Πέμπτη 27 Νοεμβρίου 2025

«Το ταξίδι μου» του Γιάννη Ψυχάρη στο Θέατρο «Μεταξουργείο»

 


     Ο Γιώργος Πετρούνιας προτείνει την πρώτη θεατρική διασκευή του εμβληματικού έργου του Γιάννη Ψυχάρη, «Το Ταξίδι μου» (1888) αξιοποιώντας την τεχνική του θεάτρου μέσα στο θέατρο, σε μια χειροποίητη παράσταση που συγκινεί με την απλότητά της και την ειλικρίνεια των προθέσεών της. Το κείμενο δεν είναι απλώς ένα ταξιδιωτικό χρονικό, αλλά ένα θεμελιώδες μανιφέστο του ελληνικού δημοτικισμού και της νεοελληνικής εθνικής ταυτότητας. Η ουσία του έγκειται σε μια ριζοσπαστική πράξη: τη χρήση της ζωντανής, ομιλούμενης δημοτικής γλώσσας ως αποκλειστικού οχήματος για τη λογοτεχνική έκφραση και τον πνευματικό διάλογο, σε μια εποχή που η συντηρητική καθαρεύουσα κυριαρχούσε. Ο Ψυχάρης προτείνει μια άρρηκτη οντολογική σύνδεση μεταξύ γλώσσας και πατρίδας: «Γλώσσα και πατρίδα είναι το ίδιο».

     Φιγούρα παραμυθά των παιδικών μας χρόνων, ο Γιώργος Πετρούνιας μάς καλεί με νοσταλγική διάθεση, ευαισθησία και τρυφερότητα ν’ ανακαλύψουμε ξανά έναν μικρό «θησαυρό». Η σκηνοθεσία του παραπέμπει σε θεατρικό παιχνίδι και παράλληλα αναδεικνύει τη βιωματική μέθοδο της διερευνητικής δραματοποίησης, όπως την αναπτύσσει με πρωτότυπο τρόπο ο Καθηγητής Σίμος Παπαδόπουλος: δημιουργία ατμόσφαιρας ομάδας, επαφή με το κίνητρο-ερέθισμα, συζήτηση εκτός θεατρικού ρόλου, αξιοποίηση θεατρικών τεχνικών, αυτοσχέδιες δράσεις, διαμόρφωση της ιστορίας και ανατροφοδότηση.

     Δύο περιπλανώμενοι ηθοποιοί ανακαλύπτουν τυχαία το βιβλίο του Ψυχάρη και αποφασίζουν, εν θερμώ, να ζωντανέψουν το έργο στη σκηνή. Η Ηλέκτρα Τσακαλία και ο Γιώργος Βούντας ζωντανεύουν τα πρόσωπα της ιστορίας με απόλυτο συγχρονισμό και αφοσίωση και μαζί με τον Γιώργο Πετρούνια δημιουργούν μια «δεμένη» ομάδα. Οι αλλαγές στον χώρο και στον χρόνο γίνονται με τη διαρκή μετακίνηση των παραβάν και τον ευφάνταστο τρόπο που χρησιμοποιούν τα καλάμια. Τα βίντεο, η ηχογραφημένη φωνή του Γεράσιμου Σκιαδαρέση, οι φωτισμοί του σκηνοθέτη, η μουσική που εκτελούν ζωντανά ο Νίκος Εφεντάκης (ακουστική και ηλεκτρική κιθάρα) και η Σοφία Εφεντάκη (κιθάρα) καθώς και η συμβολή της Άννας Βαγενά στα σκηνικά/κοστούμια συνθέτουν μια λιτή παράσταση με παιδαγωγικό χαρακτήρα και ενδιαφέρον, προσιτή στο ευρύ κοινό και κατάλληλη για μια πρώτη επαφή με τον ψυχαρικό λόγο.