Madam life’s a piece in bloom
Death goes dogging everywhere:
She’s the tenant of the room,
He’s the ‘’ Ruffian on the stair’’
Το «Ruffian on the stair», το πρώτο θεατρικό έργο του Joe Orton ανεβαίνει στο θέατρο «Άλεκτον» σε σκηνοθεσία Μάνου Βακούση. Η ζωή του Joe Orton (1933-1967) ήταν σύντομη και περιπετειώδης. Η γραφή του σαν όλους τους σημαντικούς σατιριστές, ρεαλιστική, καυστική και ανατρεπτική. Έτοιμη να εκθέσει αυτό που γενικά οι άλλοι δεν αποτολμούν να πουν. Και από αυτό προβαίνει η αγαλλίαση, η ευφορία και μαζί το στοιχείο κινδύνου που αναδίνουν τα έργα του.
Η πρώτη παρουσίαση του έργου έγινε από το BBC το 1964. Στη συνέχεια ανέβηκε από το English Stage Society το 1966 σε μια παραγωγή χωρίς σκηνικά και το 1967 παρουσιάστηκε στο Royal Court Theatre με σκηνοθέτη τον Πήτερ Γκιλ μαζί με το «Erpingham Camp» σε ενιαία παράσταση με γενικό τίτλο «Εγκλήματα πάθους». Στην Ελλάδα μεταδόθηκε για πρώτη φορά σε ραδιοφωνική εκπομπή με το τίτλο «Το ρεμάλι στα σκαλιά» σε σκηνοθεσία Αλέξη Μίγγα με τους Πέτρο Φυσσούν, τη Ράσμη Τσόπελα και τον Κώστα Σιμενό.
Στο ψυχογράφημα του Orton «Ο κακοποιός στη σκάλα» εκτυλίσσονται έντονες σκηνές κατά τις οποίες εναλλάσσονται συναισθήματα χαράς και τρόμου. Ο Mike και η Joyce είναι ένα ζευγάρι που μένει σε μια κακόφημη περιοχή του Λονδίνου. Αυτός πληρωμένος δολοφόνος, εκείνη πρώην πόρνη. Αυτός καθολικός, εκείνη προτεστάντης. Δυο διαφορετικοί κόσμοι συμβιώνουν σ’ ένα μικρό δωμάτιο ώσπου ένα τρίτο πρόσωπο έρχεται να σπάσει την επιφανειακή ηρεμία. Ο Wilson είναι ένα δεκαοχτάχρονο ομοφυλόφιλο αγόρι που εισβάλει στη ζωή του ζευγαριού για να εξιλεωθεί και να εξιλεώσει το θάνατο του αδελφού του- εραστή του. Τρομοκρατεί τη γυναίκα και σαγηνεύει τον άνδρα. Τον φέρνει αντιμέτωπο με τη Joyce. Την κατάλληλη στιγμή του αποκαλύπτει ότι ξέρει τα πάντα για το επάγγελμα του και παραπλανώντας τον ότι δήθεν έχει κάνει έρωτα με τη γυναίκα του τον αναγκάζει να τον σκοτώσει. Στο τέλος του έργου βρίσκουμε το ζευγάρι λυτρωμένο και ενωμένο, έτοιμο να αντιμετωπίσει το θάνατο ενός αγοριού και ενός…χρυσόψαρου!
Στη σκηνοθετική του προσέγγιση ο Μάνος Βακούσης ανέδειξε μέσω του σαρκασμού την τραγική διάσταση της μαύρης φάρσας του Orton. Ο Πιντερικός αυτός αναλυτής της κρυμμένης ανθρώπινης φύσης εντοπίζει τις αδύνατες στιγμές της κοινωνικής και ηθικής σύμβασης προκειμένου να τις απογυμνώσει και να διερωτηθεί σοβαρά για την ενήδονη φύση μας που μπορεί να οδηγήσει στην αποκάλυψη έως και του εγκληματικού μας πυρήνα.
Η ρέουσα μετάφραση του Φώτη Μπατζά αποδίδει εύστοχα το ύφος της μαύρης κωμωδίας του Orton που σοκάρει, εξοργίζει αλλά και ενίοτε διασκεδάζει το θεατή. Το γέλιο του επωάζεται πάνω στην απελπισία, την απομόνωση αλλά και τη βία της σύγχρονης ζωής.
