτοντας σταδιακά τον απρόβλεπτο και αινιγματικό χαρακτήρα. Ο κύριος Ρόδης προσπαθεί να ελέγξει τις υστερικές εξάρσεις που υπαγορεύει η καρικατούρα και να βρει τη χρυσή τομή στην προσέγγιση του ρόλου του.
Ο Κωνσταντίνος Καραδήμας (Ντέντεκτιβ) και ο Τάσος Νταβάκος (βοηθός) δημιουργούν ένα δίδυμο δυναμικής που αλληλοσυμπληρώνεται υποκριτικά και εικονοποιεί σκηνικά τη σχέση αφεντικού-βοηθού. Με χτυπητή διαφορά ύψους και ομοιόμορφα ντυμένοι (καμπαρντίνα σε print animal που παραπέμπει συμβολικά στην προβιά του Ηρακλή), οι δύο ηθοποιοί επιδίδονται σ’ ένα παιχνίδι δεξιοτεχνίας, ύφους και ετοιμότητας.
Η Αθηνά Παππά (μουσικός αφηγητής-φιγούρα θανάτου) εισέρχεται δυναμικά στο παιχνίδι της συνενοχής και γίνεται ένα με το νεανικό θίασο. Χυμώδης και χειμαρρώδης ερμηνεία σε υποκριτικό και φωνητικό επίπεδο.
Άξια μνείας τα greeklish, τ’ απανωτά γκανς, το ψεύδισμα και οι χειρονομίες του απολαυστικού Βασίλη Παχουνδάκη, η μουσική του «Milord» (Edith Piaf) και η πολυσυλλεκτική συμμετοχή της Ελένης Τόλια. Από την παράσταση απουσιάζει, όμως, αισθητά ένα συνοδευτικό πρόγραμμα που θα μπορούσε να επιμεληθεί νέος και ταλαντούχος θεατρολόγος…
Στο σύνολό, μια «ζεστή» δουλειά που παρά τις όποιες αδυναμίες της, κερδίζει και συγκινεί με τον αυθεντικό της χαρακτήρα, το πνεύμα της ομαδικότητας καθώς και τη συμπερασματική διαπίστωση ότι «σημασία έχει μόνο ν’ αγαπάς».

Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ
«Ντέτεκτιβ Στόρι : Ο μύθος του Φίλιπ Μάρλοου Ηρακλή»
Σουρεαλιστική μουσική κωμωδία της Αθηνάς Παππά
Από την θεατρική ομάδα «Συν Αθηνά…»
Κείμενα-Σκηνοθεσία : Αθηνά Παππά
Κοστούμια : Σοφία Ζούμπερη
Μουσική σύνθεση : Ελένη Τόλια
Στίχοι τραγουδιών : Μαρία Μπέκου
Ηχοληψία : Ριχάρδος Κένικ
Φωτισμοί : Αλέξης Κοέν
Τους ρόλους ερμηνεύουν : Κωνσταντίνος Καραδήμας, Τάσος Νταβάκος, Κωνσταντίνος Ρόδης, Βασίλης Παχουνδάκης και Αθηνά Παππά
Παίζουν οι μουσικοί από το συγκρότημα «Φάλτσα κωμωδία» : Ελένη Τόλια (ακορντεόν-τρομπέτα), Κατερίνα Τόλια (βιολί), Τάσος Νταβάκος (κιθάρα), Κώστας Αντωνίου (μπάσο) και Ιάκωβος Παυλόπουλος (κρουστά)

ART HOUSE
Κωνσταντινουπόλεως 46, Γκάζι, μετρό Κεραμεικού, τηλ. 2130-330480
Παρασκευή-Σάββατο-Δευτέρα-Τρίτη 21.30

Δευτέρα 20 Οκτωβρίου 2008

Μυστηριώδης σαγηνευτική φιγούρα


Χαράματα λύγισεν η άκρη του φεγγαριού
πατώντας το μικρό της κεφαλάκι
στης πέτρας το ασήμισμα
Η άγια αυτή σελήνη να τρεκλίζει ψιθυρίζοντας
μια φλόγα οδυνηρή
στο μαύρο της φουστάνι
να μην την εύρει άλλος θάνατος

(ανέκδοτο ποίημα της Κατερίνας Κατσίρη)

Για δεύτερη χρονιά, στο θέατρο «Μέλι», συνεχίζουν την επιτυχημένη πορεία τους οι παραστάσεις του έργου «Η Γυναίκα με τα μαύρα», μια διασκευή του Stephen Mallatratt από το μυθιστόρημα της Suzan Hill σε απόδοση Έλενας Ακρίτα και σκηνοθεσία Δάνη Κατρανίδη. Έργο για δύο ηθοποιούς και μια γυναίκα-φάντασμα της οποίας η ταυτότητα παραμένει άγνωστη μέσα αλλά και έξω από τη σκηνή. Ένα σκηνικό παιχνίδι ανατροπής και μυστηρίου που πραγματεύεται τις σχέσεις-όρια αληθινής ζωής και θεατρικής ψευδαίσθησης.
Το έργο παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το 1987 στο «Stephen Joseph Theater In The Round», στο Σκάρμπορο, το 1989 στο θέατρο «Lyric», στο Χάμερσμιθ, στη συνέχεια στο θέατρο «Strand» του Λονδίνου και έκτοτε και μέχρι τις μέρες μας στο «Playhouse» και στο «Fortune Theater». Στην Ελλάδα, το 1992, ο Δάνης Κατρανίδης παρουσιάζει για πρώτη φορά το έργο στο θέατρο «Μουσούρη» με πρωταγωνιστές τον ίδιο και τον Αλέκο Αλεξανδράκη. Την επόμενη χρονιά, οι παραστάσεις συνεχίζουν στο θέατρο «Πόρτα» ενθουσιάζοντας κοινό και κριτική.
Η ιστορία αναφέρεται στο δράμα ενός ανθρώπου που χάνει με φριχτό τρόπο την οικογένειά του και την απόφαση του ν’ απευθυνθεί σ’ έναν ηθοποιό ο οποίος θα τον καθοδηγήσει έτσι ώστε να μπορέσει ν’ αναπαραστήσει στο σανίδι τα όσα πέρασε. Οι αληθινές αφηγήσεις σταδιακά μπλέκονται με μια μυθοπλασία που καθιστά δυσδιάκριτα τα όρια του πραγματικού με το φανταστικό με αποκορύφωμα το ανατρεπτικό φινάλε.
Η σκηνοθεσία του Δάνη Κατρανίδη ξεδιπλώνει σταδιακά το κουβάρι των σκηνικών αποκαλύψεων προκαλώντας την αγωνία και το σασπένς που νοιώθει κανείς στις κινηματογραφικές ταινίες τρόμου. Έτσι, μπροστά στα μάτια των θεατών μια απλή φαινομενικά υπόθεση εκτυλίσσεται σε απρόβλεπτων εξελίξεων θρίλερ χωρίς όμως να δημιουργούνται δυσάρεστα συναισθήματα πανικού.
Ο σκηνικός χώρος που επιμελήθηκε ο Γιώργος Πάτσας, αποτελείται από τα απαραίτητα για τη δράση αντικείμενα και δεν είναι ευθύς εξαρχής αποκαλυπτικός. Με τη συνδρομή των φωτισμών και μιας σειράς τεχνικών εφφέ θα αναδειχθεί το δεύτερο επίπεδο του σκηνικού και θα ενεργοποιηθεί ένας μηχανισμός που θα διαχωρίσει –στα μέτρα του δυνατού- τη θεατρική «ψευδαίσθηση» από το «αληθινό» συμβάν. Ο χώρος λειτουργεί μολαταύτα σαν χώρος «εξομολογήσεων» και σαν χωρόχρονος ενός έξαλλου στροβιλισμού φιγούρων με έντονο στυλιζάρισμα.
Οι φωτισμοί της Μελίνας Μάσχα παίζουν στην κυριολεξία με το φως και το σκοτάδι και απογειώνουν το παιχνίδι των ψευδαισθήσεων και των σκηνικών μεταμορφώσεων δίνοντας στο σύνολο των τεκταινομένων ένα λυρικό στοιχείο από ονειροφαντασία. Η κυρία Μάσχα κατευθύνει ευθύβολα το φως για να υπογραμμίσει τη διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στη φαντασία και την πραγματικότητα. Οι φωτισμοί και η χρήση των φακών συνδέουν σαφώς τις στιγμές με τη σημείωση του χώρου συμπληρώνοντας πολλές φορές το σκηνικό διάκοσμο.
Ένα πλούσιο αλλά ετερόκλητο ηχητικό σύμπαν δυναμιτίζει τη δράση και διαμορφώνει μια στοιχειωμένη ατμόσφαιρα. Υπόκωφοι ήχοι, τριξίματα, το παγερό βουητό του αέρα, ψίθυροι, τρομαχτικές κραυγές, στριγκλιές, εκκωφαντικοί κρότοι, απροσδιόριστης προέλευσης θόρυβοι, τονικές μελωδίες αλλά ακόμη και η οσμή του καμένου σπίρτου ή η ομίχλη του τεχνητού καπνού που κατακλύζει δύο φορές την αίθουσα, εξάπτουν τη φαντασία του θεατή. Το μυστήριο και η αμφισημία των καταστάσεων προκαλεί την περιέργεια για τη συνέχεια του έργου ενώ ο απότομος τρόπος εναλλαγής φωτισμών στο τέλος του πρώτου μέρους προσδίδει το οριστικό αισθητικό ύφος.
Ο περιορισμένος χώρος της σκηνής «πνίγει» ασφυκτικά τη δράση αλλά οι υποκριτικές δεξιότητες των δυο ερμηνευτών ξεπερνούν αυτό το τεχνικής φύσης εμπόδιο. Η αυτοσχεδιαστική δεινότητα και οι εκφραστικές εναλλαγές στην αφήγηση σώζουν από την πλήξη. Οι συντονισμένες κινήσεις, η εμπειρία της τεχνικής και η χημεία διασφαλίζουν την ισορροπία ξεφεύγοντας έντεχνα από την αμετροέπεια της φλυαρίας.
Ο Δάνης Κατρανίδης (Ηθοποιός) και ο Γιώργος Κέντρος (Άρθουρ Κίπς) συνθέτουν ένα ζευγάρι αντιθέτων που λειτουργεί σκηνικά. Η διανομή συμπληρώνεται από μια μυστηριώδης σαγηνευτική φιγούρα, που παραμένει άγνωστης προέλευσης ακόμα και με τη λήξη της παράστασης (στην υπόκλιση) ενώ η παρουσία της ούτε αναγράφεται ούτε επιβεβαιώνεται σε κανένα γραπτό τεκμήριο.
Στο ολιγοσέλιδο και πρόχειρο πρόγραμμα της παράστασης θα βρει κανείς ελάχιστες πληροφορίες για το έργο και αυτές κυρίως μέσα από τα στοιχειώδη βιογραφικά των συντελεστών.

Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ
«Η Γυναίκα με τα μαύρα», διασκευή του Stephen Mallatratt από το μυθιστόρημα της Suzan Hill
Απόδοση : Έλενα Ακρίτα
Σκηνοθεσία : Δάνης Κατρανίδης

Σκηνικά : Γιώργος Πάτσας
Κοστούμια : Τότα Πρίτσα
Φωτισμοί : Μελίνα Μάσχα
Βοηθός σκηνοθέτη : Κρίστη Λούντζη
Τους ρόλους ερμηνεύουν : Γιώργος Κέντρος και Δάνης Κατρανίδης

ΘΕΑΤΡΟ ΜΕΛΙ
Αριστοτέλους 87 και Φωκαίας, Πλατεία Βικτώρια, τηλ. 210 82 21 111
Τετάρτη (λαϊκή) 19.15, Κυριακή 19.30, Σάββατο 18.15, Πέμπτη-Παρασκευή-Σάββατο 21.15

Τρίτη 14 Οκτωβρίου 2008

Σουρεάλ οικογενειακό δείπνο


Βλέπω δύο όνειρα πάντα τη νύχτα.
Τη μάνα χαμογελώντας στα μεταξωτά της
που αναθρέφει κόρες διαρκώς
για το ξεφάντωμα της πείνας των πτηνών
Κι έπειτα, το θέατρο ν’ αλλάζει
μ’ αιφνίδια ακρίβεια.
Να μαστιγώνει άγρια τα ζώα
για να χορέψουν σ’ έξαψη γυνής
Βλέπω πάντα δύο όνειρα
επί σκηνής…

(Ανέκδοτο ποίημα της Κατερίνας Κατσίρη)

Ο Άκης Δήμου αποτελεί πλέον μια σταθερή αξία στη σύγχρονη ελληνική δραματουργία και η πορεία που έχει χαράξει από την πρώτη του εμφάνιση στο θέατρο το 1995 με τον μονόλογο «…και Ιουλιέτα» μέχρι το περσυνό «Αίμα που μαράθηκε» έχει μια συνέπεια ως προς τη θεματική και το ποιητικό ύφος. Τη φετινή χρονιά, δοκιμάζεται στο δύσκολο είδος της κωμωδίας και με το υποδόριο και δηκτικό χιούμορ του μας προσκαλεί σ’ ένα δείπνο που θα εξελιχθεί σε νύχτα μεγάλων αποκαλύψεων προκαλώντας μικρές μετατοπίσεις σε κάθε λογής σύνορα, γεωγραφικά, συναισθηματικά, κοινωνικά…
Το «Απόψε τρώμε στης Ιοκάστης» χαρακτηρίζεται από τον ίδιο το συγγραφέα ως μια «pop family story», φράση που παραπέμπει σε δημοφιλείς τηλεοπτικές ιστορίες πλούσιων και διάσημων οικογενειών. Το έργο αποτελεί μια σύγχρονη κωμωδία και παρουσιάζει έναν κόσμο όπου η ανατρεπτική φαντασία του κωμικού εισβάλλει στο πραγματικό ανατέμνοντας τα έργα και τις ημέρες της νεοελληνικής οικογένειας, που ψάχνει να βρει τη θέση της στο νέο χάρτη του κόσμου. Η πρώτη παρουσίαση του έργου έγινε την περασμένη θεατρική περίοδο στην Πειραματική Σκηνή της Τέχνης στη Θεσσαλονίκη σε σκηνοθεσία Γιάννη Μόσχου και την Έφη Σταμούλη στο ρόλο της Ιοκάστης.
Σύμφωνα με τη Λίνα Ρόζη «ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει ο τρόπος που επιλέγει ο Άκης Δήμου να συνθέσει την πλοκή και να παρουσιάσει τα πρόσωπα, καταφεύγοντας στο, οικείο γι’ αυτόν, παιχνίδι με τα διακείμενα. Στο Απόψε τρώμε στης Ιοκάστης, ο διάλογος που ανοίγει ο συγγραφέας είναι πολυπρισματικός και συνομιλεί με μια σειρά από κείμενα, που δεν προέρχονται αποκλειστικά από το θέατρο αλλά και από τον κινηματογράφο ή το σύγχρονο τηλεοπτικό τοπίο, κείμενα που συνθέτουν, ως ένα βαθμό, τη σημερινή κουλτούρα της νεοελληνικής καθημερινότητας».
Το γαϊτανάκι των ερωτικών σχέσεων ανάμεσα στα μέλη και τους φίλους της οικογένειας Παπαδάμου σε συνδυασμό με τον καταιγιστικό ρυθμό των αποκαλύψεων θυμίζουν τον «καλολαδωμένο» μηχανισμό της πλοκής του μπουλβάρ και την παράδοση της φαρσοκωμωδίας που κυριαρχεί στην ελληνική θεατρική και κινηματογραφική παραγωγή κατά τις δεκαετίες του ’50 και του ’60 («Μια τρελή τρελή οικογένεια»). Υπάρχει επίσης, μια δόση από το αστυνομικό μυστήριο των μυθιστορημάτων της Αγκάθας Κρίστι αλλά και το θέατρο του παραλόγου του Ευγένιου Ιονέσκο.
Κάποια στοιχεία του έργου θα μπορούσαν επίσης να φέρουν αμυδρά στο νου τις καρτουνίστικες φιγούρες του Αργεντινού σκιτσογράφου και θεατρικού συγγραφέα Copi (Buenos Aires 1939-Παρίσι 1987). Μαύρες σουρεαλιστικές αποχρώσεις, καταιγιστικοί ρυθμοί, κατάργηση θεατρικών συμβάσεων, νεκροί που ζωντανεύουν, αμφισημία στα όρια της ασάφειας, ανελέητο σαρκαστικό χιούμορ και «αναιδή» αμφισβήτηση. Μια οικογενειακή συνάθροιση για την επιστροφή του γιου από το εξωτερικό θα εξελιχθεί σε βραδιά εξομολογήσεων καθώς θα απελευθερωθούν φυλαγμένα μυστικά, απόκρυφες πτυχές του ιδιωτικού βίου και μύχιες σκέψεις.
Η παράσταση
Ο Σταμάτης Φασουλής σκηνοθετεί το φαρσικών ρυθμών κείμενο δημιουργώντας σπιρτόζικο κλίμα δράσεως στο οποίο κυριαρχεί μια παράδοξη ταλάντευση ανάμεσα στον απροκάλυπτο σαρκασμό και στον ημίγυμνο σχολιασμό προσώπων και καταστάσεων. Πολυτελές και λαμπερό το σκηνικό που επιμελήθηκε η Μαργαρίτα Χατζηιωάννου, λειτουργικό και φροντισμένο στη λεπτομέρεια. Τα έντονα χρώματα των κουστουμιών της Ντέννης Βαχλιώτη ταιριάζουν με την αισθητική γραμμή του έργου ενώ οι φωτισμοί της Μελίνας Μάσχα εστιάζουν και υπογραμμίζουν καίρια στιγμιότυπα.
Στη γνώριμη υποκριτική της υφολογία η πληθωρική Σοφία Φιλιππίδου υποδύεται την Ιοκάστη Παπαδάμου με κέφι και μπρίο. Ως Κοσμάς Λεοντίδης, στενός οικογενειακός φίλος και συνέταιρος που προσπαθεί να πείσει τα μέλη να μεταφέρουν την οικογενειακή επιχείρηση (μια βιοτεχνία t-shirt) στη Βουλγαρία, ο Αλέξανδρος Καλπακίδης κινείται επιδέξια και υπογραμμίζει το στοιχείο της απάτης που δεσπόζει στο χαρακτήρα. Το φάντασμα του νεκρού συζύγου Ρωμύλου Παπαδάμου υποδύεται ο Παύλος Ορκόπουλος με μετρημένες κινήσεις χωρίς υπερβολές. Η Νάντια Κοντογεώργη στο σύντομο ρόλο της υποτιθέμενα δολοφονημένης Λετονής μανικιουρίστας πλάθει μια έξοχη κωμική φιγούρα.
Η Γιούλικα Σκαφιδά παίζει την κόρη Κάτια, που αγωνιά για την καριέρα της αλλά και την απόκτηση ενός παιδιού. Ερμηνεία με ζωηρή τρέλα και ελεγχόμενες υπερβολές. Το ίδιο και ο ταλαντούχος Πυγμαλίων Δαδακαρίδης που κάνει τον Εσθονό υπηρέτη και εξασφαλίζει πολλά ξεκαρδιστικά στιγμιότυπα.
Ο Μάνος Καρατζογιάννης έρχεται για πρώτη φορά αντιμέτωπος με ένα αμιγώς κωμικό ρόλο και παρά την αρχική αμηχανία του, χειρίζεται επιδέξια τα εκφραστικά του μέσα και ευθυγραμμίζεται με το κλίμα της ξέφρενης τρέλας και του «απορυθμιστικού» χαβαλέ. Ο κύριος Καρατζογιάννης ερμηνεύοντας το γιο της οικογένειας, Στέφανο, δεν προβάλλει με κραυγαλέα μέσα, γραφικές κινήσεις και παρωχημένα στερεότυπα τη σεξουαλική ταυτότητα του ήρωα αλλά αναδεικνύει κωμικές νότες μέσα από την ολοκληρωμένη του προσωπικότητα. (μποέμ ζωή, ρομαντική διάθεση, ευαισθησία).
Στο πρόγραμμα της παράστασης που επιμελήθηκε η θεατρολόγος-κριτικός θεάτρου Ειρήνη Μουντράκη υπάρχει όλο το κείμενο, μια συνέντευξη του συγγραφέα και ένα ενδιαφέρον μελέτημα της Λίνας Ρόζη, λέκτορα στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πατρών. Τα θεατρικά άπαντα του Άκη Δήμου κυκλοφορούν από τις εκδόσεις «Αιγόκερως» σε δύο καλαίσθητους τόμους.

Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ
«Απόψε τρώμε στης Ιοκάστης» του Άκη Δήμου
A pop family story
Μια παραγωγή της Ελληνικής Θεαμάτων
Σκηνοθεσία : Σταμάτης Φασουλής
Σκηνικά : Μαργαρίτα Χατζηιωάννου
Κοστούμια : Ντέννη Βαχλιώτη
Σχεδιασμός φωτισμών : Μελίνα Μάσχα
Τους ρόλους ερμηνεύουν : Παύλος Ορκόπουλος, Πυγμαλίων Δαδακαρίδης, Γιούλικα Σκαφιδά, Σοφία Φιλιππίδου, Αλέξανδρος Καλπακίδης, Μάνος Καρατζογιάννης και Νάντια Κοντογεώργη

ΘΕΑΤΡΟ ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΧΟΡΝ
Αμερικής 10, Αθήνα, τηλ. 210 36 12 500
Τετάρτη 20.00, Πέμπτη-Παρασκευή-Σάββατο-Κυριακή 21.00, Σάββατο-Κυριακή 18.00

Δευτέρα 6 Οκτωβρίου 2008

Ατέλειωτο παρόν άσκοπων λέξεων και ενστίκτων


Η ζωή μας είναι σουγιαδιές
σε βρώμικα αδιέξοδα
σάπια δόντια ξεθωριασμένα συνθήματα
μπάσσο βεστιάριο
μυρωδιές από κάτουρα αντισηπτικά
και χαλασμένα σπέρματα.
Ξεσκισμένες αφίσσες

Από ποίημα της Κατερίνας Γώγου στη συλλογή «Τρία κλικ αριστερά»

Στον πολυχώρο «Ράγες» παρουσιάζεται το προκλητικό έργο του Βρετανού Steven Berkoff, «Decadence» (1981), σε σκηνοθεσία Αλκυώνης Βαλσάρη με τους Βαγγέλη Βαφείδη και Λεμονιά Γιανναρίδου. Ο ωμός, κυνικός λόγος, η σκηνική, λεκτική βία, η απελευθερωμένη σεξουαλικότητα και η κατάρριψη των ταμπού φέρνουν τα έργα του Berkoff κοντά στο κίνημα του «In Yer Face Theatre».
Με καταβολές από το «θέατρο της σκληρότητας» του Antonin Artaud, τις θεωρίες του Alfred Jarry και την πρόταση μιας ομαδικής ψυχοθεραπείας μέσω της αφύπνισης, το «In-Yer-Face Theater» (θέατρο στα μούτρα), επιδιώκει να ξυπνήσει το θεατή από τον λήθαργο με κραυγές λεκτικής βίας, με επιθετικές εξάρσεις ενός ακατάσχετου υβρεολογίου και με τη συνεχή, επαναληπτική ροή ενός λαχανιασμένου λόγου που απευθύνεται πρωτίστως στις αισθήσεις του θεατή, για να συγκλονίσει το ασυνείδητο και να περάσει βραδυφλεγώς, αν το επιτύχει, και στο συνειδητό. Ένα εμπειρικό θέατρο που συγκλονίζει το κοινό με τον εξτρεμισμό της γλώσσας και των εικόνων. Σύμφωνα με τον κριτικό δράματος Aleks Sierz «αυτό το είδος θεάτρου είναι τόσο ισχυρό, τόσο αισθησιακό, που αναγκάζει τους θεατές να αντιδράσουν είτε αισθανόμενοι την ανάγκη της φυγής από το κτήριο ή πεπεισμένοι ότι είναι το καλύτερο που έχουν δει ποτέ, προτρέπουν όλους τους φίλους τους να το δουν επίσης. Είναι το είδος θεάτρου που μας εμπνέει για να χρησιμοποιήσουμε τον υπερθετικό βαθμό, είτε στον έπαινο είτε στην καταδίκη».

Τα έργα του συγγραφέα στην ελληνική σκηνή
Ρωσικής καταγωγής, ο συγγραφέας, ηθοποιός και σκηνοθέτης Steven Berkoff σπούδασε θέατρο και παντομίμα στο Λονδίνο και στο Παρίσι και το 1968 δημιούργησε το London Theatre Group. Στην ελληνική σκηνή μας τον συστήνει ο Δημήτρης Ποταμίτης ανεβάζοντας το διασκευασμένο έργο «Μεταμόρφωση του Κάφκα». Στη συνέχεια, ο Κωνσταντίνος Αρβανιτάκης σκηνοθετεί την «Πτώση του οίκου των Άσερ», θεατροποίηση του διηγήματος του Έντγκαρ Άλαν Πόε, ο Ανδρέας Χριστοδουλίδης, με το Θέατρο «Ένα» της Κύπρου, το «Κβετς», ο Τάσος Μπαντής στο «Εμπρός» το «Ένας Έλληνας», ο Γιάννης Ιορδανίδης το «Decadence», η Όλγα Ποζέλη με την ομάδα «Νοητή Γραμμή» το «Κβετς» και ο Πέρης Μιχαηλίδης τη «Μυστική ερωτική ζωή της Οφηλίας».
Ως ηθοποιός, ο Steven Berkoff έχει λάβει μέρος σε πολλές κινηματογραφικές ταινίες ανάμεσα στις οποίες συγκαταλέγονται το «Κουρδιστό πορτοκάλι», «Μπάρρυ Λίντον», «Outland», «Ράμπο ΙΙ», «Octopussy» και «Star Trec». Ήρθε στην Ελλάδα το καλοκαίρι του 2003 προκειμένου να ερμηνεύσει τον ρόλο του Ρώσου προαγωγού στην ταινία του Παντελή Βούλγαρη «Νύφες».

Η παράσταση
Το μεγαλύτερο μέρος του κειμένου αποτελείται από μακρόσυρτους μονολόγους με κοφτές φράσεις και αιχμηρές λέξεις. Η σκηνοθεσία της Αλκυώνης Βαλσάρη ακολουθεί τις σαφείς σκηνικές οδηγίες του συγγραφέα για τις ενδυματολογικές επιλογές αλλά και το παίξιμο των ηθοποιών. Δύο διαφορετικού τύπου ζευγάρια μιλούν χωρίς να κατορθώνουν να επικοινωνήσουν αληθινά μεταξύ τους. Ασφυκτικά περιορισμένα σ’ ένα ατελείωτο παρόν άσκοπων λέξεων και ενστίκτων. Χαμένα στην άβυσσο του εγωισμού τους. Τέσσερα πρόσωπα παίζουν και παλεύουν με τη μοναξιά τους φορώντας την ένα πέπλο ηδονής. Μαστιγωτικός λόγος που διακωμωδεί το μικροαστικό ιδεολόγημα με «σπασμωδικά» ημιτόνια, ταμπλό βιβάν, εκρήξεις, σημαίνουσες παύσεις και υπόρρητο σαρκασμό.
Λιτό αλλά δυναμικής λειτουργικής το σκηνικό της Καλλιόπης Ζαφειροπούλου. Μια βάση-κύλινδρος με δυο μακρόστενα περιστρεφόμενα μεταλλικά επίπεδα μετακινούνται διαρκώς από τη μια άκρη της σκηνής στην άλλη σημαδεύοντας τις μεταβολές του χρόνου και του τόπου δράσης. Στο κέντρο, ένας δίσκος με ποτήρια και δυο μπουκάλια ποτό γύρω από τα οποία οι ήρωες αναμοχλεύουν μνήμες και φαντασιώσεις ενώ αναδύονται απωθημένες ορμές.
Ο Βαγγέλης Βαφείδης και η Λεμονιά Γιανναρίδου ερμηνεύουν εναλλάξ τα ζευγάρια Steve και Helen και Les και Sybil παρακινώντας τον θεατή ν’ αναζητήσει αλήθεια στη φανταστική λεκτική δράση που του εκθέτουν. Δραματικές φιγούρες εγκλωβισμένες στον προστατευτικό κλοιό της διαχείρισης μιας άσεμνης γλώσσας που σκιαγραφεί τα σημάδια της παρακμής ενός αδίστακτου κόσμου. Οι δύο ηθοποιοί, στο εδώ και τώρα της σκηνικής πράξης συνθέτουν τα διάσπαρτα και ετεροειδή κομμάτια συστήνοντας δραματικά πρόσωπα μέσα από μνήμες παρόντων-απόντων ρόλων.
Οι φωτισμοί της Εβίνας Βασιλακοπούλου με τις καίριες φωτοσκιάσεις συμπληρώνουν το σκηνικό διάκοσμο υπογραμμίζοντας το άρρητο και το ασύντακτο της αθέατης πλοκής του έργου.
Στο πρόγραμμα της παράστασης θα βρει κανείς όλη τη μετάφραση του Βαγγέλη Βαφείδη, φωτογραφίες από την παράσταση και βιογραφικά των συντελεστών, απουσιάζει όμως αισθητά υλικό από θεωρητικό κείμενα σχετικά με το έργο του συγγραφέα και το «In Yer Face Theatre».
Η παράσταση είναι αφιερωμένη από τη σκηνοθέτη στη μνήμη της ηθοποιού Αγάθης Μέττα.

Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ
«Decadence» του Steven Berkoff
Απόδοση : Βαγγέλης Βαφείδης
Σκηνοθεσία : Αλκυώνη Βαλσάρη
Σκηνικά-Κοστούμια : Καλλιόπη Ζαφειροπούλου
Μουσική : Πλάτων Ανδριτσάκης
Φωτισμοί : Εβίνα Βασιλακοπούλου
Χορογραφία-Κινησιολογία : Εσθήρ Μαυροφόρου
Τους ρόλους ερμηνεύουν : Βαγγέλης Βαφείδης και Λεμονιά Γιανναρίδου

ΘΕΑΤΡΟ ΡΑΓΕΣ
Κωνσταντινουπόλεως 82, Κεραμεικός, τηλ. 210 34 52 751
Παρασκευή-Σάββατο 21.00, Κυριακή 19.30

Τετάρτη 1 Οκτωβρίου 2008

Κανείς δεν είναι κανενός


«Θέλω όλα όσα δε γίνονται
Θέλω μια αγάπη που δεν πεθαίνει ποτέ
Θέλω εσένα εδώ και τώρα
Θέλω να μ’ αγαπάς για πάντα
Θέλω αφελή happy end»

Το «Από εδώ και πέρα μόνο Χάπι Έντ» παρουσιάστηκε τον Ιανουάριο 2008 στη σκηνή «Μικρή Χώρα» του θεάτρου Χώρα. Φέτος συνεχίζει την επιτυχημένη πορεία της στην κεντρική σκηνή του θεάτρου «Επί Κολωνώ» από τη Δευτέρα 29 Σεπτεμβρίου και για περιορισμένο χρονικό διάστημα.
Γοητευτική, τρυφερή, συγκινητική, ανθρώπινη…Η παράσταση που έστησε η Γεωργία Μαυραγάνη μας κερδίζει από το πρώτο λεπτό με το ανεπιτήδευτο ύφος της και την παιχνιδιάρικα ρομαντική της διάθεση. Βασισμένη στη νουβέλα του Truman Capote «Breakfast at Tiffany’s» αλλά και στην ομότιτλη ταινία του Blake Edwards, διαμορφώνει μια δική της εκδοχή δίνοντας ένα τόνο αισιοδοξίας ιδιαίτερα στο φινάλε.
Ο Truman Capote, δημοσιογράφος και μια από τις πιο αμφιλεγόμενες και εκκεντρικές μορφές της αμερικανικής λογοτεχνίας, έφτιαξε το 1958 το πορτρέτο της ανεξάρτητης και ατίθασης Holly Golightly. Η ιστορία διαδραματίζεται στη Νέα Υόρκη, στο Upper East Side του Μανχάταν στη δεκαετία του ’40. Μια σαγηνευτική γυναίκα και ένας ανερχόμενος συγγραφέας αναζητούν την ευτυχία μέσα από το κυνήγι του χρήματος. Κυνισμός, ματαιοδοξία, ανεκπλήρωτοι πόθοι και όνειρα γεννούν ερωτήματα για τον έρωτα και την ιδανική του μορφή.
Δύο ηθοποιοί (Βάσω Καβαλιεράτου-Αντώνης Ντουράκης) υποδύονται το ζευγάρι και ένας αφηγητής-κομπέρ (Χρήστος Θεοδωρίδης) όλα τα υπόλοιπα πρόσωπα. Συντονισμένες κινήσεις, γρήγορες εναλλαγές σκηνών, ζωηρές ερμηνείες, κεφάτη ατμόσφαιρα.
Η ζωντανή μουσική από την ορχήστρα και τα τραγούδια που ερμηνεύει η Σοφία Σαρρή διευκολύνουν τη θεατρική αυτή μεταφορά στην αφήγηση των επεισοδίων της πλοκής γεμίζοντας τα κενά ή τις μεταφορές από τον ένα τόπο δράσης στον άλλο.
Λιτά και κομψά τα σκηνικά-κοστούμια που έφτιαξε ο Βασίλης Μπαρμπαρίγος. Το ασπρόμαυρο σκηνικό παραπέμπει στα black and white parties του Truman Capote. Το πορτοκαλί στο τηλέφωνο και στη γραφομηχανή, ως βιομηχανικό χρώμα, παραπέμπει στις επαγγελματικές τους δραστηριότητες (call girl-συγγραφέας). Το μωβ στο party και στο φόρεμα της τραγουδίστριας «πενθεί» τις sic βραδιές εκείνης της εποχής. Ευφάνταστη και λειτουργική η ιδέα του σκηνικού χώρου-μπανιέρα!

Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ
«Από εδώ και πέρα μόνο Χάπι Έντ»
Σκηνοθεσία : Γεωργία Μαυραγάνη
Σκηνικά-Κοστούμια : Βασίλης Μπαρμπαρίγος
Φωτισμοί : Γιώργος Φακούρας
Βοηθός σκηνοθέτη : Νίκος Λύρας
Επιμέλεια κίνησης : Χρήστος Θεοδωρίδης
Ζωντανή Ορχήστρα : Μάνος Ροβίθης (live electronics-κιθάρα) και από το συγκρότημα «night on earth» που αποτελείται από τους Κωστή Ζουλιάτη (πιάνο) και Σοφία Σαρρή (φωνή)
Τους ρόλους ερμηνεύουν : Αντώνης Ντουράκης, Βάσω Καβαλιεράτου και Χρήστος Θεοδωρίδης

ΘΕΑΤΡΟ ΕΠΙ ΚΟΛΩΝΩ-ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΣΚΗΝΗ
Ναυπλίου 12 και Λένορμαν, Κολωνός, τηλ. 210 51 38 067
Δευτέρα-Τρίτη-Τετάρτη 21.15

Τρίτη 30 Σεπτεμβρίου 2008

Από το χαρτί στη σκηνή


Νέοι ηθοποιοί που έχουν ολοκληρώσει την παρακολούθηση ενός ειδικού μαθήματος υποκριτικής από την Ελένη Σκότη πειραματίζονται πάνω σε κείμενα που προέκυψαν από τις σεμιναριακές συναντήσεις θεατρικής γραφής με τον Ανδρέα Φλουράκη.
Ένα πολύ ενδιαφέρον work in progress, το οποίο έλαβε χώρα στο φουαγιέ του θεάτρου «Επί Κολωνώ» για περιορισμένο αριθμό παραστάσεων, άνοιξε δημιουργικό διάλογο ανάμεσα σε νέους συγγραφείς και μια θεατρική ομάδα. Κατά τη διάρκεια του εξάμηνου προγράμματος, το εργαστήριο γραφής απασχόλησαν οι ενότητες : «χαρακτήρες», «σύνθεση», «μονόλογος», «θέμα» και «είδη θεατρικών έργων».
Από τον δεύτερο μήνα, επιλέχθηκε από κοινού ο τίτλος-θέμα «νομίζω πως ένα τετραγωνικό σου αρκεί». Στη συνέχεια, οι σκηνές-ασκήσεις που γράφονταν είχαν ως έναυσμα το «τετραγωνικό». Στον πέμπτο μήνα οι ηθοποιοί δούλευαν σ’ ένα υλικό που είχε διαμορφωθεί με παρόντες στις πρόβες τους συγγραφείς. Η Αλεξάνδρα Παυλίδου έκανε την τελική δραματουργική επεξεργασία, ανέλαβε τη σκηνοθεσία και τη μουσική επιμέλεια μιας ολοκληρωμένης παράστασης. Κείμενα διαφορετικού ύφους συνδέθηκαν με εύστοχο τρόπο και η μετάβαση από τη μια σκηνή στην άλλη γινόταν αβίαστα.
Πολλά από τα 19 συνολικά κομμάτια παρουσίασαν ιδιαίτερο ενδιαφέρον όπως «Η Χοντρή» της Αγγελικής Τριανταφύλλου με την Ιωάννα Τζώρα. Άφθονα κωμικά στιγμιότυπα και ατάκες στο «Φλερτ» της Νίκης Μαστοράκη, στο «Κάτω από τα τραπέζια» της Πολυάννας Καραντζή και στο «Καφές» της Έφης Λατσούδη. Έξυπνο και σαρκαστικό χιούμορ περιέχουν τα σκετς «Ναυπλίου 12» της Βίκυς Μιχοπούλου και «Βραδυνή έξοδος» της Ελένης Μητσάκου, ειδικά το σχόλιο για το devised theater!
Ο ταλαντούχος ηθοποιός Γιάννης Ράμος ξαφνιάζει ευχάριστα με τις μεταμφιέσεις του, τη σκηνική του άνεση και το χειρισμό των εκφραστικών του μέσων. Ρέστα δίνει στο μονόλογο «Μαριάννα Μωραίτη» (γραμμένο από την Αλεξάνδρα Παυλίδου) όπου υποδύεται μια 67χρονη παλαβιάρα γυναίκα που φλυαρεί ασύστολα για χίλια δυο πράγματα προσφέροντας μια από τις πιο απολαυστικές και ξεκαρδιστικές ερμηνείες της βραδιάς.
Στοιχεία που τράβηξαν την προσοχή μας είχαν και το «Φλαμίνγκο» της Βίκυς Θαλασσινού, η «Ληστεία» της Μαρκέλλας Φάνου, η «Δίαιτα» της Αγγελικής Σαΐτη και η «Χαρουπία» της Θεώνης Δέδε.

Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ
«Νομίζω πως ένα τετραγωνικό σου αρκεί»
Παρουσίαση κειμένων του εργαστηρίου θεατρικής γραφής του Ανδρέα Φλουράκη σε μορφή ζωντανού αναλογίου με ηθοποιούς του studio «Νάμα»
Σκηνοθεσία-Μουσική επιμέλεια : Αλεξάνδρα Παυλίδου

Δραματουργική επεξεργασία : Μαρία Τρανού
Τους ρόλους ερμήνευσαν οι ηθοποιοί : Γιάννης Ράμος, Βάσια Τραμπούλη, Λίλιαν Παναγιωτοπούλου, Γιώτα Ιωαννίδου, Κλεοπάτρα Τολόγκου, Γιάννης Τρίμμης, Ιωάννα Τζώρα, Κατερίνα Κλειτσιώτη, Χαράλαμπος Γιάννου, Μαρκέλλα Φάνου και Ερνέστος Βουτσινός.

ΕΠΙ ΚΟΛΩΝΩ-ΦΟΥΑΓΙΕ
Ναυπλίου 12, Κολωνός, γέφυρα Λένορμαν, τηλ. 210 51 38 067