Ως Mike, ο Φώτης Μπατζάς αποδίδει αρμονικά και εύστοχα τις ιδιομορφίες του προσώπου της αναφοράς. Η Έλενα Χατζηαυξέντη ερμηνεύει επιδέξια το ρόλο της Joyce εκφράζοντας την αγωνία, το φόβο, τον τρόμο και την αμηχανία. Η γυναικεία φύση που ενσαρκώνει αναζητά ασφάλεια, κατανόηση και αποδοχή. Βιώνει, όμως, την απόρριψη και μένοντας ανυπεράσπιστη οδηγείται στην απόγνωση. Ο νέος ηθοποιός Χρίστος Νικολάου παρά τη σκηνική απειρία του παλεύει να διεκπεραιώσει το ρόλο του με όσο το δυνατόν περισσότερη δύναμη και ενέργεια τονίζοντας το αινιγματικό και διφορούμενο στοιχείο της φιγούρας του Wilson, του παρείσακτου και βίαιου εισβολέα.
Το λειτουργικό σκηνικό του Χρίστου Νικολάου, ο σχεδιασμός των φωτισμών από την Πένυ Καφύρα και το Θανάση Φωτόπουλο καθώς και η υποβλητική μουσική του Νικήτα Κίσσονα δημιουργούν έντονη αγωνία και κορυφώνουν το σασπένς. Πολλοί ωραίοι οι στίχοι των τραγουδιών που μπορεί να βρει κανείς στο μικρό και ιδιαίτερα καλαίσθητο πρόγραμμα της παράστασης που επιμελήθηκε η Έλενα Χατζηαυξέντη. Θα μπορούσαν, ωστόσο, να συμπεριληφθούν εκτενέστερα θεωρητικά κείμενα και γενικότερα στοιχεία γύρω από την ανατρεπτική και ιδιαίτερη γραφή του Joe Orton.
Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ
«Ο κακοποιός στη σκάλα» (The ruffian on the stair) του Joe Orton
Σκηνοθεσία : Μάνος Βακούσης
Βοηθός Σκηνοθέτη : Χαρούλα Σμύρου
Μετάφραση : Φώτης Μπατζάς
Μουσική : Νικήτας Κίσσονας
Φωτισμοί : Πένυ Καφύρα, Θανάσης Φωτόπουλος
Σκηνικά - Κοστούμια : Χρίστος Νικολάου
Επιμέλεια προγράμματος : Έλενα Χατζηαυξέντη
Παίζουν : Φώτης Μπατζάς, Έλενα Χατζηαυξέντη, Χρίστος Νικολάου
ΘΕΑΤΡΟ ΑΛΕΚΤΟΝ
Σφακτηρίας 23, Κεραμεικός, τηλ. 210 34 22 001
Death goes dogging everywhere:
She’s the tenant of the room,
He’s the ‘’ Ruffian on the stair’’
Το «Ruffian on the stair», το πρώτο θεατρικό έργο του Joe Orton ανεβαίνει στο θέατρο «Άλεκτον» σε σκηνοθεσία Μάνου Βακούση. Η ζωή του Joe Orton (1933-1967) ήταν σύντομη και περιπετειώδης. Η γραφή του σαν όλους τους σημαντικούς σατιριστές, ρεαλιστική, καυστική και ανατρεπτική. Έτοιμη να εκθέσει αυτό που γενικά οι άλλοι δεν αποτολμούν να πουν. Και από αυτό προβαίνει η αγαλλίαση, η ευφορία και μαζί το στοιχείο κινδύνου που αναδίνουν τα έργα του.
Η πρώτη παρουσίαση του έργου έγινε από το BBC το 1964. Στη συνέχεια ανέβηκε από το English Stage Society το 1966 σε μια παραγωγή χωρίς σκηνικά και το 1967 παρουσιάστηκε στο Royal Court Theatre με σκηνοθέτη τον Πήτερ Γκιλ μαζί με το «Erpingham Camp» σε ενιαία παράσταση με γενικό τίτλο «Εγκλήματα πάθους». Στην Ελλάδα μεταδόθηκε για πρώτη φορά σε ραδιοφωνική εκπομπή με το τίτλο «Το ρεμάλι στα σκαλιά» σε σκηνοθεσία Αλέξη Μίγγα με τους Πέτρο Φυσσούν, τη Ράσμη Τσόπελα και τον Κώστα Σιμενό.
Στο ψυχογράφημα του Orton «Ο κακοποιός στη σκάλα» εκτυλίσσονται έντονες σκηνές κατά τις οποίες εναλλάσσονται συναισθήματα χαράς και τρόμου. Ο Mike και η Joyce είναι ένα ζευγάρι που μένει σε μια κακόφημη περιοχή του Λονδίνου. Αυτός πληρωμένος δολοφόνος, εκείνη πρώην πόρνη. Αυτός καθολικός, εκείνη προτεστάντης. Δυο διαφορετικοί κόσμοι συμβιώνουν σ’ ένα μικρό δωμάτιο ώσπου ένα τρίτο πρόσωπο έρχεται να σπάσει την επιφανειακή ηρεμία. Ο Wilson είναι ένα δεκαοχτάχρονο ομοφυλόφιλο αγόρι που εισβάλει στη ζωή του ζευγαριού για να εξιλεωθεί και να εξιλεώσει το θάνατο του αδελφού του- εραστή του. Τρομοκρατεί τη γυναίκα και σαγηνεύει τον άνδρα. Τον φέρνει αντιμέτωπο με τη Joyce. Την κατάλληλη στιγμή του αποκαλύπτει ότι ξέρει τα πάντα για το επάγγελμα του και παραπλανώντας τον ότι δήθεν έχει κάνει έρωτα με τη γυναίκα του τον αναγκάζει να τον σκοτώσει. Στο τέλος του έργου βρίσκουμε το ζευγάρι λυτρωμένο και ενωμένο, έτοιμο να αντιμετωπίσει το θάνατο ενός αγοριού και ενός…χρυσόψαρου!
Στη σκηνοθετική του προσέγγιση ο Μάνος Βακούσης ανέδειξε μέσω του σαρκασμού την τραγική διάσταση της μαύρης φάρσας του Orton. Ο Πιντερικός αυτός αναλυτής της κρυμμένης ανθρώπινης φύσης εντοπίζει τις αδύνατες στιγμές της κοινωνικής και ηθικής σύμβασης προκειμένου να τις απογυμνώσει και να διερωτηθεί σοβαρά για την ενήδονη φύση μας που μπορεί να οδηγήσει στην αποκάλυψη έως και του εγκληματικού μας πυρήνα.
Η ρέουσα μετάφραση του Φώτη Μπατζά αποδίδει εύστοχα το ύφος της μαύρης κωμωδίας του Orton που σοκάρει, εξοργίζει αλλά και ενίοτε διασκεδάζει το θεατή. Το γέλιο του επωάζεται πάνω στην απελπισία, την απομόνωση αλλά και τη βία της σύγχρονης ζωής.
Ως Mike, ο Φώτης Μπατζάς αποδίδει αρμονικά και εύστοχα τις ιδιομορφίες του προσώπου της αναφοράς. Η Έλενα Χατζηαυξέντη ερμηνεύει επιδέξια το ρόλο της Joyce εκφράζοντας την αγωνία, το φόβο, τον τρόμο και την αμηχανία. Η γυναικεία φύση που ενσαρκώνει αναζητά ασφάλεια, κατανόηση και αποδοχή. Βιώνει, όμως, την απόρριψη και μένοντας ανυπεράσπιστη οδηγείται στην απόγνωση. Ο νέος ηθοποιός Χρίστος Νικολάου παρά τη σκηνική απειρία του παλεύει να διεκπεραιώσει το ρόλο του με όσο το δυνατόν περισσότερη δύναμη και ενέργεια τονίζοντας το αινιγματικό και διφορούμενο στοιχείο της φιγούρας του Wilson, του παρείσακτου και βίαιου εισβολέα.
Το λειτουργικό σκηνικό του Χρίστου Νικολάου, ο σχεδιασμός των φωτισμών από την Πένυ Καφύρα και το Θανάση Φωτόπουλο καθώς και η υποβλητική μουσική του Νικήτα Κίσσονα δημιουργούν έντονη αγωνία και κορυφώνουν το σασπένς. Πολλοί ωραίοι οι στίχοι των τραγουδιών που μπορεί να βρει κανείς στο μικρό και ιδιαίτερα καλαίσθητο πρόγραμμα της παράστασης που επιμελήθηκε η Έλενα Χατζηαυξέντη. Θα μπορούσαν, ωστόσο, να συμπεριληφθούν εκτενέστερα θεωρητικά κείμενα και γενικότερα στοιχεία γύρω από την ανατρεπτική και ιδιαίτερη γραφή του Joe Orton.
Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ
«Ο κακοποιός στη σκάλα» (The ruffian on the stair) του Joe Orton
Σκηνοθεσία : Μάνος Βακούσης
Βοηθός Σκηνοθέτη : Χαρούλα Σμύρου
Μετάφραση : Φώτης Μπατζάς
Μουσική : Νικήτας Κίσσονας
Φωτισμοί : Πένυ Καφύρα, Θανάσης Φωτόπουλος
Σκηνικά - Κοστούμια : Χρίστος Νικολάου
Επιμέλεια προγράμματος : Έλενα Χατζηαυξέντη
Παίζουν : Φώτης Μπατζάς, Έλενα Χατζηαυξέντη, Χρίστος Νικολάου
ΘΕΑΤΡΟ ΑΛΕΚΤΟΝ
Σφακτηρίας 23, Κεραμεικός, τηλ. 210 34 22 001
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου